Tăng nóng tỷ giá do đâu?

Thứ Tư, 30/07/2025

Trong những ngày gần đây, NHNN liên tục bơm ròng cũng đồng thời liên tục điều chỉnh tăng tỷ giá. So với thời điểm đầu năm, VND đã mất giá 3,2% so với USD; 9,9% so với JPY và 13,9% so với JPY.

NHNN tăng cường bơm ròng, thị trường chứng khoán bùng nổ thanh khoản

foreign currency — *Hình minh họa (Ảnh: Econlib.org)*

Sáng ngày 30/7, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục điều chỉnh tăng tỷ giá trung tâm thêm 22 đồng, lên mức 25.228 VND/USD. So với thời điểm đầu năm, tỷ giá trung tâm đã tăng 893 đồng (+3,66%)

Với biên độ +/-5%, tỷ giá tại các ngân hàng thương mại được giao động trong biên độ 23,966-26.489 VND/USD.

Vào lúc 8h30 ngày 30/7, tỷ giá USD niêm yết tại Ngân hàng Ngoại Thương Việt Nam ở mức 26.040 – 26.400 VND/USD (mua – bán).

So với thời điểm đầu năm, tỷ giá bán USD tại các Ngân hàng thương mại đã tăng 3,29%. Trong khi đó, chỉ số USD Index đã giảm từ 109,39 hồi đầu năm (2/1/2025) xuống mức 98,82 tại thời điểm khảo sát (30/7/2025)

Nếu so sánh với các đồng tiền chủ chốt khác, như EUR, JPY thì VND trượt giá khá dài. Cụ thể, tỷ giá bán EUR tại các ngân hàng thương mại đã tăng 3.803 đồng lên mức 31.094 VND/USD (tăng 13,9%). Tỷ giá bán JPY tăng 16,33 đồng lên mức 181,5 VND/JPY (tăng 9,9%).

Tăng nóng tỷ giá do đâu?

Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân – Giảng viên cấp cao, Đại học Kinh tế TPHCM, có nhiều nguyên nhân dẫn đến đợt tăng nóng của tỷ giá lần này.

Thứ nhất, trong hai tháng liên tiếp trở lại đây (tháng 6, tháng 7), Việt Nam đã chuyển từ trạng thái xuất siêu sang trạng thái nhập siêu. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu có dấu hiệu sụt giảm trong khi nhu cầu nhập khẩu vẫn ở mức cao. Tình trạng này phần nào được lý giải bởi yếu tố thời vụ, khi các đơn hàng lớn đã được dồn vào giai đoạn 6 tháng đầu năm để kịp thời hưởng lợi từ chính sách thương mại của Hoa Kỳ. Việc nhập siêu làm gia tăng nhu cầu ngoại tệ để thanh toán, trực tiếp gây sức ép lên tỷ giá.

Thứ hai, các chỉ số sản xuất công nghiệp suy yếu. Các chỉ số quan trọng như chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) và các chỉ số trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh đều cho thấy sự sụt giảm. Điều này phản ánh “sức khỏe” của lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu đang có dấu hiệu đi xuống, làm giảm nguồn cung ngoại tệ cho nền kinh tế.

Thứ ba, gần đây, NHNN đã liên tục bơm mạnh thanh khoản bằng đồng Việt Nam (VND) ra thị trường thông qua kênh thị trường mở (OMO) để hỗ trợ các ngân hàng thương mại.

Dòng tiền đang có xu hướng chảy mạnh vào các kênh đầu tư như chứng khoán và bất động sản gây ra tình trạng mất thanh khoản cục bộ tại một số ngân hàng. Việc bơm một lượng lớn VND ra thị trường trong khi lãi suất vẫn duy trì ở mức cao đã gián tiếp làm đồng nội tệ mất giá.

NHNN tăng cường bơm ròng, thị trường chứng khoán bùng nổ thanh khoản

Chặng đường tỷ giá nửa cuối năm?

Trước đà tăng của tỷ giá, câu hỏi đặt ra là NHNN sẽ có những biện pháp can thiệp nào để ổn định thị trường. Việc ngưng bơm thanh khoản có thể giúp giảm áp lực lên tỷ giá nhưng sẽ ngay lập tức tác động tiêu cực đến thanh khoản của hệ thống ngân hàng, đẩy lãi suất tăng cao và ảnh hưởng đến sự ổn định vĩ mô.

Trong khi đó, phương án sử dụng dự trữ ngoại hối để bán can thiệp cũng không được xem là tối ưu ở thời điểm này. Theo ước tính, dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã giảm xuống mức tương đối thấp, dao động quanh ngưỡng 80-90 tỷ USD.

Nhìn về giai đoạn cuối năm, ông Huân cho rằng áp lực tỷ giá sẽ còn tiếp diễn. Thông thường, thị trường sẽ phải đối mặt với 3 đợt cao điểm về nhu cầu ngoại tệ: Mùa tựu trường (tháng 8-9), mùa Giáng sinh và chuẩn bị cho Tết Dương lịch (tháng 11-12), và mùa cao điểm mua sắm, trả nợ nước ngoài trước Tết Nguyên đán (tháng 1).

Tuy nhiên, điểm khác biệt của năm nay là áp lực tỷ giá đã kéo dài xuyên suốt từ đầu năm. Nguyên nhân cốt lõi vẫn là sự chênh lệch lãi suất khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) chưa có động thái giảm lãi suất trong khi Việt Nam vẫn duy trì một mặt bằng lãi suất tương đối thấp để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Theo ông Huân, kỳ vọng về việc giảm bớt áp lực trong những tháng tới được đặt vào sự phục hồi của các chỉ số sản xuất công nghiệp và nguồn kiều hối thường tăng mạnh vào dịp cuối năm.

Từ khóa Tỷ giá