Thời Minh mạt, người Nữ Chân tiến đánh nhà Minh, đội quân Bát Kỳ đánh đâu thắng đó, các quan tướng nhà Minh sợ hãi lúng túng đối phó. Lúc đó nhà Minh vẫn còn một người có thể đứng ngăn cơn sóng dữ: Viên Sùng Hoán.

1 vạn quân bị bỏ rơi đánh bại 13 vạn quân Bát Kỳ

Viên Sùng Hoán (P2): Đánh bại đại quân Bát Kỳ
Quân Kim công đánh Ninh Viễn lần thứ nhất. (Tranh: Wikipedia, Public Domain)

Viên Sùng Hoán cho những hộ dân còn lại không dời đi vào trong thành nhằm bảo vệ dân chúng. 1 vạn quân bị bỏ rơi cùng dân chúng đồng lòng quyết giữ vững thành Ninh Viễn.

Ngày 24 tháng giêng năm 1426, Nỗ Nhĩ Cáp Xích lệnh cho quân tấn công thành Ninh Viễn, kỵ binh Nữ Chân ào ạt tấn công như vũ bão. Viên Sùng Hoán không quản mưa tên đứng trên thành lầu chỉ huy quân chống trả, binh lính trong thành dùng cung tên bắn trả, lại chuẩn bị sẵn đá thả xuống khi quân Nữ Chân đã đến chân thành.

Từ trên thành Hồng di đại pháo được huy động bắn thẳng vào quân Kim. Quân Kim tiến sát đến chân tường thành thì đạn pháo quân Minh không thể bắn, quân Kim dùng khiên mộc che tên, dùng thiết bị phá tường thành để tiến vào.

Để tiết kiệm đạn pháo, Viên Sùng Hoán lệnh cho quân thấy chỗ nào quân Kim tập trung đông thì nhắm pháo vào đó mà bắn, uy lực của Hồng di đại pháo khiến quân Kim tử trận nhiều, đến lúc trời tối Nỗ Nhĩ Cáp Xích cho thổi kèn tạm rút lui.

Sáng sớm hôm sau Nỗ Nhĩ Cáp Xích lại thúc quân tấn công. Quân Kim lần này mặc áo giáp dày, đầu đội mộc che kín rồi tấn công. Trừ trên thành Viên Sùng Hoán thấy quân Kim đến gần trong tầm bắn thì lệnh cho “khai pháo”.

4 tướng chỉ huy quân Kim tử trận tại chỗ, Nỗ Nhĩ Cáp Xích bị trúng mảnh đạn bị thương, binh lính Nữ Chân hoảng sợ trước sức mạnh của Hồng di đại pháo.

Nhận thấy thành Ninh Viễn bố trí phòng thủ chắc chắn, lại có Hồng di đại pháo uy lực rất mạnh, nếu có tiến chiếm được thì binh sĩ của mình cũng tử trận rất nhiều, Nỗ Nhĩ Cáp Xích đành cho quân rút lui.

Viên Sùng Hoán (P2): Đánh bại đại quân Bát Kỳ
Hồng di đại pháo. (Ảnh: Wikipedia, Public Domain)

Thừa thắng Viên Sùng Hoán cho quân trong thành xuất kích ra ngoài truy đuổi quân Kim hơn 30 dặm mới dừng lại.

Kết quả đội quân của Viên Sùng Hoán chiến thắng, hơn 1 vạn tinh binh Bát Kỳ cùng 4 tướng chỉ huy tử trận.

Trong khi Viên Sùng Hoán cùng 1 vạn quân đơn độc chống 13 vạn quân Bát Kỳ ở thành Ninh Viễn, thì Cao Đệ ở Sơn Hải Quan bỏ mặc không cứu viện và cho rằng thành Ninh Viễn mất chắc. Khi tin thắng trận báo tới thì Cao Đệ cùng bộ tướng của ông ta bàng hoàng không tin.

