Cựu Đại sứ Nhật Bản: Bắc Kinh từng dùng vắc-xin gây áp lực buộc Paraguay từ bỏ Đài Loan

Vương Quân
•
Thứ Năm, 27/02/2025

Paraguay là quốc gia thân thiện duy nhất của Đài Loan ở Nam Mỹ và cũng khá thân thiện với Nhật Bản. Cựu Đại sứ Nhật Bản tại Paraguay Yoshie Nakatani đã chứng kiến các hoạt động xâm nhập của Trung Quốc tại đó. Trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông Nhật Bản, bà tiết lộ rằng Trung Quốc từng sử dụng vắc-xin để cố gắng buộc Paraguay “từ bỏ Đài Loan và gia nhập Trung Quốc”.

Lai Thanh Duc 1 — Vào ngày 5/11/2024, Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc Lại Thanh Đức đã tiếp đón phái đoàn thăm Đài Loan của Chủ tịch Quốc hội kiêm Chủ tịch Thượng viện Cộng hòa Paraguay, ông Basilio Gustavo Núñez Giménez, cùng phu nhân. (Nguồn ảnh: Phủ Tổng thống Trung Hoa Dân Quốc)

Vào tháng 12 năm ngoái, chính quyền Paraguay đã thu hồi thị thực của ông Từ Vĩ (Xu Wei), Tham tán Vụ Các vấn đề Mỹ Latinh của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, và yêu cầu ông phải rời khỏi đất nước trong vòng 24 giờ. Theo thông tin, nguyên nhân là ông ta đang cố gắng thúc giục các nghị sĩ Paraguay suy nghĩ lại về quan hệ ngoại giao với Đài Loan, và dường như buộc Paraguay phải từ bỏ Đài Loan và ngả về phía Trung Quốc.

Theo báo cáo của Sankei Shimbun, bà Yoshie Nakatani cho biết phái đoàn Trung Quốc đã nộp đơn xin thị thực đến Paraguay để tham gia cuộc họp đánh giá của UNESCO. Tuy nhiên, nhà ngoại giao Trung Quốc dẫn đầu phái đoàn đã không tham dự cuộc họp đánh giá của UNESCO mà thay vào đó đã đến Quốc hội Paraguay. Khi rời Quốc hội, ông cũng nói với các phóng viên: “Chỉ có một Trung Quốc trên thế giới, vì vậy Paraguay nên sửa chữa mối quan hệ ngoại giao sai trái với Đài Loan càng sớm càng tốt và đi theo hướng đúng đắn”. Những phát ngôn của ông khi đó cũng được truyền thông địa phương đưa tin rộng rãi vào thời điểm đó, nhưng Chính phủ Paraguay sau đó đã hủy bỏ thị thực của nhà ngoại giao này.

Bà Nakatani cho rằng hành động của Chính phủ Paraguay là có cơ sở. Lý do khiến ông ấy bị hủy thị thực không phải do phát ngôn của ông ấy, mà là do ông ấy đã vi phạm mục đích đã khai khi nộp đơn xin thị thực, thậm chí còn đăng ký vào một khách sạn khác với khách sạn đã đăng ký khi nộp đơn. Vì vậy, lý do của Chính phủ Paraguay hoàn toàn có căn cứ pháp lý bào chữa, khiến Bắc Kinh không thể phản bác, mà chỉ có thể chấp nhận.

Bà Nakatani tiết lộ, trong thời điểm xảy ra dịch COVID-19, Trung Quốc đã dùng vắc-xin để gây áp lực lên Paraguay. Bà cho biết thời điểm đó, Trung Quốc ưu tiên cung cấp vắc-xin cho các nước có quan hệ ngoại giao với mình, khiến Paraguay trở thành quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng thấp nhất thế giới. Trên thực tế, Trung Quốc từng tuyên bố sẽ cung cấp vắc-xin do Trung Quốc sản xuất với giá tương đối rẻ cho Paraguay, nhưng điều kiện là họ phải xử lý cái gọi là “quan hệ ngoại giao”, nhưng Chính phủ Paraguay thẳng thừng từ chối.

Bà cho rằng Trung Quốc quay sang gây áp lực lên chính quyền các bang của Paraguay. Mặc dù một số thống đốc muốn mua vắc-xin do Trung Quốc sản xuất nhưng theo quy định, nhà nước phải mua thống nhất nên cuối cùng ý đồ của Trung Quốc đã không thành hiện thực. Vào thời điểm đó, các cuộc biểu tình chống Chính phủ đã nổ ra ở Paraguay với khẩu hiệu “Tổng thống không thể bảo vệ tính mạng của người dân Paraguay. Ông ấy không cách nào kiếm được vắc-xin, loại chính phủ không coi trọng mạng sống của người dân nên hạ đài”.

