Các nhà phân tích: Những CEO Mỹ ăn tối với ông Tập đang chuyển doanh nghiệp ra khỏi Trung Quốc
- Anh Nguyễn
- •
Bên lề Hội nghị Thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tại San Francisco từ ngày 15 đến ngày 17 tháng 11, nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đã ăn tối với hàng trăm giám đốc điều hành (CEO) hàng đầu của Mỹ, với hy vọng rằng những giám đốc điều hành doanh nghiệp và công nghệ này sẽ trở thành những người hòa giải cho mối quan hệ căng thẳng Mỹ-Trung.
Nhưng thực tế nghiệt ngã về việc Bắc Kinh đàn áp các công ty nước ngoài đã khiến các CEO này rút hoạt động kinh doanh của họ ra khỏi Trung Quốc.
Vào ngày 15 tháng 11, ông Tập đã tham dự một sự kiện ăn tối với hơn 300 lãnh đạo doanh nghiệp Hoa Kỳ và các chính trị gia có ảnh hưởng tại khách sạn Hyatt Regency ở San Francisco.
Trong bài phát biểu của mình, lần đầu tiên ông Tập chỉ ra rằng câu hỏi chính mà mối quan hệ Mỹ-Trung phải đối mặt là “Chúng ta là đối thủ hay đối tác?” Sau đó, ông tuyên bố rằng Trung Quốc sẵn sàng trở thành “đối tác và bạn bè” của Hoa Kỳ.
Ông Anders Corr, người sáng lập công ty phân tích Corr Analytics Inc., và nhà xuất bản Tạp chí Rủi ro Chính trị (Journal of Political Risk), nói với The Epoch Times rằng các CEO, những người đã trả hàng chục nghìn đô la để tham dự bữa tối, đã không nghe được những gì họ muốn nghe: ‘Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) sẽ cải thiện môi trường hoạt động ngày càng khắc nghiệt cho các công ty nước ngoài tại Trung Quốc’.
“Trong bài phát biểu, ông Tập không thừa nhận môi trường kinh doanh đang xấu đi ở Trung Quốc hay sự kiểm soát ngày càng tăng của ông đối với nền kinh tế. Về phía ông, điều này dường như là không thể thương lượng, điều này có thể sẽ khiến các doanh nghiệp Mỹ và các doanh nghiệp khác tiếp tục cố gắng rời khỏi Trung Quốc”.
Vào tháng Tư năm nay, lực lượng cảnh sát của ĐCSTQ bất ngờ đột kích vào văn phòng của hai công ty tư vấn Hoa Kỳ là Bain & Co. và Capvision Group và công ty thẩm định doanh nghiệp Mintz Group. Vào tháng Năm, chế độ này đã cấm việc sử dụng các sản phẩm của Micron Technology Inc. trong các máy tính xử lý “thông tin nhạy cảm”. Micron Technology Inc. là nhà sản xuất chip nhớ lớn nhất ở Hoa Kỳ.
Bà Lucia Dunn, giáo sư kinh tế tại Đại học bang Ohio, nói với The Epoch Times rằng bà tin việc ông Tập thiếu cam kết trong sự kiện bữa tối tại San Francisco thực sự là một động thái có tính toán.
“Tôi chắc rằng ông Tập và các cố vấn của ông có chiến lược đối phó với các CEO phương Tây. Rất nhiều tin tức kinh doanh từ Trung Quốc gần đây cho thấy nước này có thể có kế hoạch dài hạn để thu hẹp quy mô hoặc thậm chí loại bỏ các công ty nước ngoài khỏi Trung Quốc. Vì vậy, tất nhiên, ông Tập sẽ không nói về vấn đề này một cách thẳng thắn vì ông ấy cần các công ty nước ngoài đó trong thời gian ngắn để thúc đẩy nền kinh tế Trung Quốc. Ông ấy không muốn tạo ra bất kỳ cảnh báo nào trong tâm trí họ, nhưng ông ấy cũng không muốn đưa ra bất kỳ lời hứa nào”, bà Lucia Dunn nói.
Sự rút lui sâu rộng của các quỹ nước ngoài
Trong 7 tháng đầu năm nay, hơn 3/4 vốn nước ngoài chảy vào thị trường chứng khoán Trung Quốc đã rời đi, với việc các nhà đầu tư toàn cầu bán ra số cổ phiếu trị giá hơn 25 tỷ USD.
