Vào ngày thứ Hai (13/10), Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ xuất hiện tại Quốc hội Israel, được Thủ tướng Netanyahu tháp tùng và phát biểu trước toàn thể nghị viện. Ông nói, việc tất cả các con tin được trả tự do và lệnh ngừng bắn khu vực là “một ngày tràn đầy niềm vui sâu sắc và hy vọng lớn lao”, đồng thời khẳng định đây là “bình minh lịch sử của Trung Đông mới”.

Screen Shot 2025 10 14 at 07.49.52
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu tại Knesset của Israel ở Jerusalem vào ngày 13/10/2025. Chuyến thăm của Trump diễn ra vài giờ sau khi Hamas thả tất cả các con tin Israel còn lại bị bắt vào ngày 7/10/2023, theo lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian trong Chiến tranh Gaza. (Ảnh cắt từ video Fox News)

Ngày thứ Hai (13/10), cuộc chiến kéo dài hai năm giữa Israel và Hamas đã có bước ngoặt lớn: Theo thỏa thuận ngừng bắn do Mỹ làm trung gian, 20 công dân Israel sống sót đã được trả tự do từ Gaza để trao đổi với gần 2.000 người Palestine đang bị giam giữ hoặc bị bắt giữ tại Israel.

Từ sáng sớm, đông đảo người dân đã tụ tập tại “Quảng trường Con tin” ở Tel Aviv, háo hức chờ đợi 20 con tin còn sống sót được phóng thích. Khi Hội Chữ Thập Đỏ thông báo nhân viên của họ đã đến Gaza, chuẩn bị cho việc trao đổi con tin, đám đông đã vỗ tay và reo hò vang dội.

Ông Trump thăm Quốc hội Israel, chào đón “Trung Đông mới”

Vài giờ sau khi con tin được trả tự do, Tổng thống Trump bất ngờ xuất hiện tại Quốc hội Israel (Knesset), những người có mặt tại hiện trường đã đồng thanh hô vang: “Trump! Trump! Trump!”

Được Thủ tướng Netanyahu tháp tùng, ông Trump phát biểu rằng việc toàn bộ con tin được thả và ngừng bắn là “một ngày tràn đầy niềm vui sâu sắc và hy vọng lớn lao”, đồng thời nhấn mạnh đây là “bình minh lịch sử của Trung Đông mới”.

Ông Trump trước hết ca ngợi “20 người dũng cảm” đã trở về. Ông nói rằng, sau “hai năm đen tối và giam cầm kinh hoàng”, họ được đoàn tụ với gia đình là “vinh dự to lớn”.

Trong bài phát biểu, ông Trump ca ngợi quan hệ Mỹ-Israel. Ông hồi tưởng lại việc ông Netanyahu nhiều lần gọi điện xin Mỹ cung cấp vũ khí, và chính nhờ Mỹ gửi đến những gì Israel yêu cầu mà “hòa bình mới được thiết lập”.

Ông nói với ông rằng Netanyahu, vụ tấn công của Hamas vào Israel ngày 7/10/2023 “sẽ không bao giờ bị quên lãng, và sẽ không tái diễn nữa”.

Ông Trump khẳng định Israel “đã giành được tất cả những gì có thể”, và hiện tại là lúc để “toàn bộ Trung Đông” thực hiện hòa bình.

Trong bài phát biểu, ông Trump kêu gọi Tổng thống Israel Isaac Herzog ân xá cho ông Netanyahu – người đang đối mặt với cáo buộc “tham nhũng” – như một sự ghi nhận cho vai trò lãnh đạo của ông trong cuộc chiến Gaza. Ông gọi ông Netanyahu là “một trong những Thủ tướng xuất sắc nhất thời chiến”, và nói, “Chuyện xì-gà với sâm-panh đủ rồi, hôm nay gây tranh cãi đủ nhiều rồi, phải không?”

Ông Trump được hoan nghênh nhiệt liệt khi đề cập đến việc Hamas sẽ bị giải trừ vũ trang.

Thúc đẩy hòa bình và tái thiết Trung Đông

AP cho biết, trong bài phát biểu tại Quốc hội, ông Trump nhấn mạnh: Sau hai năm chiến sự với Hamas và Hezbollah, Israel “cần phải nỗ lực mang lại hòa bình cho Trung Đông”. Ông tuyên bố: “Các bạn đã thắng rồi. Giờ là lúc biến chiến thắng thành hòa bình, thành thịnh vượng và phát triển cho cả khu vực.”

Ông Trump hứa sẽ hỗ trợ tái thiết Gaza hậu chiến tranh và kêu gọi người Palestine “từ bỏ chủ nghĩa khủng bố và bạo lực.” Ông cũng chìa tay với Iran, nói “cánh cửa hợp tác luôn rộng mở” và hy vọng một ngày được thăm Gaza được tái thiết.

