Cây bưởi: ‘Bí quyết vàng’ cho sức khỏe ngày giao mùa
- Ths.BS Nguyễn Thanh Hà
- •
Thời tiết giao mùa là “kẻ thù” của sức khỏe. Nhiệt độ thay đổi thất thường dễ khiến cơ thể mệt mỏi, mắc cảm cúm, ho, sổ mũi, đau họng hay đầy bụng, khó tiêu. Trong những ngày này, bưởi – một loại cây quen thuộc trong mỗi gia đình Việt – không chỉ cho trái thơm ngon, tươi mát mà còn là “vị thuốc” tự nhiên sẽ giúp bạn luôn khỏe mạnh. Hãy cùng khám phá những bài thuốc dân gian từ cây bưởi để chăm sóc sức khỏe một cách an toàn và hiệu quả!
Loại cây đa dụng trong y học dân gian
Từ lâu, cây bưởi đã được biết đến không chỉ là một cây ăn quả, mà còn là một dược liệu quý trong y học dân gian. Với nhiều tên gọi khác nhau như Bòng, Mác phúc (Tày), Co phúc (Thái Mường), hay Hữu Thục, bưởi không chỉ thơm ngon mà còn chứa đựng nhiều lợi ích sức khỏe tuyệt vời.
Bưởi được trồng phổ biến ở nhiều nơi, đặc biệt vào mùa xuân, người ta thường lấy hạt hoặc chiết cành để trồng trong hố đã được đắp mùn, phân và lèn chặt gốc. Các bộ phận của cây bưởi như lá tươi, vỏ trái khô và nước ép bưởi đều có thể được sử dụng để hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau.
- Lá bưởi: Thu hái quanh năm, có tác dụng sát khuẩn, thường được dùng để chữa cảm cúm.
- Vỏ trái khô: Thu hoạch vào mùa thu, gọt vỏ, phơi khô, giúp chữa chứng ăn uống không tiêu, đầy bụng và đau họng.
- Nước ép bưởi: Hỗ trợ nhuận tràng, chữa tiết khí (đái tháo).
- Hạt bưởi: Được sử dụng để giảm đau bao tử (dạ dày).
Bài thuốc dân gian từ cây bưởi
Dưới đây là một số bài thuốc đơn giản từ cây bưởi mà bạn có thể áp dụng tại nhà để cải thiện sức khỏe:
1. Chữa cảm cúm
Khi thời tiết thay đổi, cảm cúm và sốt là những vấn đề thường gặp. Một bài thuốc xông từ lá cây bưởi có thể giúp bạn nhanh chóng cải thiện tình trạng này.
Nguyên liệu:
- Lá bưởi: 50g
- Lá hương nhu: 20g
- Lá sả: 20g
- Lá tre: 20g
Cách làm:
- Cho tất cả nguyên liệu vào nồi, đổ nước ngập lá.
- Đậy kín nồi bằng lá chuối, đun sôi trong 5 phút.
- Người bệnh dùng chăn trùm kín người và nồi nước, mở lá chuối để hơi nóng bốc lên, xông trong khoảng 10 phút.
- Khi mồ hôi ra nhiều, lau khô bằng khăn mát và tránh gió lùa.
Lưu ý: Không xông khi người bệnh quá yếu hoặc mồ hôi ra nhiều, để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.
2. Chữa đau bụng, ăn uống không tiêu
Đầy bụng, khó tiêu là tình trạng phổ biến sau những bữa ăn không điều độ. Bài thuốc từ vỏ trái bưởi khô sẽ giúp bạn khắc phục vấn đề này.
Nguyên liệu:
- Vỏ bưởi khô sao vàng thơm: 12g
- Vỏ quýt sao thơm: 12g
- Gừng tươi: 3 lát
Cách dùng:
- Sắc các nguyên liệu với 200ml nước, lấy 100ml, chia 2 lần uống trong ngày.
- Ngoài ra, có thể bổ sung:
- Múi bưởi tươi: 100 – 200g/ngày.
- Nước ép bưởi: 100 – 200ml/ngày.
- Hạt bưởi: 50 – 100g/ngày.
3. Hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày, hành tá tràng
Hạt bưởi là một “vị thuốc” tự nhiên hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị viêm loét dạ dày và hành tá tràng.
Nguyên liệu:
- Hạt bưởi (còn vỏ cứng): 100g
Cách làm:
- Rửa sạch hạt bưởi, cho vào ly thủy tinh lớn, rót 200ml nước sôi, đậy kín nắp trong 2-3 giờ.
- Hạt bưởi sẽ tiết ra chất nhầy làm nước đặc sánh như keo. Gạn bỏ hạt, thêm 1 thìa đường vào nước nhầy, uống sau bữa ăn 2 giờ.
- Uống 1 lần/ngày, liên tục đến khi hết đau (thường khoảng 5-7 ngày).
4. Chữa ho
Ngoài các công dụng trên, trái và hạt của cây bưởi còn có tác dụng chữa ho rất tốt.
Đối với ho khan, hãy nấu bốn lát bưởi với thịt lợn hoặc bắp cải. Đối với ho mãn tính, hãy pha trà từ khoảng 20 hạt bưởi, thêm một chút mật ong và uống ba lần mỗi ngày.
Lưu ý khi sử dụng cây bưởi làm thuốc
Mặc dù bưởi là một loại cây lành tính, nhưng khi sử dụng làm thuốc, bạn cần lưu ý:
- Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng, đặc biệt nếu bạn đang dùng thuốc điều trị bệnh mãn tính.
- Không lạm dụng, tuân thủ liều lượng được khuyến nghị.
- Tránh xông hơi bằng lá bưởi khi cơ thể quá yếu hoặc đang ra nhiều mồ hôi.
Kết Luận
Bưởi không chỉ là một loại cây ăn quả quen thuộc mà còn là một “bí quyết vàng” tự nhiên với nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Từ việc hỗ trợ điều trị cảm cúm, đầy bụng, đến viêm loét dạ dày, cây bưởi đã chứng minh giá trị của mình trong y học dân gian. Hãy thử áp dụng những bài thuốc đơn giản trên để chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình. Tuy nhiên, nếu tình trạng bệnh không cải thiện, bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Từ khóa cây bưởi
