Thành viên EU: Nên chấp nhận bị tạm chiếm là cái giá Ukraine phải trả để giữ chủ quyền
- Nhật Tân
- •
Tổng thống Séc Pavel nói với BBC rằng “[Ukraine] không thể nào thắng cuộc chiến này trên chiến trường thực địa” và phương Tây nên “chấp nhận phần lãnh thổ đó sẽ bị tạm thời bị chiếm đóng” (ông nói về khoảng 1/5 lãnh thổ mà trước đây từng thuộc về Ukraine trong khoảng mấy chục năm và nay đã sáp nhập trở lại Nga) để Ukraine có thể “sống sót như một quốc gia có chủ quyền.” Tổng thống Petr Pavel là người ủng hộ Kiev rất mạnh và thường xuyên lên án Moskva trong những năm qua.
Trong báo cáo của BBC (Anh) công bố hôm Thứ Hai, Tổng thống Séc Petr Pavel nói với phóng viên (phút 5:10): “[EU chúng ta] vẫn cần phải hỗ trợ Ukraine về phương diện quân sự, nhưng [Ukraine] không thể nào thắng cuộc chiến này trên chiến trường thực địa.”
(phút 6:50) “Ukraine, dù với tất cả các nước phương Tây đứng sau hậu thuẫn, vẫn không ở vị trí [có thể] giải phóng tất cả lãnh thổ [đang bị] Nga chiếm đóng trong một thời gian ngắn, mà không phải gánh chịu tổn thất đáng kể về nhân mạng. Và hiển nhiên sẽ là hết sức bất công nếu phương Tây thúc ép Ukraine phải đi giải phóng tất cả lãnh thổ bị chiếm đóng vào thời điểm này, bởi vì chúng ta không muốn hủy diệt dân tộc Ukraine.
Chúng ta là muốn họ sống sót, sống sót như một quốc gia có chủ quyền.
Và nếu có một cái giá phải trả để làm mới Ukraine như một quốc gia độc lập, nếu cái giá [phải trả] đó là chấp nhận rằng phần lãnh thổ đó sẽ bị tạm thời chiếm đóng, mà không thừa nhận điều ấy một cách hợp pháp, thế thì hãy là như thế.
Chúng ta sẽ không bao giờ thừa nhận phần đất bị chiếm đóng đó là của Nga một cách hợp pháp.”
Theo Pavel, không thể thắng Nga trên phương diện quân sự, nhưng mà, có thể thắng Nga trên phương diện kinh tế. Cho nên ông cho rằng trong thời gian tới EU phải thắt chặt các biện pháp đánh vào kinh tế nhắm vào Nga.
Hiện nay, đàm phán hòa bình cho Ukraine hiện đang lâm vào bế tắc. Phía Mỹ đặt ra tối hậu thư đòi ngừng bắn vô điều kiện. Phía Nga không chấp nhận. Hai bên Nga và Ukraine vẫn tiếp tục giao tranh.
Petr Pavel, 64 tuổi, là người từng làm trong quân đội, từng giữ chức Chủ tịch Ủy ban Quân sự NATO, trước khi trở thành tổng thống Séc vào năm 2023. Về chiến tranh Ukraine, thì cũng tương tự hầu hết các thành viên NATO, ông ủng hộ chính quyền Kiev rất mạnh, và thường xuyên lên án chính quyền Moskva.
Từ lâu, ít nhất là từ cuối năm ngoái khi mà Donald Trump chưa tái nhập Tòa Bạch Ốc, thì giáo sư về quan hệ quốc tế của Đại học Chicago John Mearsheimer đã dự đoán rằng sẽ có khả năng rất cao là chiến tranh Ukraine sẽ dẫn tới tình trạng “đóng băng xung đột” (frozen conflict).
Cơ điểm của lập luận của ông là do phương Tây đã không thể lật ngược tình hình chiến trường thực địa ở Ukraine, nhưng đồng thời sự kiêu ngạo của phương Tây cũng không cho phép họ tuyên bố thua cuộc. Cho nên chiến tranh sẽ dai dẳng và cuối cùng là tình trạng “đóng băng xung đột” sẽ tới.
