Việc kết án cựu trùm truyền thông Hồng Kông Lê Trí Anh (Jimmy Lai) theo Luật An ninh Quốc gia do chế độ cộng sản Trung Quốc soạn thảo, đã vấp phải sự lên án từ các chính phủ và các nhà lập pháp trên toàn thế giới, những người gọi phán quyết này là có động cơ chính trị và là sự xóa bỏ pháp quyền của vùng lãnh thổ này.

Ông Lê Trí Anh bên ngoài Tòa án Sơ thẩm Tây Cửu Long ở Hồng Kông, ngày 18/9/2020. (Ảnh: Sung Pi-lung/The Epoch Times)

Ông Lê Trí Anh, một nhà chỉ trích thẳng thắn Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), hiện phải đối mặt với án tù chung thân sau khi bị kết tội hai cáo buộc “âm mưu thông đồng với các thế lực nước ngoài” theo Luật An ninh Quốc gia do Bắc Kinh áp đặt, và một cáo buộc thứ ba về “kích động nổi loạn” theo luật thời thuộc địa.

Bản án có tội được tuyên vào ngày 15/12 bởi một hội đồng gồm 3 thẩm phán an ninh quốc gia, do chính quyền thân Bắc Kinh của thành phố lựa chọn, tại Tòa án Sơ thẩm Tây Cửu Long ở Hồng Kông.

Ông Lê Trí Anh đã tuyên bố không nhận tội đối với cả 3 cáo buộc.

Phiên điều trần giảm nhẹ hình phạt dự kiến bắt đầu vào ngày 12/1. Chính quyền thành phố cho biết bản án sẽ được tuyên sau đó. Theo luật sư của ông, Robert Pang, ông Lê Trí Anh sẽ quyết định có kháng cáo hay không sau khi tuyên án.

Chính phủ Anh cho biết ông Lê Trí Anh, một công dân Anh, đã bị Hồng Kông và Bắc Kinh nhắm mục tiêu vì “thực hiện quyền tự do ngôn luận của mình một cách hòa bình”.

Vương quốc Anh lên án việc truy tố ông Lê Trí Anh có động cơ chính trị, dẫn đến phán quyết có tội ngày hôm nay,” Ngoại trưởng Anh Yvette Cooper nói trong một tuyên bố trên X. “Chúng tôi tiếp tục kêu gọi trả tự do ngay lập tức cho ông Lê Trí Anh, để được điều trị cần thiết và được tiếp cận đầy đủ với các chuyên gia y tế độc lập.”

Ông Lê Trí Anh, người mắc bệnh tiểu đường và các vấn đề về tim mạch, đã bị giam giữ tại Hồng Kông từ tháng 12/2020. Theo gia đình và đội ngũ luật sư, ông đã trải qua phần lớn thời gian này trong phòng biệt giam.

Cơ quan Hành động Đối ngoại châu Âu, cơ quan ngoại giao của Liên minh châu Âu, cũng bày tỏ quan điểm tương tự.

Vụ truy tố này mang động cơ chính trị và là biểu tượng cho sự xói mòn nền dân chủ và các quyền tự do cơ bản ở Hồng Kông kể từ khi Luật An ninh Quốc gia được ban hành năm 2020,” Cơ quan Hành động Đối ngoại châu Âu (EEAS) cho biết trong một tuyên bố, nhắc lại lời kêu gọi trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho ông Lê Trí Anh.

Luật An ninh Quốc gia hình sự hóa các bài phát biểu hoặc hành động bị coi là ly khai, lật đổ hoặc khủng bố, cũng như những người bị coi là thông đồng với các thế lực nước ngoài chống lại chế độ cộng sản. Hình phạt có thể nghiêm khắc đến mức tù chung thân.

5 năm kể từ khi đạo luật hà khắc có hiệu lực, thuộc địa cũ của Anh đã chuyển sang chủ nghĩa độc tài mạnh mẽ hơn: Các nhà hoạt động và nhà lập pháp ủng hộ dân chủ đã bị bỏ tù hoặc phải sống lưu vong, các tờ báo độc lập và cổng thông tin trực tuyến đã bị đóng cửa, và các nhóm dân sự nổi bật đã bị giải tán.

Ngày 14/12, Đảng Dân chủ, đảng ủng hộ dân chủ lâu đời nhất ở Hồng Kông, đã bỏ phiếu giải tán trong bối cảnh bị Đảng Cộng sản Trung Quốc đàn áp chính trị.

Đài Loan

Việc kết án ông trùm truyền thông Hồng Kông đã khiến Đài Loan và cộng đồng quốc tế “vô cùng đau buồn và thất vọng,” Hội đồng Các vấn đề Đại lục tại Đài Bắc, Đài Loan, cho biết.

Chính phủ Hồng Kông luôn nhấn mạnh … ‘kể câu chuyện của Hồng Kông một cách tốt đẹp’, nhưng không có câu chuyện nào có thể che đậy sự thật rằng họ đàn áp tự do ngôn luận và bức hại các nhà hoạt động ủng hộ dân chủ,” cơ quan Chính phủ Đài Loan, chịu trách nhiệm giám sát quan hệ với Bắc Kinh, cho biết trong một tuyên bố.

Bản án chống lại ông Lê Trí Anh về cơ bản là một “tuyên bố” với thế giới rằng các quyền tự do, dân chủ và độc lập tư pháp ở Hồng Kông đã bị “xói mòn một cách có hệ thống,” tuyên bố cho biết.

ĐCSTQ coi Đài Loan, một nền dân chủ tự trị, là một phần lãnh thổ của mình và đã đề xuất khuôn khổ “một quốc gia, hai chế độ” cho Đài Loan, tương tự như khuôn khổ mà họ đã hứa sẽ áp dụng cho Hồng Kông đến năm 2047. Ý tưởng đó đã bị Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức bác bỏ, ông cam kết duy trì hiện trạng một cách đàng hoàng và bảo vệ tự do của quốc đảo này.

Gia đình

Ông Lê Thiếu Hiền (Sebastien Lai), con trai của nhà xuất bản bị giam giữ, đã kêu gọi sự giúp đỡ khẩn cấp để trả tự do cho cha mình, người tròn 78 tuổi vào ngày 8/12.

Phát biểu tại một cuộc họp báo ở London, ông Thiếu Hiền gọi tình trạng sức khỏe “suy giảm nhanh chóng” của cha mình là “đau lòng”, nói rằng cựu doanh nhân này đã giảm 10 kg chỉ trong năm qua.

Đã đến lúc phải hành động chứ không chỉ nói suông, và biến việc trả tự do cho cha tôi thành điều kiện tiên quyết để có mối quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc,” ông Thiếu Hiền nói ngay sau khi Tòa án Tối cao Hồng Kông đưa ra phán quyết.

Embed from Getty Images

Ông Lê Thiếu Hiền là con trai của ông trùm truyền thông Hồng Kông Lê Trí Anh đang bị giam giữ, chụp ảnh sau một cuộc họp báo ở London vào ngày 15/12/2025.

Các nhà lập pháp

Khoảng 76 nhà lập pháp từ 30 quốc gia đã đưa ra một tuyên bố kêu gọi các chính phủ trên toàn thế giới lên án “sự bất công trắng trợn này”.

Nếu Bắc Kinh tôn trọng Tuyên bố chung Anh-Trung và các văn kiện ràng buộc khác của luật pháp quốc tế, thì vụ truy tố này sẽ không bao giờ có thể diễn ra,” các nhà lập pháp từ Liên minh Nghị viện liên quốc gia về Trung Quốc cho biết trong tuyên bố.

Do đó, việc ông Lê Trí Anh chịu tội khổ một phần là do cộng đồng quốc tế đã không thực thi các nghĩa vụ pháp lý của Trung Quốc.”

Các nhà lập pháp kêu gọi chính phủ của họ làm rõ rằng những vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế sẽ có “hậu quả”.

Không thể có chuyện bình thường với một nhà nước đàn áp những người vô tội vì những lý do bịa đặt,” họ nói trong tuyên bố.