Thủ tướng Hungary Viktor Orban tuyên bố vào Chủ Nhật (8/9) rằng một bộ mới sẽ phụ trách nền kinh tế và tài chính nhà nước khi ông chuẩn bị đề cử một thống đốc ngân hàng trung ương mới để kế nhiệm đồng minh cũ của mình, ông Gyorgy Matolcsy.

231024 orban 01 scaled
Thủ tướng Viktor Orban phát biểu ngày 23/10/2023 lễ kỷ niệm Hungary nổi dậy chống Liên Xô năm 1956. (Ảnh cắt từ video)

Nắm quyền từ năm 2010, nhà dân tộc chủ nghĩa kỳ cựu này đã phải vật lộn để phục hồi nền kinh tế Hungary sau cuộc suy thoái năm ngoái, khi lạm phát tăng vọt lên hơn 25% trong quý đầu tiên của năm 2023, mức cao nhất trong Liên minh châu Âu (EU).

Ông Orban và ông Matolcsy, người lãnh đạo Ngân hàng Quốc gia Hungary từ năm 2013, đã đổ lỗi cho nhau về sự gia tăng lạm phát, với việc ngân hàng trung ương chỉ trích mạnh mẽ việc ông Orban giới hạn giá cả và lãi suất mà ngân hàng cho rằng đã hạn chế tính độc lập của mình.

Ông Orban cho biết một bộ trưởng cấp cao sẽ phụ trách kế hoạch phục hồi kinh tế của mình vào năm 2025, một năm trước bầu cử, khi đảng Fidesz của ông sẽ tìm cách củng cố sự ủng hộ sau khi chứng kiến ​​kết quả tồi tệ nhất trong cuộc bỏ phiếu toàn quốc trong gần hai thập kỷ tại cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vào tháng 6/2024.

Ông Orban tuyên bố cuộc cải tổ chính phủ theo kế hoạch là do thực tế là vị trí thống đốc ngân hàng trung ương “không may sẽ bị bỏ trống vào ngày 1/3/2025“.

Nói một cách thẳng thắn, rõ ràng là bất kỳ ai đảm nhiệm chức vụ đó, đều không thể trở thành bộ trưởng cấp cao này (phụ trách kinh tế và tài chính nhà nước)“, ông Orban nêu rõ trong một bài đăng trên Facebook.

Một trong số họ sẽ trở thành bộ trưởng cấp cao phụ trách kinh tế, trong khi người kia sẽ trở thành thống đốc ngân hàng trung ương“, ông Orban tuyên bố mà không nêu tên bất kỳ ứng cử viên nào.

Bộ trưởng Tài chính Mihaly Varga được cho là sẽ kế nhiệm ông Matolcsy tại vị trí lãnh đạo ngân hàng trung ương vào năm tới, trong khi Bộ trưởng Kinh tế Marton Nagy, một cựu giám đốc ngân hàng trung ương, có thể phụ trách tài chính công trong một bộ đã sáp nhập.

Lạm phát tăng trở lại, ra ngoài mục tiêu của ngân hàng trung ương, đã buộc Ngân hàng Quốc gia Hungary phải tạm dừng nới lỏng lãi suất ở mức cao nhất của EU là 6,75% vào tháng trước sau 15 lần cắt giảm liên tiếp với tổng cộng 1.125 điểm cơ bản.

Chính phủ Orban đã liên tục gây sức ép lên ngân hàng để nới lỏng lãi suất mạnh mẽ hơn nữa, trong khi ông Matolcsy đã nhiều lần kêu gọi ông Orban thay đổi đường lối chính sách, nói rằng Hungary đang tụt hậu ngay cả so với các nước ngang hàng ở Trung Âu.

Ông Orban cũng tuyên bố Hungary nên duy trì quy tắc tài khóa trong khi dự thảo ngân sách năm 2025 có thể nâng tăng trưởng kinh tế lên 3% đến 5% với mức tăng lương lớn, các chế độ ưu đãi thuế cao hơn cho các gia đình có trẻ em và các biện pháp hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ.