Trong cuộc họp báo hôm Thứ Ba, Tổng thống Mỹ Donald Trump được hỏi về tại sao Mỹ tiếp tục tài trợ cho chính quyền Kiev, một lực lượng quân đội có biểu hiện đang vét cạn dân số khi tuyển quân cả người 60 tuổi trở lên cũng như có video cho thấy người bị bệnh tâm thần tham gia quân ngũ. Ông trả lời rằng chiến tranh Ukraine là “một đám đay rối” (mess), mà “đó là chiến tranh của Biden, không phải chiến tranh của tôi,” và điều ông đang làm là “đưa [nước Mỹ] chúng ta thoát ra khỏi” cuộc chiến này. Còn về vấn đề tuyển quân, ông nói ông chưa biết chuyện ông Zelensky ký luật cho phép tuyển cả người từ 60 tuổi trở lên.

Donald Trump 13 3
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng vào ngày 13/3/2025 (Ảnh: Andrew Harnik/Getty Images)

Phóng viên: (phút 13:06) “Về Ukraine, tổng thống Zelensky vừa ký luật cho người dân 60 tuổi trở lên tham gia quân đội. Chúng ta cũng thấy hàng chục video về thanh niên bị lùa và nhét vào xe van để đưa ra tiền tuyến trái với nguyện ước của mình. Thậm chí chúng ta đã thấy video một người bị hội chứng Down đang phải tham gia quân đội ở tiền tuyến.

Thưa ngài, khi ngài vận động tranh cử, ngài nói ngài muốn thấy chấm dứt việc người ta phải bị chết đi. Rất nhiều người ngưỡng mộ tuyên bố ấy.

Nhưng bây giờ những người đang bị chết đi là người già, người bệnh tâm thần, những người bị huy động đó.

Như thế, giả thuyết không đạt được ngừng bắn, thì tại sao người Mỹ [chúng ta] lại phải tiếp tục tài trợ cho một lực lượng quân sự mà đang huy động bằng cách vét cạn người dân như thế?”

Tổng thống Donald Trump: “Các vị phải hiểu chi tiết này, đây là rất quan trọng, đó là chiến tranh của Biden, không phải chiến tranh của tôi.

Tôi ở đây là muốn đưa [nước Mỹ] chúng ta thoát ra khỏi nó. Nó là một đám đay rối (a mess). Tôi đây là muốn đưa chúng ta thoát ra khỏi nó.

Tôi chưa từng nghe về việc người 60 tuổi [trở lên] như quí vị nói, mà các vị biết đó v.v. Nhưng mà đây là chiến tranh của Biden, và chúng tôi đang làm việc tích cực để đưa chúng ta thoát ra khỏi nó.”

Zelensky ký luật cho phép tuyển quân 60 tuổi trở lên

Theo truyền thông Ukraine đưa tin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ký luật hôm 29/7 cho phép tuyển quân 60 tuổi trở lên.

Lưu ý rằng tuyển quân (không bắt buộc) và huy động (bắt buộc) là khác nhau. Ngoài ra, hiện nay ở Ukraine, độ tuổi 18-24 thuộc chế độ tự nguyện. Tuổi huy động (mà dân Ukraine gọi là busification, bắt lính) là từ 25 tuổi trở lên, chứ không gồm tuổi 18-24. Theo luật hiện nay thì là như vậy.

Nga không có bắt buộc phải đi lính ra chiến trường. Họ trả tiền lương cao và là theo cơ chế tự nguyện. Năm 2022 Tổng thống Nga Putin đã huy động 1 lần, nhưng sau đó ông đã không làm như vậy, có lẽ là do phát hiện cách làm đó gây ảnh hưởng tiêu cực tới xã hội.

Còn chế độ nghĩa vụ quân sự bắt buộc là cơ chế khác hoàn toàn. Là bắt buộc phải tham gia quân đội, nhưng không bắt buộc phải ra chiến trường chiến đấu.

Nghĩa vụ quân sự là cơ chế mà nước nào cũng vậy. Như ở Việt Nam còn ưu tiên nhắm vào lứa tuổi còn trẻ như thanh niên mới tốt nghiệp phổ thông và chưa tìm được việc làm. Tốt nghiệp, sức dài vai rộng, chưa có việc, thì đi lính. Làm xong nghĩa vụ quân sự thì về tìm việc làm, lập gia đình, sinh con, v.v. Cách làm này sẽ đảm bảo rằng trong nước luôn luôn có một số lượng người nhất định có được kỹ năng cơ bản trong phục vụ quân đội. Phòng khi trường hợp nhỡ chiến tranh xảy ra thì có thể lập tức huy động để phục vụ chiến tranh.

Đi nghĩa vụ quân sự không có nghĩa là bắt buộc phải tham gia chiến đấu ở chiến trường.

Các nước đều có chính sách tương tự. Nghĩa vụ quân sự thường là bắt buộc.

Còn đưa lính ra chiến trường thì là vấn đề khác. Như ở Ukraine người ta không muốn đưa thanh niên ra chiến trường. Vì đó là lứa tuổi còn có tương lai, còn phải lập gia đình, duy trì giống nòi. Ở Nga thì họ không ép buộc. Là trả lương cao và tự nguyện.

Nhật Tân