Đặc vụ Trung Quốc dùng 200 bức ảnh gia đình ép kỹ sư Mỹ làm gián điệp

Hôm thứ Hai (ngày 25/10), kênh truyền thông WCPO đưa tin, người đứng đầu bộ phận phản gián của FBI ở Nam Ohio đã làm chứng việc ông Yanjun Xu đã tải xuống 200 bức ảnh gia đình của một kỹ sư Hàng không General Electric (GE) trước cuộc gặp với người này vào năm 2017, để đe dọa và ép anh này trở thành gián điệp cho ĐCSTQ. 

Từ năm 2003, ông Yanjun Xu đã là mật vụ và liên tục được thăng chức. Chức vụ hiện tại của ông Xu là Phó cục trưởng Cục 6, Bộ An ninh Nhà nước tỉnh Giang Tô, theo lý lịch của ông được lưu giữ dưới dạng ảnh trong điện thoại di động của ông ta mà FBI đã tịch thu được. Ông Xu đồng thời là nhân viên tình báo đầu tiên của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) bị dẫn độ sang Hoa Kỳ để xét xử.

• Mỹ truy tố gián điệp Trung Quốc đánh cắp bí mật công nghệ hàng không

“Tôi nghĩ điều đó cho thấy họ đã đầu tư thời gian để hiểu rõ mục tiêu của mình,” đặc vụ giám sát FBI Bradley Hull cho biết hôm thứ Hai. “Mang hơn 200 hình ảnh đưa đến một cuộc họp ở nước ngoài có thể được sử dụng như một cách để ép buộc … anh ấy (người bị nhắm mục tiêu) vẫn còn gia đình ở Trung Quốc.”

Kể từ năm 2018, Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của ĐCSTQ đã ráo riết thu thập thông tin cá nhân của Hoa kiều và thân nhân của họ ở nhiều địa phương trên Đại Lục để thiết lập cơ sở dữ liệu về Hoa kiều. Một số Hoa kiều cho biết, tình hình gia đình họ ở nước ngoài do Chính phủ Trung Quốc kiểm soát và Hội đồng An ninh Quốc gia thường “thăm hỏi” thân nhân của họ ở Đại Lục.

• Báo cáo của Pháp: ĐCSTQ “đàn áp xuyên quốc gia” người Hoa ở nước ngoài

Trước đó, ông Hull đã dành 3 ngày để bố trí các việc về vụ án gián điệp Xu Yanjun và tiến hành kiểm tra chéo về những điểm yếu có thể có của nó.

Thẩm phán Liên bang Timothy Black ở Cincinnati, Ohio, chịu trách nhiệm xét xử vụ án. Theo cáo trạng của tòa án vào năm 2018, ông Yanjun Xu, còn có các bí danh Qu Hui và Zhang Hui được Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc giao nhiệm vụ thu thập thông tin công nghệ, bao gồm bí mật thương mại từ các công ty hàng không và vũ trụ tại Mỹ, châu Âu, đem lại lợi ích cho Chính phủ Trung Quốc. Bộ An ninh Nhà nước là cơ quan tình báo và an ninh của ĐCSTQ. Cơ quan này chịu trách nhiệm phản gián, tình báo nước ngoài và an ninh chính trị. 

Ông Xu Yanjun bị bắt tại Bỉ vào tháng 4/2018 và bị dẫn độ sang Hoa Kỳ để xét xử vào tháng 10 cùng năm. Ông ta phải đối mặt với 15 năm tù nếu bị kết tội.

Ông Xu thường che dấu danh tính thật bằng cách trình bày mình là thành viên liên kết với các trường đại học hoặc các tổ chức xã hội nghề nghiệp tại Trung Quốc như Hiệp hội Xúc tiến Khoa học và Công nghệ Giang Tô.

Trong báo cáo của kênh truyền thông WCPO, ông Hull nói rằng Trung Quốc (ĐCSTQ) đặc biệt muốn đánh cắp bí mật thương mại của vật liệu composite đa kim loại (involving polymetric composites) liên quan đến hàng không. GE đã chi hàng trăm triệu USD trong nhiều thập kỷ để phát triển loại vật liệu này. GE là công ty duy nhất sở hữu công nghệ này, cho phép họ chế tạo máy bay thương mại lớn hơn, nhẹ hơn và tiết kiệm nhiên liệu hơn.

Theo cáo trạng năm 2018, từ năm 2013 đến trước khi bị bắt vào tháng 4/2018, ông Xu đã nhắm mục tiêu các công ty hàng đầu trong ngành hàng không vũ trụ ở Hoa Kỳ và nước ngoài, trong đó có GE Aviation  – một công ty con của Tập đoàn General Electric. GE Aviation cung cấp động cơ cho các hãng máy bay lớn như Boeing và Airbus. 

