Jack Ma gặp Trump làm mếch lòng Bắc Kinh là lý do khiến Alibaba gặp hạn?

Đã một năm kể từ khi việc niêm yết của Ant Group bị chính quyền Bắc Kinh đình chỉ, Alibaba Group và người sáng lập Jack Ma cũng đã bị cơ quan quản lý giám sát chặt chẽ. Ngày 5/11, có thông tin cho rằng cuộc gặp của Jack Ma với cựu Tổng thống Mỹ Trump đã khiến chính quyền Bắc Kinh khó chịu.

Theo dự tính, việc ra mắt Ant Group tại Hồng Kông vào ngày 5/11/2020 sẽ là một sự kiện lớn, thu hút sự chú ý của thế giới, nhiều tổ chức tài chính và nhà đầu tư bán lẻ sẽ rất nhiệt tình tham gia. Tập đoàn ước tính tổng giá trị thị trường của Ant Group có thể đạt mức đáng kinh ngạc là 320 tỷ USD, từng được dư luận cho rằng có thể lập kỷ lục mới về đợt IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) lớn nhất.

Tuy nhiên, trước màn ra mắt rất được mong đợi này, loạt tin tức kịch tính và gây sốc nối tiếp nhau tới, khiến dư luận dậy sóng. 

Ngày 2/11/2020, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, Ủy ban Quản lý Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc, Ủy ban Điều tiết Chứng khoán và Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước đã cùng phỏng vấn các lãnh đạo của Ant Group, bao gồm cả người kiểm soát thực sự của tập đoàn là Jack Ma, chủ tịch Tỉnh Hiền Đống (Jing Xiandong) và chủ tịch Hồ Hiểu Minh (Hu Xiaoming). Ngay hôm sau (ngày 3/11/2020), Sở giao dịch chứng khoán Thượng Hải phát đi một thông báo bất ngờ, quyết định đình chỉ kế hoạch niêm yết của Ant Group.

Trong năm qua, tình hình kinh tế và tài chính của Trung Quốc đã có nhiều thay đổi và vẫn chưa có con số chính xác về thời điểm tái khởi động việc niêm yết của Ant Group. Tập đoàn Alibaba và người sáng lập Jack Ma cũng bắt đầu bị các cơ quan quản lý giám sát chặt chẽ. Vào tháng Tư năm nay, Cục Quản lý Thị trường Nhà nước đã đưa ra mức phạt khủng khiếp là 2,75 tỉ USD đối với Alibaba.

Đồng sáng lập Alibaba, ông Thái Sùng Tín (Cai Chongxin) đã hạ thấp ảnh hưởng của Jack Ma trong một cuộc phỏng vấn với CNBC vào tháng Sáu.

Ông nói: “Ông ấy (Jack Ma) hiện giờ đang ở ẩn, tôi nói chuyện với ông ấy hằng ngày. Ông vẫn sống tốt và lấy hội họa làm thú vui… Về quan điểm Jack Ma có quyền lực khổng lồ, tôi nghĩ nó không đúng lắm.”

• Jack Ma biến mất khỏi danh sách cổ đông lớn của Alibaba

Và tất cả những điều này có thể đã bắt đầu từ cuộc gặp gỡ giữa Jack Ma và Tổng thống Hoa Kỳ lúc bấy giờ là ông Donald Trump tại New York vào năm 2017. Cuộc gặp cấp cao đó đã thu hút sự chú ý từ mọi tầng lớp xã hội. Tuy nhiên, Jack Ma đã không báo trước với chính quyền Bắc Kinh.

Cũng giống như các tỷ phú phương Tây khác, vào thời điểm đó, Jack Ma đang hoạt động tích cực trên trường quốc tế. Vào ngày 9/1/2017, ông có cuộc gặp trực tiếp với tổng thống Trump tại New York và hứa sẽ tạo ra một triệu việc làm ở Hoa Kỳ.

