Tổng thống Ukraine Zelensky chỉ trích châu Âu khi phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới
- Thiên Vân
- •
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã chỉ trích châu Âu trong một bài phát biểu đầy nhiệt huyết tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới vào ngày thứ Ba (21/1). Ông cho rằng lục địa châu Âu “cần vươn lên mạnh mẽ hơn” và “học cách tự lo cho chính mình để không bị thế giới ngó lơ”.
Phát biểu chỉ một ngày sau lễ nhậm chức của Tổng thống Donald Trump tại Hoa Kỳ, ông Zelensky đã so sánh sức mạnh của Washington với những gì ông cho là sự yếu kém của Liên minh châu Âu (EU).
“Hai mươi giờ trước, lễ nhậm chức của Tổng thống Trump đã diễn ra tại Washington. Và hiện tại, [toàn thế giới] đang dõi theo từng bước đi tiếp theo của ông ấy. [Ai nấy đều tự hỏi]— vậy thì, điều gì sẽ xảy ra với mối quan hệ của họ với Hoa Kỳ? Điều gì sẽ xảy ra với các liên minh? Với sự hỗ trợ? Với thương mại? Tổng thống Trump có kế hoạch chấm dứt các cuộc chiến như thế nào? Nhưng không ai đặt ra những câu hỏi [tương tự] về châu Âu. Và chúng ta cần phải thẳng thắn về điều đó”, ông Zelensky nhấn mạnh.
Dẫn chứng từ Đối thoại Shangri-La của Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) vào năm ngoái, một hội nghị an ninh liên chính phủ thường niên tổ chức tại Singapore, ông Zelensky cho biết phái đoàn Hoa Kỳ đã xếp khu vực châu Á – Thái Bình Dương là ưu tiên hàng đầu, tiếp theo là Trung Đông, và sau đó mới đến châu Âu. Điều này diễn ra ngay cả dưới thời chính quyền Biden, vốn được ngoại giới cho là ủng hộ các đồng minh truyền thống châu Âu hơn so với những gì chính quyền Trump thứ hai cam kết.
“Châu Âu không thể chấp nhận việc mình nhận vị trí thứ hai hay thứ ba trong danh sách ưu tiên của các đồng minh. Nếu điều đó xảy ra, thế giới sẽ tiếp tục tiến về phía trước mà không có châu Âu, và đó sẽ là một thế giới không dễ chịu hay mang lại lợi ích cho người dân châu Âu”, ông Zelensky nhận định.
Dẫu một lần nữa khẳng định lòng biết ơn đối với sự hỗ trợ của châu Âu trong cuộc chiến Nga-Ukraine, ông Zelensky lưu ý rằng “chưa rõ liệu châu Âu có còn chỗ ngồi tại bàn đàm phán khi cuộc chiến chống lại đất nước chúng tôi kết thúc hay không”.
“Liệu [Tổng thống] Trump có quan tâm đến châu Âu hay không? Ông ấy có còn coi NATO là cần thiết hay không? Ông ấy có tôn trọng các thể chế EU không?”, ông Zelensky đặt câu hỏi, đồng thời nhấn mạnh rằng châu Âu xứng đáng đảm nhận một vai trò lớn hơn, thay vì chỉ đứng ngoài cuộc, với các nhà lãnh đạo chỉ biết đăng vài dòng trạng thái trên mạng xã hội X khi mọi thỏa thuận đã được quyết định xong.
“Châu Âu cần phải định hình các điều kiện của những thỏa thuận đó”, ông Zelensky bổ sung thêm.
Ông Zelensky cũng chỉ ra một số thất bại của liên minh EU, bao gồm sự phụ thuộc dài hạn vào khí đốt của Nga và cách tiếp cận đối với các quy định pháp lý.
“Châu Âu cần phải tiến xa hơn nữa… để bảo đảm sự độc lập thực sự về năng lượng. Các vị không thể vừa tiếp tục mua khí đốt từ Moskva, vừa mong chờ nhận được sự bảo đảm an ninh, hỗ trợ và hậu thuẫn từ người Mỹ. Đó là [một sự mâu thuẫn]”.
Ông Zelenskyy cũng bày tỏ sự ủng hộ với yêu cầu của ông Trump rằng các đồng minh NATO phải chi 5% GDP cho quốc phòng.
“Tất cả các quốc gia châu Âu phải sẵn sàng chi tiêu cho an ninh đúng mức cần thiết, chứ không chỉ dừng lại ở mức mà họ đã quen trong những năm tháng [xem nhẹ quốc phòng]. Nếu cần 5% GDP để đảm bảo quốc phòng, thì hãy chấp nhận – 5% chính là mức đó”, ông Zelensky phát biểu.
Từ khóa Dòng sự kiện Liên minh Châu Âu EU Chiến tranh Nga - Ukraine Volodyrmyr Zelensky Diễn đàn Kinh tế Thế giới Davos