Tại kinh thành khi nghe tin quân Kim tấn công và đang tiến đến thành Ninh Viễn, ai cũng cho rằng Ninh Viễn tất mất, chỉ hy vọng phòng tuyến Sơn Hải Quan kiên cố sẽ ngăn được quân Nữ Chân. Đến mười mấy ngày sau, nhận được tin thắng lớn ở thành Ninh Viễn, quan tướng triều đình nhà Minh nằm mơ cũng không dám nghĩ đến.

Tháng 3 năm đó Viên Sùng Hoán được thăng chức Tuần phủ Liêu Đông

Bị ghen tỵ, gièm pha

Nhận thấy thành Ninh Viễn chắc chắn , lại có vũ khí rất mạnh, nếu tấn công thì thiệt hại rất nhiều, Nỗ Nhĩ Cáp Xích liền chuyển hướng chinh phục các bộ lạc Mông Cổ. Đến giữa tháng 7/1626, ông cho quân trở về Thạnh Kinh, nhưng trên đường trở về thì bị bệnh nặng và mất ở một thị trấn nhỏ thuộc thành phố Thẩm Dương, thọ 68 tuổi, con trai là Hoàng Thái Cực lên nối ngôi Đại Hãn của nước Đại Kim.

Viên Sùng Hoán cho các thuộc tướng thu hồi các thành ngoài quan ải nhằm tái lập tuyến tiền tiêu. Nhận thấy người Nữ Chân nổi tiếng kỵ binh, được xem là thiện chiến bậc nhất và vô địch lúc bất giờ, Viên Sùng Hoán cũng xây dựng một đội quân thiết kỵ tinh nhuệ gọi là “Thiết kỵ Quan Ninh” nhằm đối phó với kỵ binh quân Kim. Do ngựa của người Hán không nhanh bằng ngựa của Nữ Chân, Viên Sùng Hoán quyết tập trung xây dựng đội thiết kỵ này thiện chiến bậc nhất.

Hoàng Thái Cực mới lên ngôi Đại Hãn cũng cho quân đánh Triều Tiên, nhân cơ hội này Viên Sùng Hoán hòa hoãn với Đại Kim để có thời gian xây dựng phòng tuyến. Hoàng Thái Cực cũng muốn có thời gian củng cố lực lượng nên đồng ý.

Triều đình Nhà Minh qua giai đoạn cực thịnh, lúc đấy đã rất hủ bại, trong Triều nhiều kẻ bàn tán xôn xao: “Vì sao Viên Sùng Hoán có quan hệ tốt với Đại Kim? Vì sao Viên Sùng Hoán đánh thắng mà cũng hòa hoãn?”

Viên Sùng Hoán phải dâng sớ về Kinh như sau: “Ngoài quan ải đất hẹp người đông nên phải xây dựng sửa sang lại 3 thành Miên Châu, Trung Tả và Đại Lăng để phòng tuyến kéo dài ngoài quan ải đến 400 dặm. Nếu như thành chưa được tu sửa xong mà quân nhà Kim đã đánh thì tất phải thua. Ta đã ở vào thế đánh thì thắng thủ thì bại. Vì thế nhân nhà Kim đánh nhau với Triều Tiên, chúng ta lấy kế hòa để tiến, hoãn binh củng cố thành trì. Khi nhà Kim đến thì chúng ta đã tu sửa tốt thành trì vùng biên để vững chắc thì nhà Kim làm gì được?”.

Hoàng Đế Minh Gia Tông đồng ý với cách lý giải này, những tiếng xì xào trong triều cũng bớt, nhưng sự hiềm khích ghen tỵ vẫn còn.

Hoàng Thái Cực dẫn quân tiến đánh và chinh phục được Triều Tiên, giải quyết vấn đề hậu cần nhằm chuẩn bị tiến đánh nhà Minh. Trong khi đó Viên Sùng Hoán ra sức tu sửa thành trì, mua sắm vũ khí, chỉnh đốn binh mã, vỗ về dân chúng.

Tháng 5/1627, quân Kim tiếp tục tiến đánh. Lúc này Viên Sùng Hoán cơ bản đã sửa sang xong các thành làm tiền tiêu bảo vệ Sơn Hải Quan, sẵn sàng cho cuộc quyết chiến chống quân Kim lần thứ hai.

Trần Hưng

Xem thêm:

Mời xem video: