Chiến dịch Kursk Oblast đã diễn ra hơn một tuần, Kiev đã làm Moskva đau đầu với chiến thuật đột kích cơ động. Với vài nghìn quân cùng trợ giúp tình báo từ phương Tây, họ lách qua các cứ điểm của Nga, và tiến lui qua những chỗ Nga lỏng lẻo. Sức phá hoại của chiến dịch buộc Nga tiếp tục phải mở rộng tình trạng khẩn cấp tới các địa phương lân cận.

Kursk 1 1
Chiến dịch Kursk Oblast đã diễn ra hơn một tuần, Kiev đã làm Moskva đau đầu với chiến thuật đột kích cơ động. (Ảnh: Thị trưởng Kursk Igor Kutsak đăng trên Telegram)

Truyền thông phương Tây nhất loạt đưa các tin chiến thắng của Kiev. Theo Reuters báo cáo 15/8, dẫn nguồn Ukraine, Tổng tư lệnh Oleksandr Syrsky tuyên bố họ đã chiếm được hơn 1.150 km2 đất Nga. Thông tin này hiện chưa được kiểm chứng. Kiev tuyên bố sẽ lập “vùng đệm” và thành lập văn chỉ huy quân sự cho phần đất chiếm được.

Cựu Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Andriy Zagorodnyuk nói mục tiêu của chiến dịch Kursk là để phân tán lực lượng quân Nga khỏi chiến tuyến phía Đông Ukraine, nơi quân Nga tiến quân tuy chậm nhưng vững chắc trong nhiều tháng qua.

Giới truyền thông miêu tả đây là lần Nga bị xâm lược lớn nhất bằng bộ binh, kể từ Đại Thế chiến II của thế kỷ trước. Có nhiều bình luận cho rằng chiến dịch Kursk có thể sẽ giúp Ukraine và đồng minh có được tiếng nói nặng ký hơn trên bàn đàm phán sau này.

Một trong những bình luận khác với các kênh truyền thông chủ lưu của phương Tây, Đại tá Mỹ về hưu Douglas Macgregor, như video phỏng vấn đăng hôm Thứ Năm 15/8, nói rằng không nên hiểu lầm rằng quân Ukraine đang chiếm đóng và làm chủ một vùng đất rộng lớn ở Nga.

Kỳ thực với vài nghìn quân thì có thể làm được những gì? Điều mà quân Ukraine làm là tổ chức đội đột kích cơ động. Đánh úp, hạ cờ Nga, treo cờ Ukraine, chụp ảnh, đưa tin ra truyền thông, rồi rút đi và tìm mục tiêu tiếp theo.

Theo các blogger khác đưa hình ảnh chiến tranh, quân Ukraine còn có các xe hạng nhẹ chở quân đi tới một số nơi mà đội đột kích tiên phong đã giành được thắng lợi. Nhưng nếu họ muốn chiếm đóng một cách lâu dài, thì vẫn đòi hỏi Ukraine phải đầu tư thêm rất nhiều nữa.

Chiến dịch Kursk năm 2024 hoàn toàn khác với “nhiệm vụ quân sự đặc biệt” của Nga năm 2022.

Năm đó Nga đưa hàng trăm nghìn quân, và chiếm đóng ở các địa phương trên đất Ukraine nơi mà người gốc Nga chiếm đa số. Kỳ thực, phía Đông Ukraine bấy giờ vốn đang trong nội chiến chống lại chính quyền Kiev đã 8 năm kể từ 2014.

Do đó, Nga có thể chiếm đóng phía Đông Ukraine, sáp nhập các Oblast vào Liên bang Nga. Nhưng Kursk là khác. Đó là đất Nga, và người dân sống ở đó chính là người Nga. Ukraine không thể chiếm đóng Kursk theo cách giống mà Nga đã làm ở phía Đông Ukraine. Điều Ukraine hiện đang làm là huy động vài nghìn quân để tiến hành đột kích cơ động.

Chiến dịch đột kích cơ động bộc lộ rõ một nhược điểm lớn của Nga, đó là biên giới quá dài.

Nhưng mà, nó đồng thời đặt quân đột kích của Ukraine vào tình thế nguy hiểm, tựa như gieo xúc xắc trong  đánh bạc, vì họ có thể bị tiêu diệt, thậm chí bị tiêu diệt hoàn toàn.

Tuy nhiên, với ủng hộ mạnh mẽ về tình báo của phương Tây, khả năng bị quân Nga đánh úp diệt sạch là không dễ xảy ra.

Theo các blogger phân tích, chiến dịch Kursk này được triển khai hoàn toàn khác với những gì Ukraine triển khai trước đó trong chiến dịch phản công vào năm ngoái, vốn được coi là một thất bại lớn.

Thứ nhất, nó được tiến hành hoàn toàn bí mật. Phần đông quan chức của chính Ukraine thậm chí không biết được trước khi chiến dịch Kursk xảy ra. Lưu ý rằng, chiến dịch phản công năm ngoái của Ukraine là được giới truyền thông quốc tế thường xuyên nói đến từ tận cuối năm 2022.

