Nhà kinh tế học dự đoán chính xác cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, cảnh báo nền kinh tế Mỹ và toàn cầu có thể đang bước vào một kỷ nguyên mới của “Sự bất ổn lạm phát đình trệ to lớn”.

lạm phát dình trệ lạm phát toàn cầu suy thoái kinh tế toàn câu do lạm phát 2111340575 scaled
Khủng hoảng năng lượng, lạm phát kéo dài dai dẳng kết hợp tăng trưởng chậm có thể tạo ra một cuộc khủng hoảng đình trệ lạm phát. (Ảnh: CKA/Shutterstock)

Nouriel Roubini, Giáo sư (GS) kinh tế tại Trường Kinh doanh Stern thuộc Đại học New York, đã cảnh báo về áp lực lạm phát xuất hiện trên toàn thế giới trong năm qua khó có thể là một thách thức ngắn hạn, theo một bài bình luận của ông Roubini được The Epoch Times đăng tải.

Ông Roubini, có biệt danh là “Tiến sĩ Doom” vì đã dự đoán chính xác cuộc khủng hoảng tài chính xảy ra vào năm 2008. GS Roubini cho rằng những cú sốc ảnh hưởng đến nền kinh tế có thể bắt nguồn từ phía cung hơn là từ nhu cầu phát triển, giống như những gì đã xảy ra trong những năm 1970 trong bối cảnh xảy ra 2 cú sốc tiêu cực về dầu mỏ.

Khi điều này xảy ra, chi phí năng lượng và sản xuất tăng vọt, dẫn đến tăng trưởng kinh tế thấp hơn cho các quốc gia nhập khẩu nhiên liệu và thực phẩm, gây ra môi trường lạm phát cao và suy thoái kinh tế.

Ông Roubini viết: “Nếu phản ứng đối với cú sốc nguồn cung tiêu cực này là nới lỏng chính sách tiền tệ và tài khóa — các ngân hàng đặt lãi suất thấp để khuyến khích vay vốn, nhằm ngăn chặn sự suy giảm tăng trưởng, họ sẽ nuôi dưỡng ngọn lửa lạm phát bằng cách kích thích hơn là hạ nhiệt nhu cầu hàng hóa và lao động”.

“Sau đó, họ kết thúc với thực trạng lạm phát đình trệ dai dẳng: một cuộc suy thoái với lạm phát cao”.

Nhiều nhà kinh tế và phân tích thị trường đã cảnh báo về một môi trường kinh tế lạm phát cao và chậm tăng trưởng.

Trong cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt của những năm 1970 và đầu những năm 1980, các vấn đề lạm phát đã được giải quyết bằng một cuộc suy thoái kép vào năm 1980 và 1981-1982.

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang lúc bấy giờ là Paul Volcker phê duyệt tăng lãi suất hai con số. Điều này cuối cùng đã dẫn đến Sự điều tiết tuyệt vời trong khoảng 30 năm: lạm phát thấp, tăng trưởng ổn định, giá trị tăng giá, lợi suất trái phiếu thấp và suy thoái ngắn và ít tác động.

Có phải Mỹ hiện đang chuyển từ thời kỳ Cân bằng sang kỷ nguyên của lạm phát Đình trệ? Câu trả lời cho câu hỏi này có thể phụ thuộc vào cách trả lời các câu hỏi khác, Roubini lưu ý.

Ví dụ, lạm phát sẽ kéo dài? Liệu các ngân hàng trung ương có chớp mắt và đảo ngược nỗ lực thắt chặt của họ? Cuộc suy thoái tiếp theo sẽ là “ngắn và ít tác động” hay “nghiêm trọng và kéo dài”? Thị trường tài chính sẽ phản ứng như thế nào với lạm phát đình trệ?

“Là một phần của GDP toàn cầu [tổng sản phẩm quốc nội], mức nợ tư nhân và nợ công ngày nay cao hơn nhiều so với trước đây, đã tăng từ 200% năm 1999 lên 350% hiện nay”, ông cho biết.

“Trong những điều kiện này, việc bình thường hóa nhanh chóng chính sách tiền tệ và lãi suất tăng sẽ đẩy các hộ gia đình, công ty, tổ chức tài chính và chính phủ có đòn bẩy cao vào tình trạng phá sản và vỡ nợ”.

Ngoài ra, tất cả các công cụ thông thường để giảm thiểu suy thoái kinh tế hoặc giảm bớt tác động của suy thoái đều bị hạn chế, đặc biệt là vì “nợ công đang trở nên không bền vững”.

Cuối cùng, Roubini tin rằng cuộc khủng hoảng tiếp theo sẽ là sự kết hợp nào đó giữa lạm phát đình trệ những năm 1970 và cuộc khủng hoảng nợ năm 2008-2009.

Khi những điều này được kết hợp lại với nhau, “thập kỷ phía trước cũng có thể là một Cuộc khủng hoảng nợ lạm phát đình trệ mà chúng ta chưa từng thấy trước đây”.

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của Mỹ tháng 9 hàng năm nóng hơn dự kiến ở mức 8,2% và tỷ lệ lạm phát cơ bản, không bao gồm các lĩnh vực thực phẩm và năng lượng biến động, đã tăng lên 6,6% so với cùng kỳ năm ngoái.

Cuối tháng này, Cục Phân tích Kinh tế sẽ công bố dữ liệu GDP quý 3 và thị trường đang dự báo tốc độ tăng trưởng 2%.