Theo kết quả kiểm tra của Đoàn Thanh tra Liên bộ, khảo sát nước mắm nhiễm arsen của Hiệp hội Tiêu chuẩn Bảo vệ Người tiêu dùng (Vinastas) không đảm bảo tính độc lập, tin cậy và minh bạch.

vinastas cong bo khao sat nuoc mam vi pham luat
(Ảnh minh họa/phuquoc.gov.vn)

Bộ Công Thương vừa công bố kết quả kiểm tra kéo dài hơn một tuần tại Hiệp hội Tiêu chuẩn Bảo vệ Người tiêu dùng về việc thông tin chất lượng nước mắm của hiệp hội  này.

Khảo sát nước mắm không đảm bảo tính độc lập, tin cậy và minh bạch

Theo kết quả kiểm tra từ liên bộ, mặc dù là hoạt động nhân danh Vinastas nhưng khi thực hiện khảo sát về nước mắm, hiệp hội này đã không xây dựng đề án, kế hoạch khảo sát rõ ràng; việc thực hiện khảo sát chủ yếu do Chủ tịch và một số cá nhân thực hiện, nhiều khâu không được các cấp có thẩm quyền của Vinastas phê duyệt và giám sát.

Bộ Công Thương cũng chỉ ra quá trình lấy (mua) mẫu khảo sát của Vinastas thiếu sự tin cậy. Toàn bộ 150 mẫu đã mua không có hóa đơn theo quy định của Bộ Tài chính, chỉ có hóa đơn bán lẻ, hóa đơn bán hàng, bản kê bán hàng của nơi bán (89 mẫu); 61 mẫu chỉ có bảng kê do cán bộ đi mua tự lập.

Kết quả kiểm tra cũng cho thấy có sự không thống nhất trong quá trình mã hóa mẫu, một số mẫu không được mã hóa trước khi yêu cầu thử nghiệm.

Theo kết quả công bố, Vinastas đã vi phạm Điều 28, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng khi hoạt động khảo sát được thực hiện dưới sự tài trợ từ tổ chức bên ngoài, vì vậy không đảm bảo tính độc lập theo quy định.

>> ‘Tự kiểm nghiệm nước mắm rồi lên diễn đàn công bố là không được phép’

Có dấu hiệu vi phạm Luật An toàn thực phẩm

Theo kết quả từ đoàn kiểm tra liên bộ, Vinastas đã đồng nhất khái niệm Arsen nêu tại Quy chuẩn Việt Nam QCVN 8-2:2011/BYT với “thạch tín”, một chất cực độc, đồng thời kết luận, việc Vinastas khẳng định “95,65% số mẫu khảo sát có độ đạm từ 40 độ trở lên được đánh giá là hàm lượng thạch tín vượt ngưỡng quy định” là không đúng, không có cơ sở khoa học và gây nhầm lẫn, hoang mang cho người tiêu dùng.

Đặc biệt, bài “Gần 85% mẫu nước mắm của 88 doanh nghiệp không đạt tiêu chuẩn” trên trang web của Vinastas ngày 18/10/2016 với nội dung “104 (69%) mẫu nước mắm không đạt chỉ tiêu về Arsen (thạch tín) – một loại á kim cực độc” là hoàn toàn không chính xác, không có căn cứ khoa học và pháp lý, gây bức xúc trong xã hội.

Ai bảo nước mắm đắt tiền ăn càng bổ, càng ngon?
Công bố của Vinastas đã nhanh chóng gây hoang mang, lo lắng cho người tiêu dùng và ảnh hưởng lớn đến ngành sản xuất nước mắm truyền thống. (Ảnh minh họa)

Trên cơ sở đó, đoàn kiểm tra kết luận, việc công bố thông tin sai lệch liên quan đến sản phẩm nước mắm của Vinastas có dấu hiệu vi phạm quy định tại Khoản 12 Điều 5 Luật An toàn thực phẩm: Đăng tải, công bố thông tin sai lệch về an toàn thực phẩm gây bức xúc cho xã hội hoặc thiệt hại cho sản xuất, kinh doanh.

>> Bộ Y tế: 100% mẫu nước mắm kiểm nghiệm không phát hiện arsen vô cơ

Đoàn kiểm tra cũng chỉ ra một số sai phạm khác của Vinastas trong việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng một số nội dung được quy định trong Điều lệ của hiệp hội này như: Chưa xây dựng Quy chế quản lý và hoạt động của Hội; Quy chế quản lý và sử dụng tài sản theo Điểm C, Khoản 2, Điều 14 về Chủ tịch Hội và Khoản 1 Điều 20 về Quản lý tài sản, tài chính của Hội; Việc bổ nhiệm chức danh Phó Tổng Thư ký của Hội chưa theo đúng quy định tại Điều lệ,…

Theo thống kê của đoàn kiểm tra liên bộ, việc công bố kết quả khảo sát nước mắm được Vinastas công bố theo các hình thức:

  • Đăng bài “Báo cáo kết quả khảo sát nước mắm trên toàn quốc” vào ngày 14/10/2016 trên trang web của Vinastas;
  • Tổ chức buổi báo cáo kết quả khảo sát và đưa ra Thông cáo báo chí số 174/2016/HTCNTD vào ngày 17/10/2016 tại Hội trường tầng 4 Cơ quan Vusta, địa chỉ 53 Nguyễn Du, Hai Bà Trưng, Hà Nội;
  • Đăng bài “Gần 85% mẫu nước mắm của 88 doanh nghiệp không đạt tiêu chuẩn” vào ngày 18/10/2016 trên trang web của Vinastas;
  • Đăng bài “Một số thông tin liên quan đến Chương trình khảo sát nước mắm” cùng toàn bộ tài liệu báo cáo khảo sát (trừ thông tin về các doanh nghiệp và sản phẩm được khảo sát) vào ngày 21/10/2016 trên trang web của Vinastas.

Theo đó, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng Chính phủ:

Yêu cầu Vinastas cải chính công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng các nội dung thông tin sai lệch về khảo sát nước mắm gây hoang mang trong dư luận; làm rõ trách nhiệm và xử lý các cá nhân liên quan;

Giao Bộ Nội vụ xác minh, làm rõ tư cách pháp lý của Vinastas trong việc tham gia các hoạt động bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng; tổ chức kiểm tra việc thực hiện Điều lệ đã được Bộ Nội vụ phê duyệt và có biện pháp xử lý các tồn tại trong quá trình hoạt động của Vinastas;

Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Công Thương xem xét xử lý các hành vi có dấu hiệu vi phạm của hiệp hội này.

Hải Linh

Xem thêm: