Biên giới Thái Lan – Campuchia một lần nữa vang lên tiếng pháo dữ dội. Ngày 18/12, quân đội Thái Lan công bố video trên tài khoản Facebook chính thức cho thấy lực lượng xe tăng nước này đã tiến hành pháo kích chính xác nhằm vào một tòa nhà sòng bạc quy mô lớn nằm trong lãnh thổ Campuchia. Tòa nhà nhanh chóng bốc cháy dữ dội giữa làn đạn pháo, khói đen cuồn cuộn bốc cao, mái nhà bị phá thủng nhiều điểm, tạo nên khung cảnh đặc biệt chấn động.

Ngày 16/12/2025, quân đội Thái Lan đăng tải trên Facebook nhiều hình ảnh và video cho biết lực lượng xe tăng đã tiến hành hành động quân sự, pháo kích một tòa nhà sòng bạc cùng cứ điểm của các đối tượng lừa đảo nằm trên lãnh thổ Campuchia. (Nguồn: FB@Army Military Force)

Đây không phải là một cuộc đụng độ biên giới theo nghĩa truyền thống, mà là đòn tấn công quân sự trực tiếp của Thái Lan nhằm vào các mạng lưới lừa đảo xuyên quốc gia. Quân đội Thái Lan xác nhận vào thứ Năm rằng tính đến thời điểm hiện tại, họ đã phá hủy thành công 6 căn cứ lừa đảo nằm trong lãnh thổ Campuchia, trong đó có nhiều cơ sở tội phạm được ngụy trang dưới hình thức sòng bạc, khách sạn và khu nghỉ dưỡng.

Xe tăng Thái Lan khai hỏa, 6 căn cứ lừa đảo bị san phẳng

Trong tuyên bố chính thức, quân đội Thái Lan nêu rõ lý do tiến hành hành động quân sự. Theo tình báo Thái Lan, binh sĩ Campuchia đã lợi dụng các công trình dọc biên giới làm nơi che chắn, từ đó phát động các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào lãnh thổ Thái Lan, gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh biên giới nước này. Việc quân sự hóa các cơ sở thương mại mang danh nghĩa “dân sự” như vậy đã vượt quá giới hạn chịu đựng của Thái Lan.

Đáng chú ý, trong số các mục tiêu bị phá hủy, ít nhất có một khu nghỉ dưỡng kiêm khách sạn sòng bạc trước đó đã bị Bộ Tài chính Hoa Kỳ đưa vào danh sách trừng phạt, xác định có liên quan trực tiếp đến các hoạt động lừa đảo quy mô lớn. Sự trùng hợp về thời điểm giữa các biện pháp trừng phạt quốc tế và hành động quân sự cho thấy quyết tâm phối hợp của nhiều quốc gia trong việc đối phó với chuỗi ngành lừa đảo tại Đông Nam Á.

Trước các cuộc pháo kích và cáo buộc từ phía Thái Lan, Campuchia đã phản ứng quyết liệt. Phía Campuchia khẳng định rằng các công trình bị pháo kích là khách sạn và sòng bạc kinh doanh hợp pháp, không phục vụ mục đích quân sự, và hoàn toàn không liên quan đến cái gọi là “trung tâm lừa đảo”.

Tuy nhiên, sự khác biệt lớn trong lập luận của hai bên phản ánh rõ những bất đồng căn bản trong khu vực về cách thức đối phó với tội phạm xuyên quốc gia. Truyền thông quốc tế và các tổ chức nhân quyền nhiều lần chỉ ra rằng tại Campuchia tồn tại hiện tượng “lưỡng tiện”: bề ngoài là các cơ sở thương mại hợp pháp, nhưng bên trong một số khu vực lại là những khu lừa đảo quy mô lớn.

Việc Thái Lan hiếm hoi sử dụng vũ khí hạng nặng để tấn công các mục tiêu tội phạm xuyên biên giới đánh dấu sự thay đổi lớn trong chính sách. Trước đây, các khu lừa đảo dọc biên giới chủ yếu được xử lý thông qua đàm phán ngoại giao hoặc hợp tác cảnh sát, song hiệu quả thường hạn chế. Lần này, việc trực tiếp điều động quân đội phát đi tín hiệu rõ ràng rằng Thái Lan sẽ không còn dung thứ cho việc các tổ chức tội phạm đe dọa an ninh biên giới quốc gia.

