Nguồn tài trợ khổng lồ cho Hamas từ hệ thống tiền điện tử

Văn Long
•
Thứ Hai, 16/10/2023

Iran đã trở thành một trong những nước hỗ trợ tài chính hào phóng nhất cho Hamas, cung cấp cho tổ chức khủng bố này những nguồn lực quan trọng, tuy nhiên các nhà điều tra còn phát hiện ra một nguồn doanh thu khác mà Hamas đang khai thác: Số lượng không nhỏ nhà tài trợ trực tuyến hỗ trợ bằng tiền điện tử.

shutterstock 1777534364 — (Ảnh: TY Lim/ Shutterstock)

Theo CNN, trước khi Hamas phát động cuộc tấn công bất ngờ vào Israel, cơ quan chức năng Bộ Tư pháp Mỹ đã luôn điều tra hình sự về việc nhóm chiến binh này sử dụng tiền điện tử để rửa tiền.

Chi tiết về hoạt động rửa tiền được Bộ Tư pháp Mỹ công bố là rất hạn chế, hầu hết các tài liệu tòa án đều không được công khai, nhưng nguồn tin gần gũi với vấn đề này tiết lộ, cuộc điều tra bắt nguồn từ việc 3 năm trước Chính phủ Mỹ tịch thu các tài khoản tiền điện tử có liên quan đến Hamas. Một tài liệu tòa án được biết hồi tháng 5 năm nay cho thấy vụ án “đang diễn ra”, nhằm giúp vụ án hình sự không bị gián đoạn thì thẩm phán đã đình chỉ thủ tục tố tụng trong vụ án dân sự liên quan cho đến tháng sau.

Ngoài ra, một số nhà phân tích cũng trả lời phỏng vấn của CNN rằng việc sử dụng tiền điện tử của Hamas chỉ là một trong nhiều cách mà nhóm này gây quỹ khi trốn tránh các lệnh trừng phạt.

Chuyên gia Yaya Fanusie tại Trung tâm An ninh Mỹ mới (en-US) cũng từng là nhà phân tích của CIA cho biết: “Không có một phương thức tài trợ cố định nào cho Hamas hoặc các nhóm khủng bố khác… Những nỗ lực để ngăn chặn chúng giống như một trò chơi mèo vờn chuột diễn ra không ngừng”.

Dù vậy, một số kêu gọi quyên góp vẫn lộ rõ. Theo một báo cáo công bố năm nay của Bộ An ninh Nội địa Mỹ, Hamas và nhiều nhóm khủng bố khác đã sử dụng Facebook và X (Twitter) để đăng công khai địa chỉ ví tiền điện tử của họ và hướng dẫn mọi người cách quyên góp.

Tiêu biểu trong một cáo buộc được đưa ra vào năm 2019 chống lại một người đàn ông ở New Jersey, mô tả cách ông ta đăng trên Instagram rằng “vừa quyên góp 100 USD cho Hamas”. Người đàn ông này cũng bị cáo buộc gửi khoảng 20 USD Bitcoin cho Hamas.

Theo Reuters, trong bối cảnh các chính phủ cố gắng theo dõi các giao dịch như vậy, một chi nhánh của Hamas là Lữ đoàn Qassam đã tuyên bố vào tháng 4 rằng họ sẽ ngừng huy động tiền bằng Bitcoin để bảo vệ các nhà tài trợ.

Nhưng rõ ràng Hamas vẫn chưa dừng hoàn toàn những nỗ lực gây quỹ như vậy. Gần đây chính quyền Israel thông báo họ đóng băng một số tài khoản tiền điện tử được Hamas sử dụng để quyên góp. Theo lệnh của Chính phủ Israel cho thấy, ngoài Bitcoin thì các ví tiền điện tử có liên quan đến Hamas còn bao gồm các loại tiền điện tử khác như Ethereum, XRP, Tether.

Hiện chưa rõ Hamas đã nhận được bao nhiêu tài trợ bằng tiền điện tử, nhưng bằng chứng cho thấy họ đã tích lũy được một số tiền lớn.

Theo WSJ, Giám đốc điều hành Dmitry Machikhin của phần mềm phân tích tiền điện tử BitOK cho biết, chính quyền Israel từ năm 2020 – 2023 đã thu giữ gần 41 triệu USD tiền điện tử liên quan đến Hamas. Theo một công ty phân tích khác là Elliptic, ngoài ra còn 94 triệu USD được cho là do một đối tác chiến binh của Hamas – Thánh chiến Hồi giáo Palestine – nắm giữ, nhưng công ty lưu ý rằng vẫn chưa rõ trong những tài sản này phần nào thuộc sở hữu trực tiếp của Hamas.

Nhà nghiên cứu Arda Akartuna của công ty phân tích Elliptic nói với CNN rằng Hamas và Lữ đoàn Qassam của họ là một trong những thế lực gây quỹ thành công nhất trong việc huy động tiền điện tử. Việc theo dõi tiền điện tử liên quan đến Qassam rất phức tạp, do nhóm này phụ thuộc vào các địa chỉ thanh toán được mã hóa “một lần” được tạo cho mỗi nhà tài trợ, cũng như mang tiền điện tử ẩn danh chuyển đổi thành tiền mặt mà không có dấu vết hồ sơ.

Akatuna nói rằng họ không ngừng tìm những cách thức gây quỹ mới: “Tội phạm sẽ luôn tìm kiếm giải pháp thay thế tốt nhất tiếp theo để tiếp tục hoạt động”.

Theo báo cáo năm 2021 của Bộ Ngoại giao Mỹ, nhà tài trợ chính cho Hamas là Iran, hàng năm nước này cung cấp tới 100 triệu USD cho các nhóm bao gồm Hamas và Thánh chiến Hồi giáo Palestine. Báo cáo lưu ý rằng Hamas đã thành lập các tổ chức gây quỹ ở các nước Ả Rập khác.

Các tiết lộ của Bộ Tài chính Mỹ phác thảo cách Hamas nhận tiền của Iran: Nhiều khi thông qua các tổ chức tài chính ở Thổ Nhĩ Kỳ và Lebanon; ví dụ theo một báo cáo năm 2019, một tổ chức tài chính có trụ sở tại Lebanon đã đóng vai trò là “trung gian” giữa Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran và Hamas, đồng thời hợp lực với nhóm Hezbollah của Lebanon để đảm bảo việc chuyển tiền an toàn.

Ngoài ra, năm 2018 Bộ Tài chính Mỹ đã ban lệnh chế tài nhắm vào 9 mục tiêu, họ cho biết có liên quan đến một mạng lưới giúp Chính phủ Iran sử dụng các công ty Nga để cung cấp dầu cho Syria, từ đó Chính phủ Iran có được tiền từ Syria để gửi tiền cho Hamas và Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.

Một báo cáo của Bộ Tài chính Mỹ năm 2018 chỉ ra, Chính phủ Iran sử dụng nhiều chiến thuật để tài trợ cho các nhóm khủng bố bao gồm Hamas, chẳng hạn như các công ty vỏ bọc, các giao dịch được các quan chức cấp cao che đậy và sử dụng kim loại quý để trốn tránh các lệnh trừng phạt.

Iran ca ngợi Hamas về các cuộc tấn công gần đây vào Israel nhưng phủ nhận liên quan.

Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Jake Sullivan hôm 10/10 cho biết, theo nghĩa rộng có thể xem Iran đồng lõa vì họ cung cấp phần lớn tài chính và các hỗ trợ khác cho Hamas.

Theo báo cáo tháng 5 của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội (CRS) của Mỹ, Hamas cũng gây quỹ thông qua việc đánh thuế không chính thức và buôn lậu.

Các nhà điều tra của Chính phủ Mỹ không phải bên duy nhất theo dõi tài chính của Hamas.

Luật sư Asher Perlin đại diện cho gia đình thanh niên Mỹ 19 tuổi Yitzchak Weinstock cũng theo dõi chặt chẽ tài sản của Hamas. Năm 1993 Yitzchak Weinstock bị các phần tử Hamas sát hại bên ngoài Jerusalem.

Vào năm 2019, gia đình Weinstock đã nhận được phán quyết pháp lý trị giá gần 80 triệu USD chống lại Hamas, nhưng ông nghĩ có rất ít con đường khả thi để nhận được khoản bồi thường. Dù vậy quan điểm đó thay đổi vào năm 2020 sau khi Bộ Tư pháp Mỹ tuyên bố một cuộc đàn áp chưa từng có đối với ba nhóm dựa vào “tiền điện tử và mạng xã hội để thu hút sự chú ý và gây quỹ cho các hoạt động khủng bố”.

Theo thông cáo báo chí của Bộ Tư pháp Mỹ, các nhà điều tra đã thu giữ 150 tài khoản tiền điện tử, đó là những tài khoản “rửa tiền giữa các tài khoản của Hamas”. Với sự chấp thuận của tòa án, các quan chức thực thi pháp luật đã bí mật nắm quyền kiểm soát một trang web gây quỹ của Hamas, các nhà tài trợ đang quyên góp cho trang web đó thực tế đang gửi tiền vào ví Bitcoin do Chính phủ Mỹ kiểm soát.

Luật sư Perlin coi trường hợp tịch thu của chính phủ là cơ hội để đòi lại tiền bồi thường cho gia đình Weinstock, nhưng ông cho biết vụ án đã nhiều lần bị trì hoãn do các luật sư của chính phủ yêu cầu thẩm phán cho thêm thời gian để cho phép tiến hành cuộc điều tra hình sự liên quan.