Thứ hai, nó né tránh giao tranh trực diện với Nga. Quân đột kích cố ý né các điểm phòng thủ kiên cố của Nga. Năm ngoái, quân Ukraine chủ động lao đầu vào tấn công vành đai phòng thủ vững chắc của Nga ở chiến tuyến phía Đông và Đông Nam, dẫn tới bản thân bị tổn thất rất nhiều, cả về người và các loại xe quân sự.

Thứ ba, nó chưa thực sự có ý định chiếm giữ vùng đất nào dù có ý nghĩa chiến lược hay không. Năm ngoái, mục tiêu mà chiến dịch phản công đề ra là tối thiểu phải đánh xuyên và cắt đứt hành lang trên bộ nối Nga với bán đảo Crimea.

Tuy truyền thông thường xuyên nói về khả năng chiến dịch Kursk sẽ đem lại lợi thế đàm phán, nhưng tiền đề cho lợi thế ấy là quân Ukraine phải thực sự bám trụ và làm chủ những nơi đã chiếm thì mới có được ý nghĩa đáng kể.

Nhưng sẽ rất khó khăn để Ukraine có thể điều lượng lớn quân đội vào nơi đó, vì bản thân họ đã rất bận rộn ở chiến tuyến phía Đông.

Theo đại tá về hưu Macgregor, rất có thể NATO điều trực tiếp quân của mình tham chiến tại Kursk, và không loại trừ khả năng rằng điều ấy đang diễn ra rồi, nghĩa là quân NATO khoác áo binh lính Ukraine đang tham chiến. Hãy lưu ý một thực tế là hiện nay Ukraine đang thiếu lính, và tuyển quân gấp là không hề dễ dàng.

Theo Reuters đưa tin, Serhiy Zgurets, một nhà phân tích quân sự ở Kiev, đưa ra phỏng đoán rằng quân Ukraine sẽ tìm cách hoạch định ra một vùng đất mà họ dễ dàng phòng thủ để tìm cách chiếm đóng lâu dài. Theo ông, một dải đất giữa các trấn Rylsk, Korenevoye, và Sudzha cho đến biên giới là một khả năng tốt. Nó là dải đất thuộc lãnh thổ Nga với chiều rộng khoảng 20 km.

Để phòng thủ dải đất này, theo ông Zgurets, Ukraine sẽ không cần tốn nhiều quân lính, vì họ sẽ dựa nhiều vào pháo tầm xa và phòng thủ trên không.

“Dải đất này không khó bảo vệ vì có ít đường giao thông và nhiều sông ngòi,” ông phân tích, đồng thời cho chỉ ra rằng dải đất này có thể dễ dàng được tiếp tế từ vùng Sumy của Ukraine qua biên giới.

Theo ông, quân Ukraine không mạo hiểm tiến sâu, ví như hướng về thủ phủ Kursk Oblast của Nga, vì nếu làm như vậy, thì rủi ro bị quân Nga đánh từ bên sườn sẽ tăng cao.

Cũng vẫn theo Reuters đưa tin, một nhà phân tích quân sự Ba Lan, Konrad Muzyka, người có quan điểm còn thận trọng hơn, mặc dù chính ông ca ngợi chiến dịch Kursk, nói rằng nó làm giảm đáng kể uy tín của Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ông không cho rằng quân Ukraine có thể giữ được đất. Trong trường hợp quân Ukraine cố chiếm giữ đất Nga, thì sẽ có thể dẫn tới bị thiệt hại nặng nề về binh lính.

Ông nói rằng đây là một “canh bạc lớn” và Kiev nên hài lòng với thắng lợi ngắn hạn.

“Có thể sẽ sớm đến lúc mà cái giá phải trả để duy trì tấn công ở Kursk Oblast sẽ lớn hơn lợi ích thu được, đặc biệt là khi mà tốc độ tiến bước đang vững vàng của Nga ở khu vực Donetsk [thuộc chiến tuyến phía Đông],” ông phân tích.

Theo hãng tin RT của Nga đưa tin hôm 15/8, do chiến sự ở Kursk Oblast, nên vùng lân cận, Belgorod Oblast, nay cũng bị đặt vào tình trạng khẩn cấp.

“Hậu quả của các cuộc tấn công khủng bố của các đơn vị vũ trang Ukraine… các tòa nhà dân cư và cơ sở hạ tầng đã bị hư hại, có thường dân thiệt mạng và bị thương,” Bộ trưởng Tình trạng khẩn cấp Aleksandr Kurenkov đã giải thích về quyết định này trong một cuộc họp ở Moskva hôm Thứ Năm 15/8. Khi đó, Thống đốc Belgorod Oblast, ông Vyacheslav Gladkov, cũng có mặt.

Phe Nga công bố rằng trong 24 giờ qua, quân Ukraine đã thiệt hại 340 quân, 19 xe quân sự gồm có 5 chiếc Bradley do Mỹ sản xuất. Nếu tính tổng cộng cả chiến sự hơn 1 tuần qua, quân Ukraine thiệt hại 2.640 lính và hàng trăm xe và thiết bị quân sự, trong đó có 37 xe tăng và 32 xe thiết giáp chở lính.

Nhật Tân (t/h)