Bà cho biết dư luận địa phương nhìn chung tin rằng Bắc Kinh có thể đã tham gia vào các cuộc biểu tình và ngay cả các nhà ngoại giao vào thời điểm đó cũng lo ngại rằng kết quả là Chính phủ có thể sụp đổ. Tuy nhiên, chính quyền Paraguay cuối cùng đã chống chọi được qua sóng gió này, đồng thời không nhượng bộ Trung Quốc. Cuối cùng, họ đã nhận được vắc-xin từ Chile và các nước khác, một điều rất đáng ngưỡng mộ.

Bà Nakatani cũng đề cập đến việc hợp tác với các nhà ngoại giao Đài Loan, bà cho biết hiện chỉ có 12 nước trên thế giới công nhận Đài Loan nên chỉ có 12 đại sứ chính thức. Tuy nhiên, họ đều là những người rất tài năng và có kỹ năng nghiên cứu, phân tích tình báo xuất sắc. Trong khi Trung Quốc đang gây áp lực thông qua ngoại giao vắc-xin, chúng tôi đã thảo luận chặt chẽ với các Đại sứ Mỹ và Đài Loan, đồng thời suy nghĩ về cách giúp Paraguay để tránh cho họ phải chọn thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh vì vắc-xin.

Bà cho biết vào thời điểm đó, do không thể cung cấp vắc-xin ngay lập tức, Mỹ đã hỗ trợ dược phẩm, đồng thời quân đội nước này cũng thiết lập các giường bệnh đơn giản và lều trại. Trong khi đó, Đài Loan viện trợ dược phẩm và bình oxy. Nhật Bản cũng hợp tác với Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) để cung cấp thiết bị đông lạnh cỡ lớn nhằm bảo quản vắc-xin, đồng thời hỗ trợ đào tạo nhân sự, quản lý vắc-xin và triển khai chương trình tiêm chủng. Cuối cùng, nhờ sự hợp tác 3 bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Đài Loan, hệ thống y tế của Paraguay đã được củng cố, trở thành một thành tựu ngoại giao đặc biệt của nước này.

Theo đánh giá của Reuters về hồ sơ Quốc hội Paraguay, ông Từ Vĩ kêu gọi Chính phủ Paraguay từ bỏ Đài Loan và thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc. Ông cũng nói với hai thành viên phe đối lập rằng thiết lập quan hệ ngoại giao với Trung Quốc sẽ cho phép các bạn kiếm được nhiều tiền hơn, tiết kiệm nhiều tiền hơn và giảm chi phí. “Chuyến đi này của tôi là để thúc đẩy và đẩy nhanh quá trình lấp đầy khoảng trống trên bản đồ Paraguay – một khoảng trống rất lớn, chính là Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.”

Ông nhấn mạnh rằng Paraguay phải đưa ra lựa chọn, và không có phương án “và”. Trung Quốc và Đài Loan chỉ có thể là “hoặc”, tức là chỉ được chọn một trong hai.

Gián điệp của Huawei bị vạch trần, cử người bí mật chụp ảnh nơi ở của Đại sứ Đài Loan tại Paraguay

Theo báo chí Paraguay đưa tin, vào lúc 1h chiều ngày 9/10/2024, một chiếc xe Audi màu xám đậu bên ngoài nơi ở chính thức của Đại sứ Đài Loan tại Paraguay Hàn Chí Chính (Chih-Cheng Han) trong 2 giờ, hành động này rất đáng ngờ. Theo lời kể của những người chứng kiến, một người đàn ông trên ô tô đã mở cửa sổ, ngoài việc lấy camera quay lén, còn chĩa thiết bị điện tử trông giống như thiết bị giám sát về phía nơi ở của Đại sứ. Mục đích của người này có thể là nghe lén tín hiệu liên lạc bên trong dinh thự.

Sau khi các nhân viên tại nơi ở của Đại sứ Đài Loan nhận thấy điều gì đó kỳ lạ, họ đã ngay lập tức báo cáo vụ việc cho cảnh sát gần đó. Nhưng khi cảnh sát đến hiện trường và tiếp cận chiếc xe Audi, tài xế lập tức khởi động xe và tăng tốc bỏ trốn khỏi hiện trường.

Do tính chất nhạy cảm của sự việc, cảnh sát Paraguay đã ngay lập tức tiến hành điều tra. Sau khi xem xét hình ảnh giám sát, họ phát hiện biển số xe được đăng ký dưới tên chi nhánh Huawei tại Paraguay. Người lái chiếc xe này tên là Dionisio Duarte, 62 tuổi, cũng là nhân viên của chi nhánh Huawei tại Paraguay.

Ngoài ra, sau khi cảnh sát tiến hành đối chiếu kỹ hơn về người đàn ông chụp ảnh ở ghế phụ trong xe, họ phát hiện người này có đặc điểm khuôn mặt mang nét châu Á. Điều này càng khiến chính quyền Paraguay cảnh giác rằng vụ việc có thể liên quan đến hoạt động gián điệp của Trung Quốc.