Hungary và Slovakia đã quyết định không ủng hộ vòng trừng phạt bao vây kinh tế lần thứ 18 của EU nhắm vào Liên bang Nga. Đây là quyết định đưa ra trước thềm hội nghị thượng đỉnh của EU tại Brussels, dự kiến diễn ra trong tuần này. Trong quá khứ, Hungary từng có vài lần đe dọa làm như vậy, nhưng trên thực tế đã rút lại đe dọa và vẫn bỏ phiếu ủng hộ việc EU tiếp tục trừng phạt Liên bang Nga. Trừng phạt của khối EU cần được tất cả các nước thành viên của khối đồng ý trước khi nó có hiệu lực.

250312OrbanZelensky
Thủ tướng Hungary Viktor Orban (trái) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky (phải) ngay trước phiên họp báo chung ở Kiev 2/7/2024 (ảnh Getty / AFP / Genya Savilov)

Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto đã tuyên bố quyết định này trong đoạn video họp báo ngắn mà ông đăng trên mạng xã hội, theo Reuters đưa tin.

“Chúng tôi quyết định như vậy là vì EU […] muốn ngăn chặn một số quốc gia thành viên —trong đó có Hungary và Slovakia— mua khí đốt giá rẻ và dầu giá rẻ của Nga, trong khi chính họ vẫn mua trong thời gian trước,” ông Szijjarto nói.

Nội dung của vòng trừng phạt này được EU đề xuất vào ngày 10/6. Nó cần được tất cả các quốc gia thành viên của khối đồng ý thì mới có được hiệu lực.

Ngay lúc bấy giờ, Thủ tướng Slovakia Robert Fico đã bày tỏ rằng Slovakia nhất định sẽ không ủng hộ lần trừng phạt này nếu mà EU không có giải pháp năng lượng hợp lý cho nước ông.

“Slovakia sẽ không ủng hộ gói trừng phạt lần thứ 18 chống lại Nga, trừ phi Hội đồng EU cung cấp lời giải cho tình huống khủng hoảng năng lượng ở Slovakia,” ông Fico viết trên mạng xã hội.

Trước đó, ông Fico chưa từng chặn gói trừng phạt nào tương tự. Tuy nhiên sau lần Kiev đóng đường ống khí đốt mà Nga cung ứng cho Đông Âu (đường ống trung chuyển qua lãnh thổ Ukraine), dẫn tới nhiều khó khăn cho Slovakia, thì ông Fico đã rất tức giận và đòi phải có phương án giải quyết.

“Việc chặn đứng đường ống khí đốt của Nga qua Ukraine không chỉ là một hành động chính trị bề ngoài. Đây là một quyết định mang tính phá hoại cao, một cái giá mà EU chúng ta sẽ phải gánh chịu,” ông Fico từng nói như vậy vào cuối năm ngoái.

Ông gọi cách làm của EU là “tự sát về kinh tế.”

Hội đồng EU vừa qua đã có đề xuất ép buộc giảm giá dầu thô mà Nga được phép bán từ 60 USD/thùng xuống 45 USD/thùng.

Trong quá khứ, Hungary đã từng đe dọa không ủng hộ gói trừng phạt nhắm vào Nga, nhưng cuối cùng thì vẫn ủng hộ, sau khi Hungary đạt được một chút lợi ích, hoặc nội dung trừng phạt được nới lỏng một chút. Cách làm của Hungary khiến người ta liên tưởng rằng trong đó có nhân tố cò kẻ mặc cả. Tuy nhiên, lần này xem chừng là làm thật, làm cứng rắn.

Nga vẫn luôn là quốc gia bị phương Tây tìm mọi cách trừng phạt bao vây kinh tế, là nước đứng đầu thế giới về phương diện bị phong tỏa với hàng vạn các trừng phạt khác nhau.

Đặc biệt là kể từ năm 2014 khi bán đảo Crimea sáp nhập trở về Liên bang Nga quản lý, và phương Tây không thừa nhận điều đó. Chiến tranh toàn diện ở Ukraine vào tháng 2/2022 cũng đẩy các vòng trừng phạt lên đẳng cấp cao chưa từng có.

Tuy nhiên, Nga cho rằng hiệu quả của các trừng phạt này ngày càng kém.

Hiện nay khoảng 300 tỷ USD tài sản của Nga đang bị các nước G7 phong tỏa. Mà cái gọi là cơ sở pháp lý để các ngân hàng có thể triển khi các phong tỏa này chính là việc lên án hoạt động quân sự của Nga tại Ukraine. Hiện nay, khối tài sản này cũng là sở cứ cho một số viện trợ dành cho chính quền Kiev, với diễn giải rằng trích từ tiền lãi của khoản này. Nga vẫn luôn gọi đây là hành động trộm cướp. Nếu EU không thể duy trì tính hợp pháp của các lệnh trừng phạt, thì có thể ảnh hưởng tới cái gọi là cơ sở pháp lý của việc tiếp tục phong tỏa khối tài sản Nga.

Nhật Tân