Tại sao Bắc Hàn thả công dân Mỹ?

Công dân Mỹ, Otto Warmbier, người bị Bắc Triều Tiên bắt giam từ đầu năm 2016, bất ngờ được thả vào hôm thứ Hai (12/6). Warmbier được đưa về Hoa Kỳ để điều trị y tế khẩn cấp do hôn mê sâu. Nhưng tình trạng này đã xảy ra với sinh viên Mỹ được hơn 1 năm, vậy tại sao bây giờ cậu ta mới được chính quyền Bình Nhưỡng thả?

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đã chính thức xác nhận với Reuters về việc Otto Warmbier đang được đưa về  Cincinnati để trị bệnh.

Cha mẹ của Warmbie, ông bà Fred và Cindy cũng thông tin với báo chí rằng con trai của họ đang được đưa về nhà bằng máy bay quân sự của không quân Hoa Kỳ.

Joseph Yun – đặc phái viên chuyên trách Bắc Triều Tiên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tới Bình Nhưỡng tiếp xúc và đàm phán bí mật với giới chức Bắc Hàn

Otto Warmbier được chính quyền Bình Nhưỡng thả trùng với thời điểm cựu ngôi sao bóng rổ Hoa Kỳ, Dennis Rodman đến thăm Bắc Triều Tiên và gặp lại lãnh đạo tối cao Kim Jong-un. Ông Rodman đã nhiều lần tới Bắc Triều Tiên, thậm chí từng hát mừng sinh nhật ông Kim và thi đấu một trận trước sự chứng kiến của lãnh đạo trẻ tuổi. Lần gần đây nhất ông Rodman tới Triều Tiên là vào tháng 1/2014.

Sự trùng hợp này khiến một số chuyên gia bên ngoài nhận định có thể có sự liên quan giữa chuyến thăm của Dennis Rodman và việc thả Otto Warmbier.

Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã phủ nhận bất kỳ mối liên hệ nào giữa việc thả Warmbier và việc cựu ngôi sao bóng rổ tới Bình Nhưỡng. Chính quyền Trump hiện nay, cũng như các chính phủ tiền nhiệm chưa bao giờ công nhận các chuyến thăm của  Rodman đại diện chính thức cho nước Mỹ.

Lý do xác thực hơn mà Otto Warmbier được thả chính là nhờ những động thái ngoại giao cấp cao tích cực của Hoa Kỳ gần đây.

Theo Reuters, Warmbier đã được thả ngay sau khi ông Joseph Yun – đặc phái viên chuyên trách Bắc Triều Tiên của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tới Bình Nhưỡng tiếp xúc và đàm phán bí mật với giới chức Bắc Hàn.

Một quan chức của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ giấu tên tiết lộ với Reuters rằng trước khi trực tiếp đến Bình Nhưỡng hôm thứ Hai (12/6), ông Joseph Yun đã gặp các quan chức cao cấp của Bắc Triều Tiên tại Oslo (Na Uy) vào tháng Năm. Tại đây, hai bên đã đồng ý rằng các nhà ngoại giao của Thụy Điển tại Bắc Hàn (Mỹ thông qua Đại sứ Thụy Điển để xử lý các vấn đề ngoại giao với Bắc Triều Tiên) sẽ được phép gặp tất cả 4 công dân Mỹ đang bị bắt giam tại Bắc Triều Tiên.

Vị quan chức nêu trên cho biết thêm Bắc Triều Tiên sau đó thúc giục tiến hành một cuộc họp khác ở New York, và ông Yun đã gặp đại sứ Bắc Triều Tiên tại Liên Hợp Quốc vào ngày 6/6 vừa qua. Trong cuộc gặp mặt này phía Bình Nhưỡng đã thông báo với ông Yun về  “tình trạng” của Warmbier.

Ngay sau đó, Ngoại trưởng Rex Tillerson đã thảo luận vấn đề này với Tổng thống Trump và thống nhất để ông Yun cùng một đội ngũ tế trực tiếp tới Bình Nhưỡng.

Ông Yun đã đến Bắc Triều Tiên vào thứ Hai (12/6) cùng với 2 bác sĩ và đề nghị chính quyền Kim Jong-un thả Otto Warmbier.

Chuyến công du lần này của ông Yun là chuyến thăm cấp cao nhất của Hoa Kỳ kể từ sau khi Giám đốc Tình báo Quốc gia James Clapper tới Bắc Triều Tiên vào năm 2014 để đàm phán thả tự do cho hai công dân Mỹ, Kenneth Bae và Matthew Todd Miller.

Khi được hỏi liệu việc Warmbier được thả có thể mở đường cho đối thoại trong bối cảnh căng thẳng giữa chính quyền Trump và Bắc Triều Tiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, bà Heather Nauert cho biết: “Còn quá sớm để nói về điều đó”.

Ngoại trưởng Tillerson cũng cho biết  Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đang tiếp tục thảo luận với Bắc Triều Tiên về ba công dân Hoa Kỳ khác đang bị nước này bắt giam.

Tân Bình

Xem thêm: