Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ hôm thứ Hai (2/10) đã từ chối xét xử một nỗ lực không có cơ sở nhằm thách thức cựu Tổng thống Donald Trump về tư cách chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024 do vai trò bị cáo buộc của ông trong vụ hỗn loạn Điện Capitol ngày 6/1/2021.

Các thẩm phán Tối cao Pháp viện hôm 2/10 đã bác đơn kháng cáo của ông John Anthony Castro trong vụ kiện đòi loại ông Trump khỏi cuộc bầu cử 2024 căn cứ theo Tu chính án 14 của Hiến pháp Hoa Kỳ.

Ông Castro là nhà tư vấn thuế tại Texas và ứng cử viên tổng thống 2024 của Đảng Cộng hòa, nhưng đều không đủ điều kiện tham gia hai buổi tranh biện sơ bộ đầu tiên. Ông cho rằng ông Trump không đủ điều kiện tranh cử tổng thống vì những hành động của cựu tổng thống liên quan đến vụ tấn công vào Điện Capitol hôm 6/1/2021 và đầu năm nay đã khởi kiện ông Trump.

Ông Castro cho rằng những phát biểu của ông Trump ủng hộ những kẻ bạo loạn vốn đã làm gián đoán việc xác thực chiến thắng của ông Joe Biden trong kỳ bầu cử năm 2020 tại phiên họp lưỡng viện tại Điện Capitol ngày 6/1/2021 là vi phạm điều khoản của Tu chính án 14, Hiến pháp Hoa Kỳ.

Tòa án tại Florida đã bác bỏ vụ kiện của ông Castro. Sau đó, ông Castro kháng cáo lên Tòa Phúc thẩm Liên bang Khu vực số 11 tại Georgia và cũng bị một thẩm phán liên bang bác bỏ vào tháng Sáu.

Ông Castro tiếp tục kháng cáo lên Tối cao Pháp viện và đến ngày 2/10, tòa án cao nhất nước Mỹ cũng đã bác vụ kiện của ông.

Các thẩm phán Tối cao Pháp viên đã loan báo bác bỏ vụ kiện của ông Castro vào ngày làm việc đầu tiên của nhiệm kỳ 9 tháng mới. Các thẩm phán không đưa ra bất kỳ bình luận nào về vụ kiện này.

Ông Castro nói rằng ông sẽ vẫn tiếp tục tìm kiếm các lựa chọn pháp lý khác.

Tối cao Pháp viện có thể từ chối xét xử vụ án này, nhưng các tòa thượng thẩm khác không thể”, ông Castro hôm 2/10 đã viết trên mạng xã hội X (tên mới của Twitter). “Tôi vẫn sẽ theo đuổi các phán quyết trong các tòa thượng thẩm tự do cấp tiến và sẽ có một vụ xét xử toàn diện được lên lịch vào ngày 20/10 tại New Hampshire và một vụ xét xử khác tại Arizona vào ngày 31/10”.

Quyết định của Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ về việc không xét xử vụ án của ông Castro được loan báo vào thời điểm khi nhiều nhà hoạt động cánh tả đã đang nỗ lực tìm cách loại ông Trump khỏi lá phiếu bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bằng việc viện dẫn Tu chính án thứ 14, Hiến pháp Hoa Kỳ. Tu chính án này có điều khoản cấm các chính trị gia nắm quyền trong một số cơ quan công quyền sau khi đã thực hiện tuyên thệ bảo vệ Hiến pháp Hoa Kỳ, nhưng sau đó đã “tham gia vào nổi dẩy hoặc nổi loạn”.

Đây có thể không phải là lần cuối cùng Tối cao Pháp viện được yêu cầu phải xét xử vụ án liên quan đến tư cách tham gia tranh cử của ông Trump. Các vụ kiện khác liên quan đến ông Trump và Tu chính án 14 vẫn đang tiếp tục ở các tòa án cấp thấp tại Colorado, Michigan, và Minnesota. Các vụ án tại Colorado và Minnesota đã được lên lịch xét xử vào những tháng sắp tới.

Mặc dù ông Trump đang phải đối mặt với hàng chục cáo buộc phạm tội hình sự trong 4 vụ án tiểu bang và liên bang khác nhau, nhưng ông chưa từng bị cáo buộc tội danh nổi dậy hay nổi loạn.

Hơn nữa, dù cuộc biểu tình hôm 6/1/2021 đã đang bị các chính trị gia và chuyên gia luật pháp cánh tả cấp tiến gắn nhãn là “cuộc nổi dậy”, nhưng không có ai trong số hàng nghìn người tham gia cuộc biểu tình đó đã bị cáo buộc phạm tội liên quan đến cuộc biểu tình mà bị kết án tội nổi dậy hoặc nổi loạn.

Xuân Thành