Đảng Dân chủ tiết lộ dự luật tăng thêm 4 thẩm phán vào TCPV

Các nhà lập pháp Đảng Dân chủ đã lên lịch họp báo vào thứ Năm (15/4, giờ Mỹ) để công bố dự luật nhằm mở rộng số Thẩm phán Tối cao Pháp viện từ 9 lên 13.

Embed from Getty Images

Các nhà lập pháp Đảng Dân chủ bảo trợ cho dự luật mở rộng Tối cao Pháp viện gồm: Thượng nghị sĩ Ed Markey (bang Massachusetts) và các Dân biểu Jerry Nadler (bang New York), Hank Johnson (bang Georgia) và Mondaire Jones (bang New York).

Vì đang kiểm soát cả Nhà Trắng và Thượng viện, Đảng Dân chủ có thể thông qua dự luật để cho phép họ thay đổi thế đa số bảo hiến hiện tại trong Tối cao Pháp viện bằng cách mở rộng số thẩm phán bằng những người có quan điểm cấp tiến.

Theo trang tin The Intercept, dự luật của Đảng Dân chủ sẽ đề xuất mở rộng Tối cao Pháp viện từ 9 lên 13 thẩm phán.

Hiến pháp Hoa Kỳ không quy định số lượng thẩm phán Tối cao Pháp viện, nhưng tòa án cao nhất nước Mỹ này đã duy trì 9 thẩm phán từ thế kỷ 19.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Ted Cruz (bang Texas), đầu năm nay tiếp tục giới thiệu một dự luật, trong đó bao gồm một tu chính án hiến pháp để duy trì số lượng 9 thẩm phán trong Tối cao Pháp viện, cũng như có các điều khoản để cấm Quốc hội thông qua luật mở rộng số lượng thẩm phán.

Ông Cruz lần đầu giới thiệu dự luật nêu trên vào tháng 10/2020, khi mà Đảng Dân chủ bày tỏ việc để ngỏ việc khả năng mở rộng số lượng Thẩm phán Tối cao Pháp viện sau sự qua đời của Thẩm phán Ruth Bader Ginsburg.

Tổng thống Donald Trump và Thượng viện do Đảng Cộng hòa chiếm đa số sau đó đã bổ nhiệm thành công bà Amy Coney Barrett vào Tối cao Pháp viện thay ghế trống của bà Ginsburg. Với sự xuất hiện của bà Barrett và trước đó là các ông Neil M. Gorsuch và Brett Kavanaugh (đều do ông Trump đề cử), phe bảo hiến đã chiếm thế đa số 6-3 trong tòa án cao nhất nước Mỹ.

Tổng thống Joe Biden trước đây đã phản đối ý tưởng mở rộng Tối cao Pháp viện. Tuy nhiên, vào mùa thu năm ngoái, ông đã nói rằng ông có ý định thành lập ủy ban lưỡng đảng để nghiên cứu cải cách Tối cao Pháp viện nếu ông đắc cử tổng thống.

Và đến thứ Sáu tuần trước, ông Biden đã chính thức ký lệnh hành pháp thành lập “Ủy ban của Tổng thống về Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ” để phân tích những ưu việt của các cải cách đề xuất. Trong nhiều vấn đề mà ủy ban này đánh giá sẽ có việc mở rộng số Thẩm phán Tối cao Pháp viện và giới hạn nhiệm kỳ của các thẩm phán của tòa án tối cao này.

Nếu Đảng Dân chủ mở rộng Tối cao Pháp viện lên 13 thẩm phán, thì họ sẽ có cơ hội kiểm soát tòa án này với thế đa số 7-6.

Vị tổng thống Mỹ gần nhất đề xuất mở rộng Tối cao Pháp viện là Tổng thống Franklin Delano Roosevelt (đảng viên Đảng Dân chủ), nhưng ý định được ông đưa ra vào năm 1937 đã bị chính Đảng Dân chủ phản đối.

Theo Breitbart News, các nhà lịch sử Mỹ đã đánh giá nỗ lực mở rộng Tối cao Pháp viện của Tổng thống Franklin Delano Roosevelt là màn thâu tóm quyền lực thô thiển.

Xuân Thành