Tính đến cuối tháng Chín, các công ty nước ngoài đã rút tổng cộng hơn 160 tỷ USD lợi nhuận ra khỏi Trung Quốc trong 6 quý liên tiếp, khiến tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Trung Quốc trong quý 3 giảm lần đầu tiên sau 25 năm.
Giám đốc điều hành BlackRock, ông Larry Fink ngồi cùng bàn ăn với ông Tập với tư cách là một vị khách quý. Tuy nhiên, hai tháng trước, BlackRock Global Fund đã quyết định chấm dứt Quỹ đầu tư linh hoạt Trung Quốc với lý do thiếu sự quan tâm của nhà đầu tư mới. Nhưng một lý do không được nêu ra là quỹ này đang bị Ủy ban tuyển chọn của Hạ viện Hoa Kỳ điều tra vì cáo buộc chuyển các khoản đầu tư của Hoa Kỳ vào cổ phiếu của các công ty Trung Quốc nằm trong danh sách đen.
Ngoài ra, tập đoàn Vanguard khổng lồ của Phố Wall cũng đã thông báo với chính quyền Trung Quốc vào đầu năm nay rằng họ sẽ đóng cửa tất cả văn phòng tại Trung Quốc.
Bà Lucia Dunn nói: “Các công ty tài chính phương Tây đang bắt đầu cắt đứt quan hệ với Trung Quốc vì tất cả sự không chắc chắn về những gì đang xảy ra ở đó. Các quỹ này đối mặt với sự không chắc chắn và rủi ro hàng ngày, nhưng họ có các số liệu mà họ sử dụng để đánh giá mọi thứ và họ sẽ rút lui khi mức độ rủi ro tăng quá cao”.
“Rõ ràng với mọi thứ đang diễn ra trên thế giới, sự không chắc chắn về những gì Trung Quốc có thể làm với Đài Loan, Nga, Ukraine, Trung Đông, v.v. có lẽ đã thay đổi thước đo đối với nhiều công ty tài chính. Vì vậy, những bất lợi trong giao dịch của họ với Trung Quốc có lẽ đang ngày càng lớn hơn,” bà Lucia Dunn nói thêm.
Mỹ chuyển chuỗi sản xuất ra khỏi Trung Quốc
Các công ty sản xuất của Mỹ cũng đang rời khỏi Trung Quốc.
Intel cho biết họ đang dự tính chuyển một số hoạt động sản xuất từ Trung Quốc về Mỹ để tuân thủ các quy định của chính phủ Mỹ. Tương tự, Microsoft đang cân nhắc khả năng chuyển một số cơ sở sản xuất của mình từ Trung Quốc sang nhiều địa điểm khác nhau ở châu Âu, nhằm giảm thiểu rủi ro trong chuỗi cung ứng. Dell công bố sẽ chuyển một số hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam và Mexico để giảm chi phí và nâng cao hiệu quả tổng thể.
Bà Lucia Dunn cho rằng tình hình ở Trung Quốc có nhiều điểm tương đồng với những gì đã xảy ra với Liên Xô cũ trước đây.
Khi Liên Xô sụp đổ vào cuối thế kỷ 20, nhiều công ty phương Tây đổ xô mở nhà máy và cơ sở ở đó vì họ luôn tìm kiếm thị trường mới để mở rộng. Tuy nhiên, khi quan hệ với Nga trở nên xấu đi, nhiều người thấy rằng ở đó không có tương lai cho họ và rút lui dù họ mất rất nhiều tiền khi làm việc đó.
“Trong những ngày đầu Trung Quốc mở cửa, các công ty phương Tây đổ xô đến kinh doanh và đặt nhà máy ở đó. Họ hy vọng tiếp cận thị trường tiêu dùng trị giá hàng tỷ USD ở đó cũng như chi phí sản xuất rẻ. Cả hai yếu tố đó đang bắt đầu mờ nhạt”, bà Lucia Dunn nói.
Tệ hơn nữa, ĐCSTQ đã thắt chặt kiểm soát, đặc biệt là đối với lĩnh vực tài chính và tư nhân.
“Một số tuyên bố mà ông Tập đưa ra dường như chỉ ra rằng trong tương lai ông ấy muốn mọi thứ đều mang ‘bản sắc Trung Quốc’. Ông ấy không đưa ra nhiều chi tiết về những tuyên bố này, nhưng nhiều người cho rằng điều đó có nghĩa là các doanh nghiệp phương Tây không thể tin cậy lâu vào Trung Quốc như một nguồn hoạt động mang lại lợi nhuận,” bà Lucia Dunn nói.