Theo giáo sư, lẽ ra phương Tây nên tìm cách đạt được hòa bình, cứu lấy nhiều nhân mạng khỏi phải chết đi một cách vô ích khi năng lực bản thân không đủ để thay đổi tình thế. “Đóng băng xung đột” kỳ thực là con đường gây ra thiệt hại lớn cho người Ukraine, vì họ phải chết đi nhiều người, mà cuối cùng cũng không đạt được một ký kết hòa bình. Ông cũng từng tiên đoán rằng cuối cùng thì Ukraine, là quốc gia được phương Tây chọn làm “tiền đồn” (bulwalk) trong sự nghiệp chống Nga, sẽ có thể trở thành một quốc gia què quặt (dysfunctional state).
Ông thường phân tích chiến tranh Ukraine như một phần của xu thế đang diễn ra trên phạm vi toàn cầu —chuyển từ hình thế đơn cực (Mỹ) sang hình thế đa cực (Mỹ-Trung-Nga)— chứ không nhìn nhận chiến tranh Ukraine chỉ là một mâu thuẫn sắc tộc mang tính cục bộ. Nguyên nhân của cuộc chiến tranh Ukraine và kết quả của nó, là phản ánh của sự chuyển biến hình thế toàn cầu đó, chứ không phải chỉ là kết quả của đấu tranh do mâu thuẫn cục bộ.
Dưới đây là đoạn video phỏng vấn gần đây, mới công bố hôm 31/7, trong đó giáo sư John Mearsheimer lặp lại nhận định của mình, trong bối cảnh hiện nay khi đàm phán hòa bình Ukraine đang trong trạng thái bế tắc:
John Mearsheimer: “Thực tế là người Nga đang chiến thắng. Ukraine đã không có cách nào cứu vãn tình huống này nữa.
Hãy nhìn vào cán cân lực lượng, về vũ khí và về nhân lực, tức là quân số của mỗi phe. Người Ukraine đã ở tình trạng vô vọng rồi. Ngoài ra, [Ukraine] đang phụ thuộc hoàn toàn vào phương Tây. Mà Tổng thống Trump đã nói rõ là ông ấy sẽ không bổ sung sau khi chỗ vũ khí mà Biden đã hoạch định ấy dùng hết. Cho nên Ukraine là xong phim rồi.
Còn nếu nhìn vào những gì đang diễn ra ở chiến trường thực địa, thì rõ ràng người Ukraine hiểu rằng phòng ngự của họ đang từ từ nhưng chắc chắn từng bước sụp đổ.
Có lẽ có người nói, ồ, chẳng phải chúng ta sẽ đạt được thỏa thuận? Chẳng phải chúng ta sẽ kết thúc cuộc chiến này?
Nhưng mà thực tế hiện nay cho thấy cả phía Ukraine và phương Tây —đây là nói chủ yếu về EU— đều không muốn nhượng bộ để đạt được thỏa thuận với Nga. Vậy là không thể đạt được thỏa thuận bằng đàm phán cho cuộc chiến này.
Mọi thứ đều sẽ được định ra trên chiến trường thực địa và người Nga sẽ chiến thắng trong cuộc chiến này, một chiến thắng xấu xí [đối với chúng ta].
Và cuối cùng chúng ta sẽ có một ‘đóng băng xung đột’.”
Theo ông, trong các yêu sách của Nga, thì yêu sách đòi phải thừa nhận chủ quyền của Nga tại Crimea 4 tỉnh phía Đông là điểm chết mà rất khó giải trong đàm phán. Phía Nga nhất định phải đạt được điều này, vì thực tế họ là đã đổ máu mà đạt được. Còn phía Kiev và phương Tây, thì không chính khách nào muốn thừa nhận điều đó. Thua trận và mất đất, là điều mà lòng tự tôn của họ không cho phép.
Lịch sử hàng nghìn năm của nhân loại cho thấy đạo lý “binh chinh thiên hạ” là đúng trong đa số tình huống, nghĩa là kết thúc cuộc chiến như thế nào sẽ là do phe thắng cuộc trên chiến trường thực địa quyết định. Đây không phải là điều mà có thể chỉ bằng miệng lưỡi đàm phán mà đạt được.
Nhật Tân
Xem thêm
Từ khóa Dòng sự kiện Recommend Chiến tranh Nga - Ukraine Petr Pavel John Mearsheimer