Các quan chức từ Bộ Tư pháp cho biết, ông Xu đã mời các chuyên gia làm việc trong các công ty này đến Trung Quốc dưới vỏ bọc thuyết trình tại các trường đại học Trung Quốc. Họ sẽ được tài trợ chi phí đi lại và phụ cấp. Đây thực sự là một phần của kế hoạch của ĐCSTQ nhằm đánh cắp bí mật thương mại.

Vào năm 2017, GE nhận thấy những hoạt động đáng ngờ của một trong những kỹ sư của mình. Người này đã đến Trung Quốc để thuyết trình tại một trường đại học với các tài liệu của GE được tải đầy lên máy tính xách tay cá nhân của anh ta. Vụ việc này đã khởi xướng một cuộc điều tra nội bộ của GE và đưa ra cảnh báo cho FBI.

Vào ngày 1/11/2017, các nhân viên FBI đã thực hiện lệnh khám xét nhà của kỹ sư nói trên. Sau đó, kỹ sư này đã bắt đầu hợp tác với nhà chức trách. Cuối cùng, ông Xu đã bị dụ đến một cuộc họp ở Brussels vào ngày 1/4/2018 và bị cảnh sát bắt giữ.

Tuần trước, một thanh tra Cảnh sát Liên bang Bỉ đã làm chứng rằng khi cảnh sát chặn bắt ông Xu Yanjun, đồng nghiệp của ông ta là Heng Xu đang giữ ba lô của ông Xu Yanjun. Cảnh sát đã tìm thấy tiền, bốn điện thoại di động, thẻ nhớ, đĩa cứng, chìa khóa từ, đầu đọc thẻ, ngăn chứa thẻ SIM và các thiết bị khác trong ba lô.

Sau khi ông Xu Yanjun bị bắt, trong lúc FBI tiến hành khám nghiệm pháp y 4 chiếc điện thoại di động, một chiếc trong đó đã bị xóa từ xa.

Vài tháng sau, ông Xu bị dẫn độ sang Hoa Kỳ, nơi mà đại bồi thẩm đoàn liên bang đã truy tố ông ta về tội âm mưu và cố gắng thực hiện gián điệp kinh tế và đánh cắp bí mật thương mại.

Ông Hull đã đọc trước tòa hồ sơ về điện thoại di động của ông Xu, trong đó có tin nhắn ông Xu nói với một đồng nghiệp vào năm 2016: “Những người làm công việc tình báo như chúng ta — chúng ta tập trung vào hàng không. Lãnh đạo yêu cầu bạn lấy tài liệu của Mỹ – máy bay chiến đấu F-22 của Mỹ. Bạn không thể lấy nó bằng cách ngồi ở nhà.”

Ông Hull cho biết, FBI đã sử dụng điện thoại di động của ông Xu để tìm hiểu nội tình các hoạt động gián điệp của ĐCSTQ, bao gồm tên của các gián điệp nằm trong chuỗi chỉ huy của ông Xu và cách thức hoạt động của họ.

Tin nhắn văn bản của ông Xu cho thấy ông ta và các đồng nghiệp của mình đã sử dụng các số và chữ cái được mã hóa để thay thế các từ nhạy cảm trong thư từ, chẳng hạn như công nghệ khử đóng băng và máy bay tiếp nhiên liệu trên không của Mỹ.

Công tố viên cũng cho các bồi thẩm viên xem ảnh thẻ đảng viên ĐCSTQ của ông Xu.

Lời khai trong vụ án tiến triển chậm với hai phiên dịch viên tiếng Quan Thoại hiện có mặt trong phòng xử án, những người này yêu cầu nghỉ giải lao sau mỗi 30 phút. Quá trình điều trần dự kiến ​​sẽ kéo dài một tháng.

Trong một bài báo khác của WCPO, ông Jim Lewis, cựu thành viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ và Cơ quan Điều hành Cấp cao, hiện là phó chủ tịch cấp cao và giám đốc chương trình tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, cho biết: “Đây thực sự là một trường hợp được thiết lập tiền lệ.”

“Chúng tôi chưa bao giờ có thể dẫn độ… một nhân viên tình báo của Bộ An ninh Nhà nước từ một quốc gia khác đến Hoa Kỳ,” ông Lewis nói. “Đưa họ ra xét xử thực sự là một bước quan trọng để khiến Trung Quốc (ĐCSTQ) suy nghĩ lại về cái giá phải trả của hoạt động gián điệp.”

Mộc Lan (t/h)