Sự điều chỉnh chính sách này xuất phát từ nhiều nguyên nhân: thứ nhất, số lượng lớn công dân Thái Lan trở thành nạn nhân lừa đảo, gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng; thứ hai, Thái Lan trở thành điểm trung chuyển trong hoạt động buôn người, khi nhiều nạn nhân nước ngoài bị đưa qua Thái Lan trước khi bị chuyển tới các khu lừa đảo tại Campuchia; thứ ba, khi các khu này bắt đầu được trang bị phương tiện mang tính quân sự và trực tiếp đe dọa an ninh Thái Lan, bản chất vấn đề đã leo thang từ tội phạm xuyên biên giới thành mối đe dọa quân sự trực tiếp.

“Đế chế lừa đảo” và bối cảnh quốc tế

Anh – Mỹ phối hợp trấn áp

Ngành công nghiệp lừa đảo tại Campuchia đã hình thành một hệ sinh thái “kinh tế lừa đảo” khổng lồ. Theo ước tính của Liên Hợp Quốc và Interpol, các hoạt động lừa đảo xuyên quốc gia tại Đông Nam Á gây thiệt hại kinh tế lên tới hàng chục tỷ USD mỗi năm, với nạn nhân trải rộng trên toàn thế giới.

Mô hình vận hành của các khu lừa đảo này đặc biệt tàn khốc. Nhiều người nước ngoài bị dụ dỗ bằng lời hứa việc làm lương cao, sau đó bị tịch thu hộ chiếu, giam giữ trong các cơ sở giống nhà tù, buộc phải tham gia lừa đảo dưới sự giám sát của lính vũ trang và đe dọa tra tấn. Báo cáo của Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc chỉ ra rằng tại các khu này tồn tại tình trạng lao động cưỡng bức, tra tấn, bạo lực tình dục và giam giữ trái phép.

Mặc dù hành động quân sự của Thái Lan và vụ Anh – Mỹ phối hợp trấn áp Tập đoàn Thái tử (Prince Group) là hai sự kiện độc lập, song vụ việc sau cung cấp tham chiếu quan trọng để hiểu rõ mức độ phức tạp của ngành lừa đảo Đông Nam Á. Tháng Mười năm nay, Anh và Mỹ đã phối hợp thu giữ hơn 14 tỷ USD Bitcoin và đưa ra các cáo buộc nghiêm trọng đối với Trần Chí (Chen Zhi), người sáng lập Tập đoàn Thái tử tại Campuchia.

Vụ án này phơi bày đặc điểm điển hình của các tổ chức lừa đảo: bề ngoài là các tập đoàn kinh doanh đa ngành như bất động sản, tài chính, nhưng thực chất là những mạng lưới tội phạm xuyên quốc gia được tổ chức chặt chẽ. Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cáo buộc Tập đoàn Thái tử đã thiết lập ít nhất 10 khu lừa đảo tại Campuchia; riêng 2 cơ sở đã được trang bị 1.250 điện thoại, điều khiển khoảng 76.000 tài khoản mạng xã hội giả mạo.

Yếu tố ĐCSTQ

Nhiều báo cáo và lời khai của các cựu nhân viên tình báo đã đặt ra một vấn đề nhạy cảm: liệu các mạng lưới lừa đảo này có mối liên hệ nào với ĐCSTQ hay không. Tờ The Times của Anh dẫn lời cựu quan chức tình báo Mỹ David Sole cho rằng các cơ quan an ninh tình báo của ĐCSTQ có tiền lệ sử dụng các băng nhóm tội phạm Trung Quốc để thực hiện các “nhiệm vụ xám”, bao gồm quấy rối người bất đồng chính kiến và hỗ trợ rửa tiền.

Một cựu đặc vụ ĐCSTQ tên Eric tuyên bố Tập đoàn Thái tử không chỉ là một đế chế thương mại mà còn là đại diện quan trọng cho các hoạt động bí mật của ĐCSTQ ở nước ngoài. Ông cho biết từng tận mắt chứng kiến các quan chức cấp cao của cơ quan an ninh chính trị ĐCSTQ bí mật gặp gỡ tại câu lạc bộ riêng của Trần Chí ở Campuchia để bàn kế hoạch dụ bắt các nhân sĩ bất đồng chính kiến lưu vong.

Cần nhấn mạnh rằng các cáo buộc về mối liên hệ giữa ĐCSTQ và các tập đoàn lừa đảo hiện chủ yếu dựa trên lời khai của cựu nhân viên tình báo và các báo cáo truyền thông, vẫn chưa có xác nhận chính thức, do đó cần được xem xét một cách khách quan và thận trọng.

