Dịch bệnh “nấm đen” theo sau cơn khủng hoảng COVID-19 tại Ấn Độ

Giống như rất nhiều người đã khỏi bệnh ở Ấn Độ, Alok Kumar Chaudry đã đánh bại virus COVID-19. Tuy nhiên thay vì bắt đầu lại một cuộc sống mới, anh lại rơi vào một cơn ác mộng khác. Một loại nấm chết người có tên Mucor (nấm đen), đang gặm nhấm khoang mũi, mắt của anh và thậm chí sắp di căn lên não. Câu chuyện của anh đã được kể lại trên New York Times.

Bệnh nấm Mucor đáng sợ, có thể khiến người chết vì “nổi mốc”

Triệu chứng ban đầu là đau đầu, “đột nhiên, mắt trái trở nên trống rỗng”. Lúc này Alok Kumar Chaudry không biết đó là một loại nấm chết người có tên Mucor đang càn quét khắp Ấn Độ, gặm nhấm khoang mũi, mắt và thậm chí sắp lan lên đến não của anh.

Đây là căn bệnh giống như phim kinh dị. Mắt và mũi sưng đỏ, sau đó bắt đầu chảy máu, trên người xuất hiện các vết đen, mù mắt, khuôn mặt bị hủy hoại, xương bị ăn mòn, khó thở cho đến khi nó xâm lấn não, sau đó khiến bệnh nhân tử vong.

Hiện tại, hơn 40.000 người ở Ấn Độ đã bị nhiễm bệnh này, đồng thời, nấm Mucor cũng đã xuất hiện ở các nước khác như Nepal, Afghanistan, Ai Cập, Chile, và điều không có ngoại lệ là những quốc gia này cũng đang bị dịch bệnh COVID-19 tàn phá.

Alok Kumar Chaudry là một kỹ sư 30 tuổi không may nhiễm COVID-19 vào tháng Tư năm nay. Tuy nhiên, giường bệnh ở New Delhi khan hiếm, thuốc men và oxy y tế cũng khan hiếm nên anh phải về quê. Trong thời gian đó, tình trạng của anh ngày càng xấu đi, lượng oxy trong máu giảm xuống còn 54%, đây là mức độ dẫn đến tử vong. Sau khi được điều trị bằng oxy và steroid tại bệnh viện địa phương, Chaudhry đã bình phục và xuất viện, nhưng anh lại bắt đầu bị đau đầu, bác sĩ cho rằng đây chỉ là do steroid gây ra và sẽ sớm biến mất.

Nhưng chỉ trong vài ngày, chụp cộng hưởng từ cho thấy anh bị nấm đen (black fungus) hay còn gọi là nấm Mucor (Mucormycosis) như trong các lời đồn đại, mắt anh bị nhiễm trùng và phải cắt bỏ. Anh không tin vào điều đó, anh đã đến một bệnh viện dân sự khác ở Ahmedabad để khám, kết quả chẩn đoán vẫn y như vậy, 5 chuyên gia đã giúp anh loại bỏ mắt bị hoại tử và mô chết trong khoang mũi.

Các triệu chứng ban đầu của bệnh nấm Mucor có vẻ rất bình thường, mặt đỏ và sưng, có thể hơi sốt. Nhưng sự xâm lấn diễn ra cực kỳ nhanh chóng và không thể ngăn cản, bắt đầu từ răng, lan đến khoang mũi, mắt, có thể vào phổi, cuối cùng lên não.

Một ca bệnh khác được truyền thông đưa tin, thể hiện quá trình càng đáng sợ hơn, vào tháng Năm, một bệnh nhân tên là Srinivas vừa chiến thắng COVID-19 xong, sau đó bị nhiễm nấm Mucor, mũi và mắt của anh bắt đầu sưng tấy, sau đó chảy máu, “máu chảy ra rất nhiều”.

Sau khi nấm Mucor giết chết mô, sẽ thấy rõ những cục sưng đen (mô thối hoặc mô chết) bao bọc, cùng với bệnh tình tiến triển nặng thì vòm họng có thể bị phá hủy, khi há miệng ra sẽ thấy một mảng lớn hoại tử màu đen. Để ngăn chặn nấm Mucor lan rộng hơn, cần cắt bỏ các bộ phận bị nhiễm trùng ở hàm, má, mắt, v.v của bệnh nhân, nếu xâm lấn vào não thì cái chết không còn xa.

Một báo cáo nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tử vong của bệnh nhân nhiễm loại nấm này lên đến hơn 50%.

Giữa tháng Bảy, Bộ trưởng Bộ Y tế Ấn Độ công bố hiện tại đã có hơn 45.000 ca nhiễm nấm Mucor, trong đó 85% người bệnh từng nhiễm COVID-19.

Ấn Độ không phải là quốc gia duy nhất báo cáo về nấm Mucor. Theo thông tin từ Reuters, các nước đang bị virus corona mới tàn phá như Nepal, Afghanistan và Chile, cũng lần lượt xuất hiện những căn bệnh hiếm gặp đáng sợ như vậy.

