PNJ và Bảo Tín Minh Châu vi phạm kinh doanh vàng, chuyển hồ sơ sang Bộ Công an

Phạm Toàn
•
Thứ Bảy, 31/05/2025

Thanh tra Ngân hàng Nhà nước phát hiện nhiều vi phạm tại Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận (PNJ) và Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu (Bảo Tín Minh Châu) trong kinh doanh vàng, từ báo cáo, thuế đến phòng chống rửa tiền. Hồ sơ đã được chuyển sang Bộ Công an để điều tra.

vang bao tin minh chau — Ảnh chụp trước cửa tiệm vàng Bảo Tín Minh Châu trên phố Trần Nhân Tông, Hà Nội đầu tháng 5/2024. (Ảnh: Nhân Tâm/Trí Thức VN)

Ngày 30/5, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại PNJ và Bảo Tín Minh Châu.

Kết luận chỉ ra hàng loạt vi phạm tại cả hai doanh nghiệp, từ báo cáo, thuế, thương mại điện tử đến phòng chống rửa tiền, với một số dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.

Vi phạm trong kinh doanh vàng miếng

Cả PNJ và Bảo Tín Minh Châu đều vi phạm chế độ báo cáo hoạt động mua, bán vàng miếng. Riêng Bảo Tín Minh Châu còn thực hiện một số giao dịch bán vàng miếng với giá cao hơn giá niêm yết, vi phạm quy định pháp luật. Thanh tra NHNN đánh giá các doanh nghiệp chưa nghiêm túc chấp hành quy định về kinh doanh vàng.

Cả hai công ty đều có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác, bị đánh giá là hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Vi phạm về hóa đơn, kế toán và thuế

Bảo Tín Minh Châu hạch toán chi phí quà tặng vào giá vốn hàng hóa, dịch vụ mua vào không đúng quy định, dẫn đến giảm số thuế giá trị gia tăng phải nộp. PNJ có dấu hiệu vi phạm quy định về thuế và sử dụng hóa đơn, chứng từ kế toán. Thanh tra NHNN đã chuyển thông tin về các vi phạm này của PNJ sang cơ quan có thẩm quyền để xử lý.

Vi phạm về phòng chống rửa tiền

Trong lĩnh vực phòng, chống rửa tiền (PCRT), PNJ vi phạm nhiều quy định, bao gồm không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro, không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn liên quan đến kinh doanh vàng, và không thực hiện kiểm toán nội bộ về PCRT.

Bảo Tín Minh Châu cũng vi phạm nghiêm trọng, bao gồm: ban hành quy định nội bộ PCRT sai thẩm quyền, nội dung không đầy đủ; không lưu trữ thông tin khách hàng và giao dịch phải báo cáo; không có hệ thống quản lý để xác định khách hàng nước ngoài là cá nhân có ảnh hưởng chính trị; không báo cáo giao dịch có giá trị lớn; không nhận biết thông tin khách hàng; không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro; không đào tạo, bồi dưỡng về PCRT đúng quy định; không đánh giá rủi ro về rửa tiền; và không phân công hoặc đăng ký phân công bộ phận chịu trách nhiệm về PCRT.

Vi phạm về thương mại điện tử và thông tin khách hàng

Bảo Tín Minh Châu không công bố trên website “btmc.vn” thông tin về vận chuyển, giao nhận, quy trình tiếp nhận và xử lý khiếu nại của khách hàng, cũng như cơ chế giải quyết tranh chấp liên quan đến hợp đồng giao kết trên website thương mại điện tử.

Công ty cũng không xây dựng, ban hành chính sách đảm bảo an toàn, an ninh cho việc thu thập, sử dụng thông tin cá nhân của người tiêu dùng, và không có chính sách bảo vệ thông tin cá nhân trên trang chủ website.

Ngoài ra, PNJ còn có dấu hiệu vi phạm quy định về nhãn hàng hóa đối với vàng trang sức, mỹ nghệ, làm ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng.

Xử phạt và chuyển hồ sơ sang công an

Sau khi kết thúc thanh tra trực tiếp, Thanh tra NHNN đã báo cáo Thống đốc NHNN về các vi phạm tại PNJ và Bảo Tín Minh Châu, trong đó có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự liên quan đến hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế và các hoạt động kinh doanh vàng. Thống đốc đã phê duyệt và chuyển hồ sơ sang Bộ Công an để xác minh, điều tra và xử lý.

Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với PNJ với tổng số tiền 1,34 tỷ đồng, liên quan đến vi phạm về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và hoạt động phòng, chống rửa tiền.

Bảo Tín Minh Châu bị phạt 2,64 tỷ đồng vì các vi phạm tương tự. Tổng mức phạt của hai doanh nghiệp lên đến hơn 3,98 tỷ đồng.

Theo Thanh tra NHNN, nguyên nhân các vi phạm là do người đại diện theo pháp luật, lãnh đạo và nhân viên của PNJ và Bảo Tín Minh Châu chưa nghiêm túc chấp hành các quy định pháp luật về kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền, hạch toán kế toán, lập và sử dụng chứng từ kế toán, cũng như kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.