  • Video: Bóng đen ĐCSTQ đằng sau các khu lừa đảo trực tuyến

Vai trò phức tạp của chính phủ Campuchia

Chính phủ Campuchia giữ vai trò đặc biệt phức tạp và mơ hồ trong vấn đề ngành công nghiệp lừa đảo. Một mặt, Campuchia phụ thuộc nặng nề vào Trung Quốc về kinh tế; mặt khác, ngành lừa đảo mang lại nguồn ngoại tệ lớn và việc làm, hình thành các nhóm lợi ích cố hữu.

Sự đan xen lợi ích chính trị – kinh tế này khiến Campuchia, ngay cả khi đối mặt với áp lực quốc tế, cũng khó đưa ra quyết tâm thực sự nhằm triệt phá ngành lừa đảo. Việc Thái Lan lựa chọn can thiệp quân sự trực tiếp được xem là thông điệp rõ ràng gửi tới Campuchia và các thế lực đứng sau: các quốc gia Đông Nam Á sẽ không vô hạn dung thứ cho việc tội phạm xuyên biên giới đe dọa an ninh quốc gia.

Hành động quân sự đơn phương của Thái Lan đã phá vỡ nguyên tắc “không can thiệp nội bộ” mà ASEAN duy trì lâu nay, cho thấy khi mối đe dọa từ tội phạm xuyên quốc gia đạt đến mức độ nhất định, các chuẩn mực ngoại giao truyền thống có thể bị vượt qua.

Nếu các quốc gia Đông Nam Á khác cũng chịu ảnh hưởng nặng nề bởi nạn lừa đảo bắt đầu noi theo cách tiếp cận này, mô hình hợp tác thực thi pháp luật trong khu vực có thể sẽ thay đổi căn bản. Dù gây tranh cãi, biện pháp cứng rắn này có thể là lựa chọn hiệu quả duy nhất khi các phương thức truyền thống tỏ ra bất lực.

Hành động quân sự của Thái Lan cùng các biện pháp trừng phạt tài chính của Anh – Mỹ, dù khác nhau về phương thức, đều hướng tới mục tiêu chung: đánh sập chuỗi ngành lừa đảo tại Đông Nam Á. Mô hình phối hợp đa tầng này có thể trở thành khuôn mẫu cho các nỗ lực chống tội phạm xuyên quốc gia trong tương lai.

Chuẩn bị cho cuộc chiến lâu dài

Chính nghĩa có thể đến muộn, nhưng sẽ không vắng mặt

Dù đạt được kết quả ban đầu, cuộc chiến chống ngành công nghiệp lừa đảo tại Đông Nam Á còn lâu mới kết thúc. Các tổ chức lừa đảo có khả năng thích nghi và di chuyển cao; khi một cứ điểm bị phá hủy, chúng có thể nhanh chóng tái lập ở nơi khác.

Quan trọng hơn, nếu môi trường chính trị – kinh tế tại Campuchia không có thay đổi căn bản, nếu các mạng lưới bảo kê và chuỗi lợi ích vẫn tồn tại, thì ngành lừa đảo khó có thể bị xóa bỏ triệt để. Điều này đòi hỏi cộng đồng quốc tế phải duy trì áp lực lâu dài và triển khai các giải pháp mang tính hệ thống.

Giải quyết tận gốc vấn đề lừa đảo tại Đông Nam Á cần đồng thời nhiều biện pháp: tăng cường hợp tác thực thi pháp luật quốc tế, cắt đứt dòng tiền, cải thiện quản trị, bảo vệ các nạn nhân tiềm năng.

Cuộc tấn công quân sự của Thái Lan vào các căn cứ lừa đảo tại Campuchia đánh dấu việc cuộc chiến chống lừa đảo ở Đông Nam Á bước sang giai đoạn mới. Đây không chỉ là đòn giáng vào tội phạm xuyên quốc gia, mà còn là lời cảnh báo nghiêm khắc đối với những thế lực dung túng hoặc lợi dụng các mạng lưới tội phạm này.

Dù con đường phía trước còn nhiều thách thức, quyết tâm và hành động của cộng đồng quốc tế đã mang lại hy vọng cho các nạn nhân. Với những người vẫn bị giam giữ trong các khu lừa đảo, và những gia đình chịu thiệt hại vì lừa đảo, tiếng pháo của Thái Lan có lẽ là một tín hiệu: thế giới chưa từng quên họ — công lý có thể đến muộn, nhưng cuối cùng sẽ đến.