Hiện tượng bí ẩn này đã xảy ra như thế nào? 

Trước tiên cần nói một thông tin tốt, đó là nấm Mucor không lây truyền giữa người với người.

Nhưng bào tử của loại nấm này có ở khắp mọi nơi, đất đai, thực vật, rau quả thối rữa, chúng ta mỗi ngày đều hít phải những bào tử nấm này. Nhưng hầu hết hệ thống miễn dịch của mọi người có thể dễ dàng loại bỏ chúng mà không có bất kỳ triệu chứng nào.

Làm thế nào mà nấm Mucor lại trở thành một bệnh lưu hành mới? Không ai biết Mucor bắt đầu tấn công từ khi nào. Trước khi có dịch, nấm Mucor cực kỳ hiếm trên toàn thế giới, và trung bình chỉ có một trường hợp xảy ra ở Mỹ và các nước Tây Âu trong hai năm. Ấn Độ được coi là nhiều, nhưng chỉ khoảng 50 trường hợp mỗi năm. Vào mùa xuân năm 2021, virus COVID-19 một lần nữa tấn công Ấn Độ, và tình hình đột ngột vượt quá tầm kiểm soát.

Do đó, sự xuất hiện của nấm Mucor có liên quan mật thiết đến virus COVID-19. Mặc dù còn nhiều ẩn số, nhưng chắc chắn rằng đại dịch virus corona mới, lạm dụng thuốc steroid và bệnh tiểu đường mất kiểm soát, bộ ba nhân tố này đã gây ra cuộc khủng hoảng nấm Mucor này.

Rất nhiều bác sĩ Ấn Độ và chuyên gia cho rằng chính việc các bệnh viện đông đúc và lượng oxy y tế khan hiếm đã để lại cơ hội cho nấm Mucor tấn công.

Đầu tiên, do không đủ oxy y tế, thuốc steroid bị lạm dụng tại Ấn Độ. 

Steroid có thể chống lại phản ứng viêm quá mức do virus corona mới gây ra và giúp bệnh nhân phục hồi nhịp thở, đây là một cách làm phổ biến trên toàn thế giới. Nhiều bác sĩ ở Ấn Độ chọn cách tiêm steroid cho bệnh nhân COVID-19. Nhiều bệnh nhân tuyệt vọng cũng chọn phương pháp này để tự cứu mình. Tuy nhiên, lượng sử dụng lại vượt xa khuyến cáo của WHO và đã đến mức lạm dụng, việc này tương đương với mở cánh cửa đầu tiên cho nấm Mucor.

Vấn đề là trong đợt dịch ở Ấn Độ, hầu hết các bác sĩ đều bận rộn và hoảng loạn, không có thời gian để hỏi bệnh nhân xem họ có bị tiểu đường hay các bệnh khác hay không. Thật không may, tác dụng phụ của steroid đã xuất hiện, nó khiến lượng đường trong máu của những bệnh nhân mắc COVID-19 và tiểu đường tăng cao, người bệnh xuất hiện triệu chứng trúng độc axit xeto, máu có tính axit tạo nên ‘mảnh đất vô cùng màu mỡ’ cho nấm Mucor.

Khoảng 15 ngày sau khi bệnh nhân hồi phục, nấm Mucor sẽ tấn công (một số ít người có triệu chứng vào ngày hôm sau sau khi xuất viện). Lúc này, hệ thống miễn dịch vẫn còn yếu nên cơ bản không thể ngăn chặn sự xâm nhập của nấm Mucor.

Vào giữa tháng Năm, chỉ trong vài ngày, bệnh viện Maharaja Yeshwantrao ở thành phố Indore của Ấn Độ đã có thêm 180 người bị nấm Mucor tấn công. Bang Gujarat và bang Maharashtra cũng nhanh chóng bị nấm Mucor tấn công, các ca nhiễm chiếm hơn một nửa các ca trên toàn quốc.

Vào tháng Năm, hơn 10 bang tại Ấn Độ liên tiếp thông báo rằng nấm Mucor đã trở thành một bệnh lưu hành mới. Giống như một cơn bão, loài nấm hiếm gặp này đã quét qua hầu hết Ấn Độ.

Nhưng nấm Mucor không phải là vấn đề duy nhất cần phải lo lắng ở Ấn Độ. Ngoài nấm Mucor (truyền thông Ấn Độ gọi là nấm đen), từ tháng Sáu, các loại nấm xanh, nấm trắng và nấm vàng đã được tìm thấy ở những người đã khỏi bệnh COVID-19. Một nhà khoa học Ấn Độ tên là Anirban Mahapatra đã  có bài viết trên tờ Hindustan chỉ ra rằng nấm Mucor chỉ là phần nổi của tảng băng.

Cùng với sự xuất hiện của nấm Mucor ở các nước bị COVID-19 tàn phá như Nepal, Afghanistan, Ai Cập, Chile, những gì đang xảy ra ở Ấn Độ đáng để cả thế giới cảnh giác.

Giang Tuyết, Vision Times

Xem thêm: