So sánh chi phí và rủi ro của chương trình Thẻ Vàng Trump và EB-5

Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây công bố chính thức khởi động chương trình di trú “Thẻ Vàng Visa” (Thẻ Vàng), cho phép người nước ngoài đóng 100 triệu USD “quỹ đóng góp” để nhanh chóng nhận được tư cách thường trú nhân Mỹ, gây chú ý lớn trong giới di trú.

Luật sư di trú Los Angeles Trần Khải Canh đã phân tích tính ổn định pháp lý và hiệu quả chi phí của chính sách Thẻ Vàng mới.

Ông cho biết, mặc dù chương trình Thẻ Vàng được gọi là “ngưỡng thấp, nhanh chóng nhận thẻ xanh”, thực tế vẫn tồn tại sự không chắc chắn. Người nộp đơn không chỉ phải đối mặt với kiểm tra nguồn gốc tài chính nghiêm ngặt, mà còn có nguy cơ chính sách bị hủy bỏ. Ông khuyến nghị những người muốn di trú nên đánh giá thận trọng, hoặc cân nhắc chương trình EB-5 đã tồn tại nhiều năm.

Về kiểm tra nguồn vốn, Thẻ Vàng gần như giống EB-5. Người nộp đơn phải trình đầy đủ hồ sơ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của vốn, phải truy cứu để chứng minh “đồng tiền đầu tiên” được kiếm và tích lũy ra sao. Ví dụ cá nhân, cần chứng minh 1 triệu USD; nếu đi kèm gia đình, mỗi thành viên phải chứng minh thêm 1 triệu USD, 3 người trong gia đình sẽ phải chứng minh 3 triệu USD.

Khác với EB-5, 1 triệu USD của Thẻ Vàng là khoản “đóng góp không hoàn lại”, ngoài ra còn phải đóng 15.000 USD phí thủ tục và không cần tạo việc làm. Trong khi đó, EB-5 hiện tối thiểu 800.000 USD (khu vực thất nghiệp cao hoặc vùng xa), phải tạo ít nhất 10 công việc toàn thời gian, nhưng một số dự án vẫn có khả năng thu hồi vốn trong 3–5 năm.

Một điểm cần lưu ý, chương trình Thẻ Vàng không bổ sung loại hình hay hạn ngạch di trú mới, mà nằm trong khuôn khổ EB-1 và EB-2, sử dụng hạn ngạch sẵn có. Chỉ cần người nộp đơn chứng minh hợp pháp sở hữu 1 triệu USD là được coi là “có năng lực xuất sắc”, không cần chứng minh học vấn, thành tựu chuyên môn hay đóng góp ngành nghề.

Do đó, ông Trần Khải Canh nhắc nhở, những người sinh tại Trung Quốc, Ấn Độ… các nước có lịch chờ lâu, dù nộp Thẻ Vàng vẫn có thể phải chờ nhiều năm, không thể nhờ trả phí cao mà được ưu tiên xử lý.

Về phía doanh nghiệp, chính quyền Trump cũng ra mắt Thẻ Vàng doanh nghiệp, cho phép công ty trả 2 triệu USD cho nhân viên nước ngoài, mỗi thành viên gia đình thêm 1 triệu USD. Ông Trần Khải Canh nhận định, so với EB-2 hoặc EB-3 truyền thống với tổng chi phí khoảng 20.000 USD và thời gian xử lý 4 năm, liệu doanh nghiệp có sẵn sàng chi hàng triệu USD chỉ để rút ngắn chờ đợi khoảng 2–2,5 năm vẫn là dấu hỏi lớn.

Hiện nay, khách hàng liên hệ ông Trần Khải Canh để tư vấn Thẻ Vàng “quan tâm nhiều, nhưng thực sự chuẩn bị nộp đơn rất ít”. Ông phân tích nguyên nhân chính là chương trình chưa được Quốc hội thông qua, chỉ là chính sách hành chính, tương lai rất có thể gặp thách thức pháp lý, thậm chí trong nhiệm kỳ Trump có thể bị tòa án hoặc chính quyền kế nhiệm hủy bỏ.

Chính phủ đánh giá Thẻ Vàng có thể mang về hàng chục tỷ USD thu ngân sách cho Mỹ. Nhưng với nhà đầu tư nước ngoài, chưa chắc đây là lựa chọn tiết kiệm chi phí nhất. “Nếu người nộp đơn vốn đủ, nguồn gốc rõ ràng và muốn đi con đường pháp lý minh bạch, rủi ro thấp, EB-5 vẫn là lựa chọn tương đối ổn định hiện nay.”

Ông Trần Khải Canh cho rằng so với EB-5, Thẻ Vàng phù hợp hơn với “nhóm cực kỳ giàu, chi phí thời gian quan trọng hơn tiền, và có thể chịu rủi ro chính sách”.

Ông cũng nhắc nhở, hiện có một số môi giới quảng bá Thẻ Vàng “không rủi ro, bảo đảm nhanh có thẻ xanh”, nhưng cách nói này rõ ràng quá đơn giản hóa; người nộp đơn nên thu thập thông tin đa chiều và tham vấn luật sư di trú trước khi quyết định. Đến nay, vì mẫu đơn I-140G đặc dụng cho Thẻ Vàng mới được công bố vài ngày trước, chưa có hồ sơ thành công thực tế nào để tham khảo.

“Hiện giai đoạn này khuyến nghị quan sát, đợi pháp luật và chính sách rõ ràng hơn rồi mới lập kế hoạch, sẽ là cách trách nhiệm hơn với người nộp đơn,” ông Trần Khải Canh nói.

Xem thêm

Lệnh cấm du lịch của Trump mở rộng, thêm 5 quốc gia vào diện kiểm soát an ninh

Các hạn chế này áp dụng cho cả những người muốn đến Mỹ với tư cách khách du lịch hoặc để định cư tại đó.