Trong những ngày cuối cùng của chiến dịch tranh cử vào Nhà Trắng, cựu Tổng thống Donald Trump đang vận động dựa trên tầm nhìn cho tương lai của quốc gia, trong khi Phó Tổng thống Kamala Harris dường như đang nhìn lại bốn năm qua để nhắc lại những bất bình của Đảng Dân chủ về thách thức bầu cử của ông Trump, và chuyển đổi từ chiến dịch dựa trên “niềm vui” sang gọi ông Trump và những người ủng hộ ông là “phát xít” và thậm chí là “Đức Quốc xã”.

Harris Trump 1
Phó Tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump. (Ảnh tổng hợp từ Getty Images)

Bà Harris đã tổ chức một cuộc mít tinh vào thứ Ba (29/10) tại The Ellipse, cùng địa điểm mà ông Trump đã có bài diễn văn vào ngày 6/1/2021, mà Đảng Dân chủ đã mô tả là một nỗ lực kích động một “cuộc nổi loạn”. Trong bài diễn văn của mình, bà Harris đã nhớ lại thời gian ông Trump tại nhiệm và kêu gọi cử tri “lật sang trang mới”, khép lại thời kỳ ông Trump có mặt ở khắp mọi nơi trong chính trường.

Bà Harris tiếp tục mô tả ông Trump như một kẻ gieo rắc sự chia rẽ, nhắc lại những phát biểu của ông về “kẻ thù bên trong”. Bà cũng kêu gọi người Mỹ “bỏ qua những bi kịch và xung đột, nỗi sợ hãi và chia rẽ […] Đã đến lúc cần có một thế hệ lãnh đạo mới tại Hoa Kỳ”. Phó tổng thống đương nhiệm đồng thời cảnh báo rằng ông Trump sẽ bước vào Phòng Bầu dục với một “danh sách kẻ thù”.

Bài diễn văn của bà Harris được trình bày sau nhiều năm Đảng Dân chủ dán nhãn ông Trump là “mối đe dọa đối với nền Dân chủ” và là “phát xít” và nó cũng đến trong bối cảnh truyền thông phản đối buổi vận động tranh cử của ông Trump tại Quảng trường Madison, Thành phố New York. Truyền thông dòng chính có xu hướng thiên tả và Đảng Dân chủ đều so sánh sự kiện của ông Trump với cuộc mít-tinh của những người ủng hộ Đức Quốc xã năm 1939 được tổ chức tại cùng địa điểm. Tuy nhiên, truyền thông dòng chính cũng bỏ qua địa điểm đó chính là nơi diễn ra các cuộc mít-tinh do các Tổng thống Hoover, Truman và John F. Kennedy tổ chức, và cũng là nơi ca sĩ Marilyn Monroe hát một bản nhạc hấp dẫn “Chúc mừng sinh nhật” dành cho ông John F. Kennedy.

Trong khi đó, ngày 6/1 từ lâu đã là trọng tâm của chiến dịch Harris và được đề cập nhiều trong các sự kiện có sự góp mặt của cựu Dân biểu Liz Cheney (Đảng Cộng hòa, Wyoming). Bà Cheney đã phục vụ trong một ủy ban Hạ viện của Đảng Dân chủ điều tra vụ việc đó. Thu hút sự phản ứng dữ dội nhất từ truyền thông thiên tả là tại cuộc mít-tinh ở Madison Square Garden, diễn viên Tony Hinchcliffe, một diễn viên hài chuyên giễu cợt, đã nói đùa về Puerto Rico mà chiến dịch Harris và các phương tiện truyền thông dòng chính coi là sự xác nhận cho chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và sự ngưỡng mộ của ông Trump đối với Adolf Hitler.

Chủ đề Trump là một kẻ phát xít và là mối đe dọa đối với nền dân chủ, đặc biệt là sau sự kiện ngày 6/1, về cơ bản đã trở thành thông điệp cuối cùng của chiến dịch Harris trong cuộc đua bầu cử năm nay gửi tới cử tri Mỹ, nhưng nhiều người nghi ngờ rằng nó sẽ không được cử tri đồng tình.

Trong một cuộc khảo sát gần đây của Emerson College, có 45,2% số người được hỏi cho biết nền kinh tế là vấn đề quan trọng nhất của cuộc bầu cử so với chỉ 13,7% chọn “mối đe dọa đối với nền dân chủ” là vấn đề nổi bật nhất. 14,4% khác chọn nhập cư và 7,2% chọn quyền tiếp cận phá thai. Chăm sóc sức khỏe đứng thứ năm với 5,9%.

Trọng tâm là nền kinh tế

Tuy nhiên, một cuộc khảo sát của CBS cho thấy rằng “nền dân chủ” có thể không chỉ là vấn đề của thiểu số, mặc dù không chia rẽ theo đường lối đảng phái. 71% số người được hỏi xác định “tình trạng dân chủ” “yếu tố chính” trong lá phiếu của họ. Nhưng nền kinh tế một lần nữa làm lu mờ vấn đề này khi 84% coi đó là “yếu tố chính” và 76% nói bản thân nó cũng giống như “lạm phát”.

