Học giả nêu lý do TQ, Nga, Iran, Bắc Hàn mong chờ kết quả bầu cử Mỹ

Học giả Mỹ James Carafano, phó chủ tịch phụ trách nghiên cứu quốc phòng và đối ngoại của Quỹ Di sản hôm 29/10 đã có bài bình luận đăng trên Fox News chỉ ra lý do tại sao các nước Trung Quốc, Nga, Iran và Bắc Hàn rất quan tâm và mong chờ kết quả bầu cử tổng thống Mỹ 2020. Ông cũng đưa ra một số lời khuyên mà chính phủ tiếp theo nên làm với các chế độ được coi là “độc hại” với toàn cầu này.

Embed from Getty Images

Nga

Ông Carafano cho rằng  trong số các lãnh đạo của các nước nêu trên, Tổng thống Vladimir Putin của nước Nga có lẽ là người ít quan tâm nhất đến kết quả bầu cử tổng thống Mỹ.

Phó chủ tịch Quỹ Di sản nhận định rằng ông Putin đang có nhiều vấn đề cả trong đối nội và đối ngoại phải giải quyết hơn là việc quan tâm tới ai sẽ là tổng thống Mỹ tiếp theo.

Moscow vẫn đang chịu chế tài nặng nề của phương Tây từ sau khi họ chiếm bán đảo Crimea của Ukraine năm 2014. Họ cũng đang gặp vấn đề ở “sân sau” của mình với các cuộc biểu tình phản đối chính phủ tại Belarus và cuộc xung đột dai dẳng vài tháng qua giữa Armenia và Azerbaijan. Hơn nữa, nước Nga của ông Putin vẫn đang lún sâu vào ‘bãi lầy’ Syria – một cuộc chiến hao tiền tốn của mà chưa có dấu hiệu đem lại trái ngọt.

Nước Nga cũng đang bị ảnh hưởng nặng nề của đại dịch COVID-19, trong khi phong trào đối lập phản đối chính quyền Putin chưa bao giờ lắng xuống.

Ông Carafano cho rằng ông Putin vẫn là một mối đe dọa với nước Mỹ, nhưng chỉ giống như một chú gấu đói khát và bị thương.

Học giả của Quỹ Di sản nhận định dù ai chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống Mỹ lần này, thì người đó cũng sẽ thận trọng quan sát và cảnh giác với nước Nga, nhưng sẽ không ai mong muốn “đập đi làm lại” đất nước cựu Soviet này.

Bắc Hàn

Theo ông Carafano, Bắc Hàn là ẩn số lớn và không ai biết được lãnh đạo tối cao của họ, ông Kim Jong-un sẽ làm gì.

Chúng ta chỉ biết rằng ông Kim đã giữ lời hứa không thử tên lửa đạn đạo tầm xa và bom hạt nhân kể từ sau cuộc gặp với Tổng thống Donald Trump vào mùa hè năm 2018.

Ông Carafano nhận định có thể chế độ Bắc Hàn đang đợi xem ông Trump có tiếp tục tái cử không để xúc tiến xa hơn thỏa thuận về giải giáp vũ khí hạt nhân. Hoặc nếu nước Mỹ có tổng thống khác, Bắc Hàn sẽ cố gắng thử thái độ của người đó trước khi lựa chọn chính sách với Washington. “Không ai biết chắc chắn”, ông Carafano nói về hành động tương lai của Bắc Hàn.

Tuy nhiên, ông Carafano khẳng định rằng dù cho ai chiến thắng bầu cử Mỹ năm nay, cũng sẽ không có không gian cho chiến lược mang tính xây dựng và thận trọng đối với Bắc Hàn hơn chiến lược gây áp lực tối đa kết hợp đề xuất xoa dịu nhằm đạt được một tiến trình về giải giáp vũ khí hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên hoàn toàn, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược. Ông Carafano nhấn mạnh ngoài cách đó ra, mọi thứ khác từ viện trợ tới đàm phán trong các diễn đàn đa phương đã đang thất bại hoàn toàn.

Ông Carafano cũng cho biết quan điểm về việc loại bỏ vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn bằng vũ lực hoặc thay đổi chế độ là điên rồ. Ông khuyến cáo chính phủ Mỹ nên duy trì cách thức tiếp cận với Bắc Hàn như hiện tại. “Sau bầu cử [Mỹ], tương lai về vận mệnh tốt đẹp hơn cho Bắc Hàn tùy thuộc vào Bình Nhưỡng, chứ không phải vào Washington”, ông Carafano quả quyết.

Iran

Iran có lẽ là quốc gia mong muốn nhất về việc Tòa Bạch Ốc sẽ đổi chủ, ông Carafano nhận định.

Chính quyền Trump đã gây áp lực mạnh mẽ nhất lên chế độ Iran từ trước tới nay với việc rút nước Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân 2015 và tái áp đặt các chế tài lên Tehran.

Chế độ Tehran đang chờ đợi một vị tổng thống khác tiếp quản Tòa Bạch Ốc với hy vọng chính quyền mới sẽ nối lại đàm phán hạt nhân với Tehran, cũng như đưa nước Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân 2015.

Tuy nhiên, theo ông Carafano, dù sau bầu cử, ai làm tổng thống Mỹ, thì Washington khả năng sẽ không đảo ngược những thành tựu về Trung Đông mà chính quyền Trump đã đạt được trong gần 4 năm qua, trong đó có kiềm chế Iran và kéo một số quốc gia Hồi giáo Ả rập đặt quan hệ ngoại giao với nhà nước Do Thái Israel.

Ông Carafano cho rằng động thái thông minh của chính phủ Mỹ sắp tới trong cách tiếp cận vấn đề Iran và Trung Đông sẽ là lựa chọn làm tiếp những gì đang có, chứ không phải là bắt đầu lại từ đầu và nhảy vào bãi lầy của thất bại.

Trung Quốc

Theo ông Carafano, Nga hay Bắc Hàn hoặc Iran đều sẽ đối đầu với bất kỳ vị tổng thống Mỹ nào tiếp theo, nhưng Trung Quốc thì khác, họ có nhiều lựa chọn để tiếp cận nước Mỹ hơn.

Trung Quốc có thể hung hăng hơn. Họ có thể làm phân tâm thế giới bằng việc tuyên bố là lãnh đạo toàn cầu về cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Họ có thể hối lộ các doanh nghiệp và giới tinh anh Mỹ, cũng như các đồng minh của Mỹ. Họ có nhiều lựa chọn.

Với nhận định đó về Trung Quốc, ông Carafano cho rằng các chính sách của tổng thống Mỹ sẽ là dựa trên những quả bóng mà Bắc Kinh ném về phía cá nhân tổng thống và về phía nước Mỹ. Ông Carafano thừa nhận chính quyền Mỹ đã thể hiện tốt trước Trung Quốc và sẽ không để Bắc Kinh bắt nạt. Washington dưới thời Trump đã thuyết phục được nhiều đồng minh cùng đứng lên đương đầu với hành vi xấu của chế độ Trung Quốc. Chẳng hạn, nhiều nước đã theo Mỹ loại bỏ Huawei và các thiết bị công nghệ 5G của hãng công nghệ hàng đầu Trung Quốc này.

Ông Carafano khẳng định rằng chính sách tốt nhất với Trung Quốc trong thời gian tới chính là những gì nước Mỹ đang làm.

“Điểm mấu chốt là: Nếu chúng ta muốn giữ nước Mỹ an toàn, tự do và thịnh vượng – và làm cho thế giới an toàn hơn trong khi đối mặt với những nhân tố xấu toàn cầu này – thì chúng ta chắc chắn nên tiếp tục duy trì những gì chúng ta đang làm”, ông Carafano kết luận.

Như Ngọc

Xem thêm: