Thượng nghị sĩ Mỹ yêu cầu mạnh tay với Trung Quốc ở biển Đông

Một nhóm các thượng nghị sĩ Mỹ đã viết thư yêu cầu chính quyền Trump có hành động mạnh mẽ hơn để “ngăn chặn” các hoạt động xâm lấn biển Đông và sách nhiễu láng giềng của Trung Quốc trong thời gian vừa qua. 

Bức thư đề ngày 29/7/2019 của bốn thượng nghị sĩ Mỹ yêu cầu Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đưa những “hành vi hiếu chiến và bành trướng của Trung Quốc ở biển Đông” lên hàng trọng tâm trong các cuộc thảo luận của ông tại Diễn Đàn Khu Vực ASEAN (ARF), mở ra ngày 02/08 tại Bangkok, trong khuôn khổ Hội Nghị Ngoại Trưởng thường niên của khối ASEAN.

Lá thư được ký tên bởi các nghị sĩ: Bob Menendez, Ed Markey, Patrick Leahy và Brian Schatz gần như là một bản cáo trạng, nêu bật 4 loại hành động của Trung Quốc liên quan đến Biển Đông cần phải lên án.

“Trong khi chính quyền Mỹ đã vạch trần một cách đúng đắn hoạt động quân sự hóa biển Đông của Trung Quốc – và chúng tôi hoan nghênh các chiến dịch khẳng định Tự do hằng hải thường xuyên – chúng tôi quan ngại rằng rất nhiều điều hơn nữa cần phải làm để đối phó với các hành vi xâm lấn của Trung Quốc và ngăn chặn động sự lộng hành vô kỷ luật của họ ở biển Đông”, bức thư của các thượng nghị sĩ ghi. 

Bốn thượng nghị sĩ lưu ý rằng Trung Quốc đã liên tục xâm phạm các vùng đặc quyền kinh tế của các nước khác ở vùng biển Đông và sử dụng các đảo nhân tạo được quân sự hóa để làm “căn cứ xâm phạm” và gây sức ép buộc các nước đông nam Á khác đồng ý vào một Bộ quy tắc ứng xử có lợi cho một phía Bắc Kinh. 

Bắc Kinh cũng tiếp tục phớt lờ phán quyết của Tòa Trọng tài quốc tế vào tháng 7/2016 rằng chủ quyền đường 9 đoạn của Trung Quốc trên biển Đông là vô hiệu. Các hành động của Trung Quốc trong khu vực hải tuyến quan trọng này xứng đáng nhận được sự chú ý lớn hơn từ Mỹ cùng với các đồng minh và đối tác trên thế giới, các nghị sĩ viết. 

“Sự đe dọa, cưỡng ép và chối bỏ phán xử ngoại giao hòa bình của Trung Quốc, và việc họ đe dọa sử dụng vũ lực trong nhiều năm qua đặt ra một thách thức rất nghiêm trọng cho các lợi ích của chúng ta”, bức thư viết. 

Vì thế, các thượng nghị sĩ Mỹ yêu cầu ông Pompeo tìm kiếm một sự đồng thuận trong khu vực trong hội nghị ASEAN sắp tới ở Bangkok để bảo vệ quyền lợi của các đồng minh và đối tác của Mỹ theo Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển. 

Ngoài ra chính quyền Trump cũng được yêu cầu hình thành một chiến lược để chấm dứt việc Trung Quốc liên tục xâm phạm quyền lợi của các nước ven biển khác và ngăn chặn âm mưu “phá hoại khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương tự do và cởi mở”. 

“Hiện vẫn chưa muộn để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về hành vi của họ, và ngăn chặn những hành vi xâm lấn xa hơn biển Đông của Trung Quốc”, bức thư kết luận. 

Biển Đông trong những ngày qua lại nóng lên bởi căng thẳng giữa Việt Nam – Trung Quốc và Philippines – Trung Quốc trên biển. Việt Nam tố cáo Trung Quốc liên tục đưa tàu bè xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của mình, đồng thời sách nhiễu hoạt động khai thác dầu khí của Việt Nam. Còn Ngoại trưởng Philippines cáo buộc Trung Quốc bắt nạt nước này khi chiếm bãi cạn Scarborough của họ. 

Trọng Đức