CTCP Tập đoàn Trường Hải (THACO) mới đây có đề xuất với Thủ tướng Chính phủ về việc tham gia đầu tư xây dựng đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam bằng nguồn vốn tự có và nguồn vốn huy động hợp pháp khác.

THACO 2
Thủ tướng Phạm Minh Chính thăm và tặng quà cán bộ nhân viên THACO. Ảnh Cồng thông tin Chính phủ

Động thái này được đưa ra sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW và Quốc hội thông qua Nghị quyết 198/2025/QH15 nhằm khuyến khích kinh tế tư nhân tham gia các dự án chiến lược, trọng điểm, quan trọng quốc gia như đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, công nghiệp nền tảng, công nghiệp mũi nhọn, hạ tầng năng lượng…

Theo đó, sau khi nghiên cứu về Dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, THACO mong muốn có đóng góp thiết thực và cao nhất cho đất nước nên quyết định đề xuất đầu tư Dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư dự án tại Nghị quyết số 172/2024/QH15.

Tập đoàn sẽ tiến hành lập dự án đầu tư và được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư theo Luật đầu tư số 61/2020/QH14 bằng nguồn vốn tự có và nguồn vốn huy động hợp pháp khác.

Theo đề xuất, THACO dự kiến đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc – Nam với tổng mức đầu tư khoảng 1.713.548 tỷ đồng (tương đương 67,34 tỷ USD), đã bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Trường hợp Nhà nước tự giải phóng mặt bằng, vốn đầu tư là 1.562.000 tỷ đồng (khoảng 61,35 tỷ USD). Trong đó, hạng mục giải phóng mặt bằng là một dự án độc lập do Nhà nước thực hiện và không tính vào tổng vốn đầu tư của dự án.

Để thực hiện việc đầu tư này, THACO sẽ sử dụng nguồn vốn tự có và nguồn vốn huy động hợp pháp khác.

Đối với phần vốn tương ứng 20% tổng mức đầu tư, tương đương khoảng 12,27 tỷ USD là vốn góp của THACO (gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp khác) thông qua phát hành cổ phần tăng vốn cho THACO và các Tập đoàn thành viên nhưng vẫn đảm bảo ông Trần Bá Dương và gia đình nắm cổ phần chi phối của THACO. Tập đoàn sẽ thành lập Công ty thực hiện dự án và mời gọi các tập đoàn, doanh nghiệp trong nước khác tham gia góp vốn, trong đó THACO nắm cổ phần chi phối để cùng thực hiện Dự án với điều kiện tiên quyết không chuyển giao, chuyển nhượng dự án, vốn góp, cổ phần trong Công ty thực hiện dự án cho nước ngoài.

Với 80% tổng vốn đầu tư còn lại, tương đương khoảng 49,08 tỷ USD, sẽ được Công ty vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước; được Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong thời gian 30 năm và tài sản bảo đảm là toàn bộ công trình dự án.

THACO dự kiến triển khai theo 2 giai đoạn, hoàn thành toàn tuyến trong vòng 7 năm, với giai đoạn đầu ưu tiên hai đoạn Hà Nội – Hà Tĩnh và TPHCM – Nha Trang. Giai đoạn sau nối tiếp đoạn còn lại từ Hà Tĩnh đến Nha Trang.

THACO cũng cho hay sẽ áp dụng công nghệ đường sắt chạy trên ray, điện khí hóa; bảo đảm tính hiện đại, tiêu chuẩn quốc tế trên nguyên tắc: Tập đoàn sẽ cùng với các doanh nghiệp trong trong nước hợp tác để nhận chuyển giao công nghệ một cách hợp lý từ các đối tác có kinh nghiệm hàng đầu thế giới tại châu Âu (Đức, Pháp,…); châu Á (Nhật Bản, Hàn Quốc,…).

Nhà đầu tư cũng đề xuất giá vé do Cơ quan nhà nước phê duyệt trên cơ sở đảm bảo phương án tài chính và thời gian hoàn vốn cho Dự án theo quy định. Thời gian hoạt động của dự án 70 năm, phù hợp với Luật Đầu tư.

Doanh nghiệp cũng đề nghị được ưu tiên giao các quỹ đất để thực hiện dự án phát triển đô thị theo mô hình TOD (Transit Oriented Development). Tập đoàn thành viên Thaco Industries sẽ làm đầu mối cùng với các doanh nghiệp trong nước nhận chuyển giao và sản xuất đầu máy, toa tàu, các linh kiện phụ tùng máy móc, thiết bị phục vụ dự án và các phương tiện vận tải kết nối với đường cao tốc Bắc – Nam.

Còn Tập đoàn thành viên Thadico – Đại Quang Minh sẽ làm đầu mối cùng với các doanh nghiệp trong nước nhận chuyển giao để triển khai đầu tư – xây dựng, quản lý dự án, vận hành, bảo dưỡng, duy tu, bảo trì hạ tầng xây dựng; đồng thời đầu tư, khai thác hiệu quả quỹ đất phụ cận ga theo mô hình TOD để hình thành các khu đô thị tích hợp.

Tập đoàn thành viên Thiso sẽ làm đầu mối cùng với các doanh nghiệp trong nước đầu tư, quản lý và vận hành các hạ tầng xã hội (hệ thống trung tâm thương mại, đại siêu thị Emart, trường học, bệnh viện, công viên,…) phục vụ nhu cầu thiết thực cho người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

Hồi tháng 2, trong chuyến khảo sát cảng biển Chu Lai tại tỉnh Quảng Nam và thăm, làm việc với THACO, Thủ tướng đề nghị Tập đoàn tham gia nghiên cứu, chuyển giao công nghệ, sản xuất toa tàu đường sắt tốc độ cao, tiến tới nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và sản xuất đầu máy.

Như vậy, sau đề xuất của VinSpeed thuộc hệ sinh thái VinGroup, THACO là doanh nghiệp tư nhân thứ hai đề xuất làm đường cao tốc Bắc Nam.

THACO là doanh nghiệp tư nhân hoạt động đa ngành, bao gồm sản xuất ô tô, nông nghiệp, cơ khí, công nghiệp hỗ trợ, đầu tư xây dựng, thương mại dịch vụ, logistics, … Tổng nộp ngân sách của THACO năm 2024 đạt 23.700 tỷ đồng.

Nguyên Hương (t/h)