Vào ngày 5/11 năm nay, Reuters đưa tin dẫn lời bốn người thân cận với Tập đoàn Alibaba và một nguồn tin Chính phủ Bắc Kinh, chuyến thăm cấp cao của Jack Ma đã kinh động đến chính quyền Trung Quốc. Tận khi Jack Ma trả lời phỏng vấn truyền hình không chính thức với các phóng viên tại sảnh Tháp Trump, lúc đó, chính quyền Bắc Kinh và các quốc gia khác trên thế giới mới lần đầu được biết về cuộc gặp gỡ và lời hứa tuyển dụng của ông.

Cuộc gặp vào ngày 9/1 diễn ra vào thời điểm căng thẳng giữa hai nước sau khi Tổng thống Trump chỉ trích Trung Quốc đã cướp đi việc làm của người Mỹ. Nhóm quan hệ chính phủ của Alibaba sau đó đã được các quan chức Trung Quốc cho biết rằng Bắc Kinh không hài lòng về việc Jack Ma gặp ông Trump mà không có sự chấp thuận trước của họ, hai trong số những người thân cận với công ty cho biết.

Những người quen thuộc với vấn đề này tin rằng cuộc gặp gỡ là một bước ngoặt tiêu cực trong mối quan hệ giữa Jack Ma và Bắc Kinh. Tuy nhiên, những người này không nói rõ thêm.

Reuters cho biết quỹ từ thiện của Jack Ma và Văn phòng Thông tin Quốc vụ viện Trung Quốc chưa trả lời yêu cầu bình luận. Tất cả các nguồn từ chối nêu tên do tính nhạy cảm của vấn đề. Người phát ngôn của tổng thống Trump cũng từ chối bình luận.

Tờ South China Morning Post thuộc sở hữu của Alibaba cho biết vào tháng trước, Jack Ma đã đến thăm châu Âu trong một “chuyến tham quan nghiên cứu về nông nghiệp và công nghệ liên quan đến các vấn đề môi trường”, trích dẫn từ một người quen thuộc với hành trình của ông.

• Jack Ma xuất hiện tại Chiết Giang trợ giúp “thịnh vượng chung”?

Tuy nhiên, cuộc sống của Jack Ma đã có nhiều thay đổi lớn, theo hai nguồn tin, trong vài tuần sau khi Ant Group bị đình chỉ niêm yết, ông đã hai lần yêu cầu gặp những người ra quyết định của chính quyền Bắc Kinh nhưng đều bị từ chối.

Đồng thời, giá trị tài sản ròng của Jack Ma đã bị thu hẹp đáng kể.

Vào ngày 4/11, tạp chí Forbes đã công bố Danh sách người giàu nhất Trung Quốc Đại Lục năm 2021, trong đó, Jack Ma, người đứng đầu danh sách năm ngoái, đã rơi xuống vị trí thứ 5.

Danh sách người giàu Trung Quốc Hurun 2021 được công bố vào ngày 27/10 cũng cho thấy người sáng lập Tập đoàn Alibaba Jack Ma và người sáng lập Tencent Mã Hóa Đằng (Ma Huateng), một người xếp thứ nhất, một người xếp thứ hai năm ngoái, cả hai đều rơi khỏi top 3 trong năm nay.

• “Thịnh vượng chung” khiến thứ hạng người giàu Trung Quốc thay đổi đáng kể

Khi kế hoạch “thịnh vượng chung” của chính quyền Tập Cận Bình tiếp tục được tiến hành, người giàu Trung Quốc đã trải qua những thay đổi lớn trong tâm lý, chuyển sự giàu có của họ từ thể tấn tốc tăng lên sang thế phòng thủ, xóa hồ sơ trên mạng xã hội và chuyển tiền ra các hướng, nhằm ngăn chặn làn sóng tiếp theo của các hành động “giám sát” của chính quyền giáng lên đầu mình.

Tân Hà/ Vision Times

Xem thêm: