Vào thứ Tư (10/1) ở quốc đảo Thái Bình Dương Papua New Guinea đã nổ ra bạo loạn khiến 16 người thiệt mạng. Ngày hôm sau thủ tướng nước này đã ban bố tình trạng khẩn cấp, nhiều quan chức chính phủ và cảnh sát bị đình chỉ công tác.

Papua New Guinea
Bạo loạn lan rộng ở thủ đô Port Moresby của Papua New Guinea liên quan tranh chấp về việc trả lương cho lực lượng an ninh. Cảnh ngày 10/1/2024. (Ảnh: ANDREW KUTAN/AFP/Getty)

Các cuộc biểu tình của cảnh sát và khu vực công Papua New Guinea hôm thứ Tư liên quan việc cắt giảm lương mà các quan chức đổ lỗi cho sai sót hành chính, đã trở thành tình trạng vô luật pháp.

Cảnh quay trên truyền hình cho thấy thủ đô Port Moresby có hàng ngàn người biểu tình đổ ra đường, họ đốt cháy các cửa hàng và ô tô, vào siêu thị cướp bóc, nhiều người vội vã bỏ đi với hàng hóa cướp được, khói đen cuồn cuộn bao trùm thành phố.

Tập đoàn Phát thanh Truyền hình Úc (ABC) dẫn nguồn tin cảnh sát hôm thứ Năm cho biết, bạo loạn ở Port Moresby khiến 9 người thiệt mạng, còn bạo loạn ở thành phố lớn thứ hai ở phía bắc là Lae khiến 7 người thiệt mạng.

Thủ tướng James Marape của Papua New Guinea cho biết trong một bài phát biểu toàn quốc rằng, “Phạm pháp sẽ không thể đạt được mục đích”.

Ông Marape đã ban bố tình trạng khẩn cấp ở Port Moresby trong 14 ngày. Marape nói trong một cuộc họp báo: “Có bằng chứng về tình trạng bất ổn có tổ chức”.

Ông Marape nói thêm rằng tình trạng bất ổn sẽ được xem xét lại để đảm bảo “nền dân chủ và pháp quyền của chúng ta”. Trong khi chính phủ xem xét nguyên nhân bất ổn, sẽ tạm đình chỉ công tác cảnh sát trưởng và các quan chức cấp cao của bộ tài chính Papua New Guinea. Khoảng 1.000 quân nhân đã sẵn sàng để ngăn chặn tình trạng bất ổn tiếp theo.

Nhiều cửa hàng Trung Quốc bị cướp bóc

Bạo lực đã giảm bớt vào thứ Năm với việc Chính phủ Papua New Guinea triển khai thêm cảnh sát để duy trì trật tự.

Đại sứ quán Mỹ tại Port Moresby cho biết cảnh sát đã quay trở lại làm việc nhưng căng thẳng vẫn ở mức cao. Đại sứ quán cảnh báo trong một tuyên bố rằng “tình hình tương đối yên tĩnh có thể thay đổi ngay lập tức”.

Đại sứ quán Trung Quốc cho biết một số công dân Trung Quốc bị thương nhẹ, nhiều cửa hàng thuộc sở hữu của người Trung Quốc bị phá hoại và cướp bóc.

Thủ tướng Anthony Albanese của Úc chia sẻ rằng Cao ủy nước này đang theo dõi tình hình, hiện nay Canberra vẫn chưa nhận được yêu cầu trợ giúp từ Papua New Guinea.

Úc là nước thường xuyên hỗ trợ Papua New Guinea về luật pháp, trật tự và an ninh.

Ông Anthony Albanese nói: “Chúng tôi tiếp tục kêu gọi mọi người giữ bình tĩnh trong thời điểm khó khăn này. Chúng tôi chưa nhận được bất kỳ yêu cầu nào từ chính phủ Papua New Guinea vào thời điểm này, nhưng… chúng tôi có mối quan hệ tốt với những người bạn của chúng tôi ở Papua New Guinea”.

Cảnh sát ở Papua New Guinea đang phải vật lộn với sự gia tăng tội phạm bạo lực trong năm qua. Ông Marape nói rằng an ninh được tăng cường sẽ giúp thu hút đầu tư nước ngoài vào nguồn tài nguyên vàng và đồng của đất nước.

Cảnh sát Papua New Guinea vào sáng thứ Tư sau khi biết tin về việc cắt giảm lương thì họ đã đình công. Marape cho biết bất kỳ lỗi hành chính nào dẫn đến thiếu lương sẽ được giải quyết.