Ba Lan từng cân nhắc cho nghi phạm đánh bom đường ống Nord Stream tị nạn
- Phạm Duy & Nhật Tân
- •
Tờ báo Rzeczpospolita dẫn nguồn tin cho biết Ba Lan đã sẵn sàng cấp quy chế tị nạn cho nghi phạm trong vụ đánh bom Nord Stream.
Hai đường ống Nord Stream, được xây dựng để vận chuyển khí đốt Nga sang Đức dưới đáy biển Baltic, đã bị hư hại trong một vụ phá hoại vào tháng 9/2022. Các công tố viên Đức quy kết vụ nổ cho một nhóm nhỏ công dân Ukraine.
- WSJ: Người Ukraine bị bắt trong vụ Nord Stream là cựu nhân viên SBU và cựu chiến binh
- Người Ukraine bị bắt vì vụ đường ống Nord Stream
Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski nhiều lần nói trong các cuộc trao đổi rằng ông sẵn sàng cấp quy chế tị nạn tại Ba Lan cho một nghi phạm, được xác định là Vladimir Z., và thậm chí còn có ý định trao tặng ông này một huân chương nhà nước, tờ báo viết hôm thứ Năm [25/9].
Vladimir Z., được mô tả là một huấn luyện viên lặn, được cho là đã sống gần Warsaw. Sau khi các công tố viên Đức phát lệnh truy nã châu Âu đối với ông, chính quyền Ba Lan đã không bắt giữ, và sau đó Vladimir Z. đã trốn sang Ukraine.
Các quan chức Đức đã đặt câu hỏi vì sao Ba Lan không hành động, và vụ bỏ trốn này đã làm căng thẳng quan hệ giữa hai nước. Phía Ba Lan lập luận rằng chưa có gì được chứng minh chống lại Vladimir Z., thậm chí Ba Lan còn được cho là đã nói với phía Đức rằng: “Tại sao chúng tôi phải bắt giữ ông ấy? Với chúng tôi, ông ấy là anh hùng.”
Warsaw là một trong những nước ủng hộ Kiev mạnh mẽ nhất kể từ năm 2022, cung cấp vũ khí và thúc giục EU cùng NATO áp đặt các lệnh trừng phạt nghiêm khắc hơn đối với Moskva. Các quan chức Ba Lan, bao gồm cả ông Sikorski, vốn cũng phản đối Nord Stream ngay từ đầu, vì tuyến đường ống này đã bỏ qua Ba Lan với tư cách nước trung chuyển và khiến nước này mất nguồn thu từ khí đốt.
Cuộc điều tra của Đức đã dẫn đến việc bắt giữ một nghi phạm khác, cựu sĩ quan quân đội Sergey Kuznetsov, bị bắt tại Ý hồi tháng 8. Các công tố viên cáo buộc ông ta đã điều phối một nhóm thuê du thuyền và đặt chất nổ lên đường ống bằng thiết bị lặn thương mại.
Moskva đã bác bỏ cách giải thích của Berlin, gọi cáo buộc rằng một nhóm nhỏ người Ukraine thực hiện vụ phá hoại là “lố bịch”. Sau khi Kuznetsov bị bắt, Nga đã kêu gọi triệu tập khẩn cấp Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, cáo buộc giới chức Đức thiếu minh bạch và thường xuyên để lộ thông tin cho báo chí.
Phó Đại sứ Nga tại LHQ Dmitry Polyansky cho rằng chính quyền Đức đang cố che đậy sự thật bằng cách đổ lỗi cho một “vật tế thần” cá nhân. Tổng thống Vladimir Putin thì ám chỉ rằng Mỹ nhiều khả năng là bên dàn dựng vụ phá hoại, trong khi Cơ quan Tình báo Đối ngoại Nga tuyên bố họ có “thông tin đáng tin cậy” rằng các đặc vụ Mỹ và Anh đã tham gia.
Trí Thức VN từng tóm tắt lại diễn biến câu chuyện Nord Stream trước đây: Vụ Nord Stream xảy ra tháng 9/2022, khi hai đường ống Nord Stream 1 & 2 bị đánh nổ. Hai đường ống đặt ngầm dưới biển này là một trong những công trình phi quân sự —thuộc về kinh doanh, không phải công trình quân sự— cung ứng khí đốt từ Nga sang Đức và các nước Châu Âu, rõ ràng đã bị một thế lực nào đó đánh nổ. Công trình ngầm dưới biển này không phải là một vài người nào đó bình thường có thể đánh nổ được. Cả Nga và phương Tây miêu tả là đây là một phá hoại lớn, đánh vào cơ sở hạ tầng cấp quốc gia. Sau một vài các đổ lỗi cùng với một vài cam kết điều tra mà không có bất kỳ kết luận nào có tính thuyết phục, thì vụ án đã chìm xuống, không còn được truyền thông nhắc tới. Bất ngờ là vào tháng 2/2023, Seymour Hersh đã tung ra tin tức, với nguồn tin ẩn danh, rằng chính Mỹ là thủ phạm đích thực đứng sau. Ông Hersh là một nhà báo đoạt giải Pulitzer mà người Việt chúng ta vẫn biết qua công lao của ông, khi ông vạch trần vụ thảm sát Mỹ Lai và tham gia vạch trần bê bối Watergate, Đó là một quả bom truyền thông nặng ký, đúng vào lúc bối cảnh chiến tranh Ukraine trở nên căng thẳng. Lúc đó phương Tây đang ồ ạt đưa các xe bọc thép và xe tăng vào chiến trường Ukraine, chuẩn bị cho cuộc phản công. Bấy giờ không ai nói chắc được kết quả đại chiến sắp tới sẽ thế nào. Phần đông cho rằng Nga với đẳng cấp vũ khí như xẻng “thần khí” từ 1869 sẽ thảm bại trước dàn xe tăng “báo đốm” Leopard tối tân của phương Tây. Giới chức Kiev, như tướng Kyrylo Budanov hay cố vấn Mykhailo Podolyak, lên truyền hình trò chuyện say sưa rằng nên suy nghĩ xem tiếp đó Kiev sẽ trừng phạt những người mà họ gọi là “kẻ phản bội” ở Donbass và Crimea như thế nào, vì những người đó đã dám bỏ phiếu đồng ý trở về Đất Mẹ Nga trong các cuộc trưng cầu dân ý vào năm 2022 và năm 2014. Vụ Nord Stream được hâm nóng lại. Thế là lại có các nhận định và điều tra khác nhau. Phiên bản cuối cùng của điều tra là do các nhà điều tra Đức đưa ra vào tháng 8 năm ngoái. Trong phiên bản này, thì thủ phạm là một nhóm 6 người Ukraine (5 nam 1 nữ) đã đi du thuyền Andromeda qua đó như là một nhóm đi chơi giải trí, nhưng kỳ thực họ là thợ lặn và cài bom cao thủ. Đức đã ban hành lệnh bắt công dân Ukraine vì tội phá hoại nghiêm trọng này. Báo chí của Mỹ đã đăng các bản tường trình, đọc lên nghe giống như truyện trinh thám. Truyện kể rằng nguyên ban đầu là do một nhóm các quan chức Ukraine nhậu nhẹt với nhau, và khi hiệu ứng phụ của rượu cồn phát huy ảnh hưởng, họ đã quyết định đánh nổ đường ống dẫn khí đốt này. Rồi thì người cung cấp tình báo, người cung cấp tài chính, người cung cấp nhân lực, v.v. và cuối cùng thì hoạt động quân sự đặc biệt này của Kiev đã thành công mỹ mãn, đường ống Nord Stream 1 & 2 đã nổ banh xác, khi mà đích thân Tổng Tư lệnh Valery Zaluzhny hậu thuẫn trong quá trình điều phối. Tóm lại, toàn bộ từ đầu tới cuối, từ khâu ý tưởng, cho tới tài chính, chất nổ, du thuyền, nhân lực, v.v. tất cả đều do Ukraine. Không liên quan một chút nào với Mỹ. Hoặc nếu nói có liên quan gì, thì đó là Mỹ đã tìm cách ngăn cản Ukraine sau khi nghe Zelensky báo cáo, nhưng đã không kịp. Tất nhiên, một hành động phá hoại rất dễ bị xếp vào phạm trù khủng bố như vậy, là sẽ không được Ukraine thừa nhận. Ukraine đã bác bỏ vai trò của Kiev trong vụ việc này, nhưng mà, đồng thời tuyên bố rằng cứ giả thuyết là Kiev xuất thủ làm, thì đó cũng là hợp lý, bởi vì Kiev coi đường ống dẫn khí đốt là “mục tiêu quân sự hợp pháp”. Zaluzhny cũng bác bỏ cáo buộc rằng ông ta liên quan tới vụ việc tai tiếng này, tuyên bố rằng câu chuyện đó là “hoàn toàn bịa đặt.”
Tình hình trở nên thú vị hơn, khi lệnh bắt người của Đức gửi ra đã hoàn toàn không hiệu quả: Nghi phạm đều trốn sạch sẽ. Thậm chí Đức đã chính thức chỉ trích Ba Lan đã thông đồng Ukraine, rằng Ba Lan đã cố ý dung túng để cho nghi phạm mang tên “Volodymyr Z” đào tẩu ra nước ngoài trước khi cho người tới và bắt hụt. Ba Lan đã bác bỏ cáo buộc này. Sau 1 năm đến nay, lần này thì dường như cảnh sát Ý đã thực sự phối hợp và bắt được nghi phạm mang tên “Serhii K” (không cung cấp tên đầy đủ theo luật Đức). “Sau khi được chuyển từ Ý, bị cáo sẽ được đưa đến trước thẩm phán điều tra của Tòa án Liên bang,” theo tuyên bố của văn phòng công tố Đức. “Vụ đánh bom đường ống phải được điều tra, bao gồm cả việc truy tố hình sự. Do đó, thật tốt khi chúng ta đạt được tiến triển trong vấn đề này,” Bộ trưởng Tư pháp Đức Stefanie Hubig phát biểu trong một tuyên bố. Tổng Công tố Liên bang Đức được cho là đã điều tra các vụ nổ trong hơn hai năm qua. Vào thời điểm đó, các vụ nổ được coi là một cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng quan trọng, và là một ví dụ điển hình về hậu quả kinh tế ngày càng trầm trọng đối với Đức, bởi nguyên nhân có liên quan xa gần tới chiến tranh Ukraine. |
Phạm Duy & Nhật Tân (t/h)
Từ khóa Ukraine Ba Lan Đức Chiến tranh Nga - Ukraine nổ đường ống Nord Stream Nord Stream
