Tối ngày 7/10 (giờ Mỹ), một cuộc tranh biện Phó Tổng thống đặc sắc duy nhất đã diễn ra tại thành phố Salt Lake, bang Utah. Ứng cử viên Đảng Cộng hòa kiêm Phó Tổng thống Mike Pence và ứng cử viên Đảng Dân chủ Kamala Harris đã có cuộc đối đầu ‘mặt đối mặt’ kịch tính. 

Pence Harris
Phó Tổng thống Mike Pence và ứng cử viên Đảng Dân chủ Kamala Harris (Ảnh ghép của: Nhà Trắng và Gage Skidmore)

Điều khác biệt với cuộc tranh biện Tổng thống đầu tiên là chủ đề cuộc tranh biện lần này không được tiết lộ trước, mà do người dẫn chương trình Susan Page tại chi nhánh Washington của tờ USA Today đặt ra và hỏi ngay tại hiện trường. Trong buổi tranh biện này, ông Pence và bà Harris có cuộc khẩu chiến đầy kịch tính xoay quanh 9 chủ đề: viêm phổi Vũ Hán, sức khỏe Tổng thống Trump, khôi phục kinh tế và chính sách thu thuế, biến đổi khí hậu, vấn đề Trung Quốc, quan hệ quốc tế, Tòa án tối cao và phá thai, thực thi pháp luật mang tính chủng tộc, chuyển giao quyền lực. 

Trong toàn bộ cuộc tranh biện, ông Pence có lối tư duy rõ ràng, biểu đạt chính sách của chính quyền Tổng thống Trump rất hoàn chỉnh, các số liệu có thể đọc trong tầm tay, thể hiện vẻ trầm tĩnh, không mất đi phong độ của kẻ thân sĩ, đồng thời tấn công đối thủ đúng lúc. 

Bà Kamala Harris từng là Tổng chưởng lý bang California, ngôn từ sắc bén, quan điểm mới mẻ, tuy nhiên do mâu thuẫn chính sách trong nội bộ đảng trong rất nhiều vấn đề, nên cuộc tranh biện bà đã thiếu căn cứ sự thực, và bà đã nhiều lần lựa chọn sách lược né tránh. 

Vòng tranh biện thứ nhất

Chủ đề tranh biện đầu tiên xoay quanh sự phát triển của dịch bệnh. Bà Harris tấn công trước, nói ông Trump bất lực trong phòng chống dịch, và làm cho rất nhiều người Mỹ mất việc làm.

Ông Pence đã đáp trả lại một cách mạnh mẽ về vấn đề này, “Ngay từ ngày đầu tiên, Tổng thống Trump đã đặt sức khỏe của người Mỹ ở vị trí số một. Trước khi Mỹ có chưa tới 5 ca nhiễm bệnh, những ca bệnh này đều là đến từ Trung Quốc. Tổng thống [Trump] đã làm việc mà những Tổng thống Mỹ khác chưa bao giờ làm, chính là đóng cửa [với Trung Quốc], cấm tất cả du khách từ Trung Quốc – nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới đến Mỹ. Ngược lại bà Harris và ông Biden lại phản đối điểm này, đồng thời còn nói ông Trump là chủ nghĩa thù địch nước ngoài và phản ứng quá khích. Tuy nhiên tôi có thể nói cho bạn, tôi lãnh đạo tổ công tác phòng dịch bệnh của Nhà Trắng, chỉ riêng việc Tổng thống Trump lựa chọn hành động này, chính là vì để chúng ta giành lấy thời gian vô cùng quý báu để tiến hành động viên toàn quốc một cách chưa từng có kể từ sau Thế chiến thứ Hai. Tôi tin rằng điều này đã cứu vãn được sinh mạng của hàng trăm ngàn người Mỹ.”

Liên quan đến kế hoạch phòng chống dịch như nghiên cứu vắc-xin, ông Pence còn phê bình đối thủ sao chép, “đội ngũ của ông Biden đã đưa ra một bộ kế hoạch rất giống với của chúng tôi”. 

Trung Quốc là địch hay là bạn? Bà Harris né tránh không trả lời

Khi người dẫn chương trình đặt câu hỏi cho hai ứng cử viên về vấn đề nên coi Trung Quốc là đối tác hợp tác hay là kẻ địch, ông Pence đã có câu trả lời rõ ràng, còn bà không trả lời thẳng vấn đề. 

Ông Pence nói: “Trung Quốc (ĐCSTQ) đích xác là cần phải chịu trách nhiệm cho dịch bệnh này, họ là đầu sỏ tai họa, là kẻ chủ mưu. Còn Tổng thống Trump vô cùng bất mãn với vấn đề này, ông đã biểu đạt một cách vô cùng minh xác về điểm này.”

Ông nói tiếp, “May mắn là từ khi ông Trump chấp chính, đã vô cùng cứng rắn với Trung Quốc (ĐCSTQ), ông nguyện ý đối kháng với Trung Quốc (ĐCSTQ) vì người Mỹ. Tuy nhiên ông Biden trong nhiều thập kỷ qua đã hò hét cổ động cho Trung Quốc (ĐCSTQ), đặc biệt là trong thời kỳ dịch bệnh, ông Trump ra lệnh cấm các chuyến bay từ Trung Quốc đến Mỹ, người Mỹ cần có quyền biết việc này, khi đó ông Biden đã phản đối quyết định này của ông Trump, và nói đó là thù hận nước ngoài.”

“Tổng thống Trump ra sức dẹp nghị luận bất đồng của mọi người để kiên trì ý kiến của mình, ông vô cùng cứng rắn đối với Trung Quốc (ĐCSTQ). Ông Trump sẽ tiếp tục cứng rắn với Trung Quốc (ĐCSTQ). Chúng ta hy vọng hai nước cải thiện quan hệ, đồng thời đảm bảo sự cân bằng song phương. Để cho Trung Quốc (ĐCSTQ) phải chịu trách nhiệm vì những việc mà họ đã làm đối với nước Mỹ.”

Còn bà Harris không trả lời chính sách đối với Trung Quốc của bản thân mình, chỉ là công kích chính sách của chính quyền Tổng thống Trump đối với Trung Quốc (ĐCSTQ), khiến người Mỹ mất đi sinh mạng và mất đi công việc. Bà còn phê bình chiến tranh thương mại Mỹ – Trung, khiến nước Mỹ mất đi 300.000 cơ hội việc làm, sản phẩm tiêu dùng của Mỹ càng trở lên đắt hơn. 

Sự phản kích của ông Pence khiến cho đối thủ không có lực đánh trả: “Chiến tranh thương mại của chúng ta với Trung Quốc đã thất bại ư? Ông Biden chưa bao giờ khai chiến với Trung Quốc, ông Biden trong hàng thập kỷ qua vẫn luôn hò hét cổ động cho Trung Quốc. Thượng nghị sĩ, bạn đã một lần nữa nói về quan điểm, nhưng không nói về sự thực, sự thực là khi ông Biden làm Phó Tổng thống, chúng ta đã mất đi 200.000 việc làm trong lĩnh vực sản xuất, và cựu Tổng thống Obama nói những công việc này vĩnh viễn không trở lại.”

Mối quan hệ ngoại giao

Người dẫn chương trình lại hỏi, sự biến đổi cục diện quốc tế trong 4 năm qua, bao gồm cả mối quan hệ với NATO, Mỹ sẽ định vị thế nào trong vai trò là người lãnh đạo?

Câu trả lời của bà Harris là, “Tôi và ông Biden thường xuyên nói về chủ đề này, ngoại giao là bồi dưỡng mối quan hệ, trong mối quan hệ riêng tư cá nhân bạn cũng cần phải một mực giữ cam kết, duy trì sự trung thành, tuy nhiên, ông Trump đã phản bội lại bạn bè của chúng ta, bao gồm cả chính quyền chuyên chế, ví dụ như Nga.”

Ông Pence nói, “Tổng thống Trump đã thực hiện cam kết, chuyển Đại sứ quán Mỹ đến Jerusalem – thủ đô Israel, ông ấy đã làm được. Và ông Biden cũng đã hứa như vậy khi còn là Phó Tổng thống, nhưng họ (chính quyền Tổng thống Obama) không làm được… Tổng thống Trump yêu cầu quân đội của ta toàn lực xuất kích, đã đánh bại ISIS và thủ lĩnh của của tổ chức này, kẻ đã giết hàng ngàn người.”