Cuộc di dời của các công ty nước ngoài có thể dẫn đến việc đóng cửa các nhà máy và doanh nghiệp cũng như sa thải hàng loạt.
Theo ước tính chính thức, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài ở Trung Quốc đã thu hút hơn 45 triệu người lao động. Cùng với các doanh nghiệp và các nhà cung ứng đầu cuối, dựa vào đầu tư nước ngoài để tồn tại, hàng trăm triệu người dân Trung Quốc được các công ty nước ngoài hỗ trợ.
Dữ liệu chính thức của Trung Quốc cho biết tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên từ 16 đến 24 tuổi ở Trung Quốc lên tới 19,9% vào tháng Tám năm ngoái. Tuy nhiên, bà Zhang Dandan, một học giả tại Đại học Bắc Kinh, cho biết nếu khoảng 16 triệu người (những người chọn không làm việc và sống nhờ cha mẹ) đều được tính là thất nghiệp, thì tỷ lệ thất nghiệp thực tế ở thanh niên vào tháng 3 năm 2023 là ở mức 46,5%.
Tuyên bố hữu nghị Mỹ-Trung
Trong nỗ lực giữ lại đầu tư nước ngoài để nuôi sống nền kinh tế Trung Quốc, ông Tập đã có cử chỉ thiện chí với các CEO tại bữa tối ở San Francisco, tuyên bố rằng Trung Quốc sẵn sàng làm bạn với Hoa Kỳ.
Ông Tập cho biết: “Trung Quốc đồng cảm sâu sắc với người dân Mỹ, đặc biệt là giới trẻ, về những đau khổ do fentanyl gây ra”.
Tuy nhiên ông Corr đã vạch trần đây là một lời nói dối.
“Ông Tập đã nói dối trong suốt bài phát biểu của mình, kể cả khi ông ấy tuyên bố là bạn của Hoa Kỳ và có sự đồng cảm với những người Mỹ bị ảnh hưởng bởi fentanyl. Việc ông ta sử dụng fentanyl làm điểm thương lượng với Tổng thống Joe Biden về vấn đề Đài Loan là trường hợp rõ ràng nhất”.
Vào ngày 2 tháng 8 năm ngoái, sau chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện lúc bấy giờ là bà Nancy Pelosi (Đảng Dân chủ, California), Bắc Kinh đã áp đặt một loạt biện pháp trả đũa Hoa Kỳ, bao gồm cả việc đình chỉ hợp tác với Washington trong việc hạn chế buôn lậu ma túy.
“Ngày càng rõ ràng rằng ĐCSTQ là kẻ thù của các nền dân chủ và các quốc gia có chủ quyền trên toàn thế giới, những quốc gia mà Trung Quốc xem là đối thủ cạnh tranh quyền bá chủ toàn cầu. ĐCSTQ cố gắng che giấu nỗ lực giành quyền bá chủ thông qua những lời nói hữu nghị để câu giờ, nhưng bất cứ ai chú ý đều thấy rõ những lời dối trá”, ông Corr nói.
Bà Lucia Dunn cũng chia sẻ quan điểm tương tự, cho rằng bằng chứng nằm ở việc lời nói của ông Tập thể hiện rõ qua hành động.
Bà nói: “Ông ấy đã rất chậm chạp trong việc giúp đỡ Hoa Kỳ giải quyết cuộc khủng hoảng fentanyl vốn là một thảm kịch đối với người Mỹ”.
Bà còn chỉ ra thêm rằng với tư cách là người lãnh đạo cao nhất của ĐCSTQ, ông Tập đã không có bất kỳ hành động nào để giải quyết tội ác thu hoạch nội tạng sống, một tội ác chống lại loài người chưa từng có.
Bà nói: “Nếu ông Tập tiếp tục coi thường các nguyên tắc đạo đức quan trọng mà văn minh phương Tây dựa vào, thì tôi không thể thấy nhiều tương lai cho ý tưởng hợp tác giữa Mỹ và Trung Quốc cộng sản”.
Xem thêm
Từ khóa Quan hệ Mỹ - Trung APEC Dòng sự kiện khủng hoảng fentanyl Tập Cận Bình thăm Mỹ tập biden ăn tối