Giai đoạn một của hiệp định ngừng bắn đã được kích hoạt, bao gồm thả con tin, trả tự do cho tù nhân Palestine, tăng viện trợ nhân đạo và quân đội Israel rút khỏi một số thành phố nhất định. Ông Trump khẳng định: “Chiến tranh đã kết thúc. Mọi người đã quá mệt mỏi.”

Trong bài phát biểu, ông Trump được các nghị sĩ Israel ca ngợi là “tổng thống của hòa bình”. Một số còn đội mũ đỏ có dòng chữ: “Trump – tổng thống hòa bình”. Ông Netanyahu sau đó công khai xác nhận Trump là “người bạn tuyệt vời nhất của Israel tại Nhà Trắng” và cam kết “cùng nhau kiến tạo hòa bình”.

Tương tác giữa lãnh đạo và lời khen dành cho đặc phái viên Trung Đông

Ông Netanyahu ca ngợi đóng góp của ông Trump trong việc thúc đẩy thỏa thuận ngừng bắn, nói: “Tôi chưa thấy ai có thể hành động nhanh, dứt khoát và quả quyết như người bạn Donald J. Trump của chúng ta.”

Ông Netanyahu khẳng định: “Đây là thời khắc vui mừng khó diễn tả.” Ông nói với ông Trump, “Ngài một lần nữa đã đưa nước Mỹ trở lại vị thế chủ đạo.”

Ông Trump đáp lại bằng lời khen: “Ông ấy không phải là người dễ thương lượng, nhưng đó chính là lý do ông ấy tuyệt vời. Cảm ơn ông rất nhiều, Bibi (biệt danh của ông Netanyahu), làm tốt lắm.”

Ông Trump còn dành lời khen cho đặc phái viên Trung Đông Steve Witkoff và con rể Jared Kushner, đồng thời vui vẻ nói con rể quá yêu Israel, “Các con gái tôi đều theo đạo Do Thái”.

Chủ tịch Quốc hội Israel Amir Ohana phát biểu sẽ hợp tác với Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson vận động ủng hộ Trump nhận giải Nobel Hòa Bình năm sau.

Ông Trump bày tỏ hy vọng sẽ ký kết hiệp ước hòa bình với Iran, nhưng bổ sung rằng “chúng ta cần giải quyết vấn đề Nga trước”. Ông nói quyền của mình “đang tích cực hỗ trợ Tổng thống mới của Lebanon trong việc giải giáp vĩnh viễn lực lượng khủng bố Hezbollah”.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz hy vọng ông Trump sẽ gây ảnh hưởng với Nga để chấm dứt chiến tranh Ukraine.

Lãnh đạo Palestine Mahmoud Abbas và nhiều lãnh đạo quốc tế đã tụ họp tại Sharm el-Sheikh, Ai Cập, chờ ông Trump tham dự hội nghị thượng đỉnh cùng Tổng thống Ai Cập el-Sissi.

Trump cũng ca ngợi Ngoại trưởng Mỹ đương nhiệm Rubio, cho rằng ông là “ngoại trưởng xuất sắc nhất lịch sử Mỹ”.

Trong tiếng vỗ tay vang dội, ông Trump kết thúc bài phát biểu: “Tôi yêu Israel, tôi sẽ luôn ở bên các bạn.”

Ông Trump giành được cảm tình của người dân Israel

Ông Trump được yêu mến sâu rộng tại Israel, trong khi danh tiếng của Thủ tướng Netanyahu lại phức tạp hơn. Tuần trước, đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff đã bị khán giả la ó khi nhắc đến ông Netanyahu trong một sự kiện ở Tel Aviv, nhưng khi ông nhắc tới ông Trump, cả hội trường bùng nổ trong tiếng hoan hô.

Mặc dù mối quan hệ giữa hai người nhìn chung là tốt đẹp, nhưng họ không phải lúc nào cũng đồng quan điểm. Ông Trump nói đùa: “Ông ấy không phải người đơn giản, cũng không phải người dễ làm việc cùng, nhưng chính điều đó mới khiến ông ấy vĩ đại.”

Theo các nguồn tin, trong chuyến thăm Nhà Trắng tháng trước, ông Trump đã thúc giục ông Netanyahu xin lỗi về vụ việc liên quan đến Qatar, đồng thời yêu cầu ông ủng hộ một kế hoạch hòa bình gồm 20 điểm nhằm chấm dứt cuộc chiến giữa Israel và Hamas. Trang Axios cho biết, khi ông Netanyahu tỏ ra do dự, ông Trump nói: “Đừng bi quan nữa, đây là chiến thắng — hãy chấp nhận nó đi.”

Trước đây, Trump cũng nhiều lần chỉ trích ông Netanyahu, đặc biệt là sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2020, khi Netanyahu công nhận chiến thắng của Biden — điều khiến Trump vô cùng bất mãn.

Trí Đạt (t/h)