Về phần mình, ông Trump đã nhấn mạnh rất nhiều đến những lo ngại về kinh tế trong nỗ lực cuối cùng của kỳ tranh cử 2024, thậm chí còn đưa ra đề xuất mới trong cuộc vận động tranh cử hôm Chủ Nhật (27/10) nhằm cung cấp khoản tín dụng thuế mới cho các thành viên gia đình đang chăm sóc cha mẹ hoặc người thân khác.

“Thông điệp kết thúc chung của ông Trump là gì, nếu bạn xem những gì ông ấy nói và xem các quảng cáo trả tiền của ông ấy… thì thực ra chủ yếu là về nền kinh tế, về vấn đề nhập cư và về cách chúng ta có thể có một tương lai lạc quan hơn ở Mỹ”, ông Scott Jennings của tờ CNN cho biết trong bối cảnh giới truyền thông đang xôn xao về vụ diễn viên hài Hinchcliffe.

Trong một cuộc họp báo hôm thứ Ba (29/10), cựu tổng thống cho biết bà Harris đã chọn tập trung vào câu chuyện về Đức Quốc xã và tiếp tục tập trung vào ngày 6/1 vì “thành tích của bà ấy rất tệ” và bà ấy không thể tập trung vào các vấn đề quan trọng đối với người Mỹ bởi vì điều đó.

“Tôi đang theo đuổi một kế hoạch để cứu nước Mỹ”, ông Trump nói trong cuộc họp báo hôm thứ Ba. “Kế hoạch đó sẽ cứu nước Mỹ khỏi sự tàn phá khủng khiếp do ông Joe Biden và bà Kamala gian trá gây ra”.

“Vì vậy, khi bà Kamala Harris tham gia buổi tọa đàm tiếp xúc cử tri do CNN tổ chức tuần trước và bà ấy được hỏi một câu hỏi có thể liên quan đến Hitler hay ngày 6/1, tôi có thể hiểu được lúc đó nếu bà ấy đưa vào câu trả lời của mình một điều gì đó về Hitler vào ngày 6/1. Nhưng khi bà ấy được hỏi những câu hỏi về nền kinh tế và biên giới và bà vẫn trả lời về Hitler và ngày 6/1, thì bà không xứng đáng giành chiến thắng, bởi vì… bà đang được đưa cho những câu hỏi dễ trả lời”, cựu Dân biểu Lee Zeldin (Đảng Cộng hòa, New York), cho biết trên podcast “John Solomon Reports”.

Ông Lee Zeldin nói tiếp: “Bà ta nên bước vào buổi tọa đàm đó. Bà ta nên bước vào buổi tọa đàm đó đó với mong muốn trả lời câu hỏi [về nền kinh tế]. [Bà ta đáng lý nên nói], ‘Lạy Chúa. Tôi rất nóng lòng mong chờ được họ hỏi về nền kinh tế, bởi vì tôi rất tự hào về thành tích của mình và tôi rất tự hào về những ý tưởng của mình đến nỗi tôi không thể chờ để nói với mọi người mọi thứ mà chúng tôi đang thực hiện.’ [Nhưng] thay vào đó, khi bà Kamala Harris thực sự đi đến buổi tọa đàm hoặc một cuộc phỏng vấn, bạn biết đấy, bà ấy vẫn như thế, [bà ấy nói], ôi chúa ơi, để tôi tìm ra cách trả lời câu hỏi này bằng một số từ ngữ hỗn tạp. Nó là về Hitler và ngày 6/1. Nó không hiệu quả.”

Trong khi đó, có rất ít dấu hiệu cho thấy thông điệp hoặc sự phẫn nộ của bà Harris trước những trò đùa của diễn viên hài Hinchcliffe đã đem lại tác động có lợi cho bà.

Tỷ lệ cược của Polymarket hiện đang nghiêng mạnh về phía ông Trump thắng cử tổng thống trước bà Harris với tỷ lệ 66,9% so với 33,1%. Con số hiện tại cho thấy tỷ lệ cược của ông Trump tăng lên kể từ hôm Chủ Nhật (27/10) và đánh dấu tỷ lệ cược cao nhất của ông trước bà Harris trong nhiều tháng. 

Ông Trump hiện cũng dẫn trước bà Harris trong cuộc thăm dò trung bình của RealClearPolitics là 0,4%. Ở cấp tiểu bang, cựu tổng thống hiện đang dẫn đầu ở hầu hết tiểu bang dao động, ngoại trừ Michigan, giảm nhẹ so với mức cao gần đây của ông khi dẫn trước ở mọi tiểu bang chiến trường quan trọng.