Ông Pence nói, chính quyền Tổng thống Trump vẫn luôn ủng hộ nước đồng minh, nhưng “yêu cầu rất cao”. “Nhờ sự lãnh đạo của Tổng thống Trump, NATO hiện đang đóng góp lớn hơn cho nền quốc phòng chung của chúng ta hơn bao giờ hết”. 

Vòng tranh biện này liên quan đến vấn đề quân đội Mỹ tiêu diệt trùm khủng bố Qasem Soleimani, bà Harris chủ động dẫn chiến, nên tự ‘dẫn lửa thiêu thân’. 

Khi bà Harris đáp trả việc ông Pence nêu những thành tích của ông Trump trong chống khủng bố, bà đã nói rằng, họ đã tiêu diệt Soleimani, nhưng quân đội của chúng ta đã bị tổn thương. Bà còn công kích ông Trump và nói rằng những người lính đó là những kẻ thua cuộc.

Ông Pence phản kích lại rằng: “Soleimani, một quan chức quân đội Iran, đã giết hại hàng trăm quân nhân Mỹ, cho nên ông Trump muốn tiêu diệt ông ta không chút chần chừ, nhưng khi đó ông Biden lại phản đối hành động tiêu diệt này, ông Biden còn phản đối việc tiêu diệt Bin Laden.” Ông Pence tiếp tục nói đỡ cho ông Trump, “Tôi và con trai đã từng công tác ở Thủy quân Lục chiến, chúng tôi biết rằng ông Trump rất tôn sùng và kính trọng quân nhân Mỹ, phát biểu này của cô là bôi nhọ.”

Thu thuế và Chính sách kinh tế xanh mới

Trong chủ đề kinh tế và đánh thuế, bà Harris đã nhấn mạnh chính sách thu thuế của ông Biden, đối với cử tri mà nói cũng không đạt được kết quả tốt.

Bà Harris nói: “Ngày đầu tiên [nếu làm Tổng thống], ông Biden sẽ xóa bỏ chính sách giảm thuế của ông Trump, ông ấy sẽ loại bỏ nó, ông ấy sẽ đem số tiền này đầu tư cho người dân Mỹ.”

Ông Pence phản bác lại, “Chính sách giảm thuế của ông Trump giúp cho mỗi gia đình 4 người tiết kiệm được trung bình 2000 đô la Mỹ (tiền thuế). Bạn vừa nghe thấy Thượng nghị sĩ Harris nói với bạn, trong ngày đầu tiên trúng cử, ông Biden sẽ nâng cao thuế đối với bạn.” 

Ông Pence tiếp tục tấn công, phê bình đối thủ kiên quyết ủng hộ “Chính sách kinh tế xanh mới” (Green New Deal) tiêu tốn 2000 tỷ USD.

“Thu nhiều thuế hơn, giám sát nhiều hơn, lệnh cấm khai thác mỏ bằng thủy lực cắt phá và bỏ nhiên liệu hóa thạch sẽ khiến ngành năng lượng Mỹ bị đè đổ và đầu hàng Trung Quốc về mặt kinh tế. Đây sẽ là cách làm tạo ra suy thoái kinh tế”, ông Pence nói.

Về vấn đề này, bà Harris đã né tránh thái độ của mình đối với Chính sách kinh tế xanh mới. Bà nói, ông Biden sẽ không thu thuế đối với những gia đình có thu nhập dưới 400.000 USD, cũng sẽ không cấm công nghệ thủy lực cắt phá (dùng cho khai thác mỏ). 

Cuộc tranh biện thứ hai, thứ ba thu hút sự chú ý

Một số bình luận chỉ ra, biểu hiện của ông Pence trong cuộc tranh biện thậm chí còn tốt hơn một bậc, điều này đóng vai trò cộng thêm điểm cho Tổng thống Trump. Trong khi đó, bà Harris có quan điểm rõ ràng, nhưng thiếu sự thực và lời nói của bà có vẻ khá trống rỗng, đồng thời cũng đã nhiều lần lảng tránh vấn đề của người dẫn chương trình nêu ra.

Tiêu Nhiên

MỜI XEM VIDEO:

Xem thêm: