Nội bộ EU chia rẽ về viện trợ Ukraine: Thụy Điển tăng, Đan Mạch giảm, Hungary chống

Thiên Vân
•
Chủ Nhật, 07/12/2025

Một số quốc gia EU như Thụy Điển đang cắt giảm viện trợ phát triển cho các nước châu Phi để chuyển ngân sách sang hỗ trợ Ukraine. Một số nước khác, như Đan Mạch, lại giảm viện trợ cho Ukraine, cho thấy nội khối EU đang có sự chia rẽ về ưu tiên tài chính. Ở cấp độ toàn EU, kế hoạch huy động tài chính hỗ trợ Ukraine tiếp tục gặp trở ngại khi Hungary chặn các đề xuất về vay nợ chung.

Uỷ Ban Châu Âu (European Commission-EC) vừa đề xuất nhiều phương án tài trợ cho Ukraine giai đoạn 2026–2027. Mức nhu cầu ước tính là ~ 135,7 tỷ EUR (bao gồm cả chi cho quốc phòng lẫn nhu cầu dân sự).

Trong các phương án này có:

(1) kêu gọi các nước EU đóng góp tự nguyện (grants),

(2) phát hành nợ chung (Eurobonds) bảo đảm bằng ngân sách EU, hoặc

(3) dùng các tài sản Nga bị phong tỏa làm khoản vay bồi thường — tức EU cho Ukraine vay, rồi sau này dùng khoản bồi thường từ Nga để hoàn trả.

Việc tìm nguồn tài chính mới cho Ukraine diễn ra ngay sau khi hỗ trợ từ Mỹ giảm đi — khiến EU trở thành bà đỡ chính duy trì hỗ trợ tài chính, quân sự, tái thiết cho Kiev.

Thuỵ Điển – Cắt viện trợ phát triển cho một số quốc gia, chuyển sang hỗ trợ Ukraine

Với nước như Thuỵ Điển: ngoài việc cắt viện trợ phát triển cho 5 nước nghèo (Zimbabwe, Tanzania, Mozambique, Liberia, Bolivia).

Số tiền tiết kiệm được (hơn 2 tỷ Kronor trong 2 năm tới) sẽ được chuyển sang tăng viện trợ cho Ukraine; Thụy Điển dự kiến sẽ nâng mức hỗ trợ cho Ukraine lên ít nhất 10 tỉ Kronor vào năm 2026.

Việc xoay trục viện trợ này không chỉ là thay đổi một vài dự án — mà là thay đổi chính sách viện trợ từ phát triển và nhân đạo sang ưu tiên chiến lược (Ukraine), cho thấy một thay đổi có hệ thống trong cách nhiều quốc gia EU nhìn nhận ưu tiên ngoài nước.

Thuỵ Điển khẳng định Ukraine là ưu tiên quan trọng nhất trong chính sách đối ngoại và viện trợ của nước này.

Đan Mạch – Cắt giảm mạnh viện trợ tài chính cho Ukraine

Đan Mạch thông báo rằng năm 2026, họ sẽ giảm viện trợ tài chính cho Ukraine xuống còn khoảng 9,4 tỷ Krone (giảm so với 16,5 tỷ Krone trong năm hiện tại).

Bộ trưởng quốc phòng của Đan Mạch cho biết do quỹ hỗ trợ Ukraine đã gần tới giới hạn, nên cần giảm mức cung cấp.

Hungary — Chặn kế hoạch nợ chung của EU để hỗ trợ Ukraine

Hungary vẫn tiếp tục duy trì đường lối phản đối mạnh mẽ.

Quốc gia này đã ngăn chặn một đề xuất phát hành nợ chung (Eurobonds) để hỗ trợ Ukraine.

Hành động của Hungary đã gây tắc nghẽn tiến trình ban hành gói viện trợ mới cho Kyiv, bất chấp nỗ lực của các thành viên khác.

Khó khăn & tranh cãi — làm rõ tại sao chuyện này không dễ

Phương án dùng tài sản Nga bị phong tỏa (được đề xuất bởi EC) vấp phải phản đối gay gắt từ các nước giữ khối tài sản lớn — như Bỉ (nơi phần lớn tài sản giữ) — do lo ngại về pháp lý, an ninh tài chính, và khả năng bị yêu cầu hoàn trả nếu kết thúc chiến tranh.

Nếu chọn vay từ thị trường quốc tế — tức nợ chung EU — thì một số quốc gia có thể dè dặt vì sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới ngân sách quốc gia. Việc cần sự đồng thuận tuyệt đối từ 27 nước càng làm tăng nguy cơ bế tắc.

Thiên Vân, Theo RT (1), RT (2), RT (3), Reuters