Phong thái của võ tướng Nho gia: Ung dung nho nhã
- Lưu Như
- •
Trong cuốn “Ấu học Quỳnh Lâm”, một tài liệu giáo khoa sơ cấp được dùng phổ biến thời xưa, có nhắc đến phong thái nho nhã của Nho gia như sau:
Hoãn đái khinh cừu, Dương Thúc Tử nãi tư văn chủ tướng.
Câu này có nghĩa là: Dương Thúc Tử dù là đại tướng quân, lại không thích mặc quân phục, ngay cả khi chỉ huy quân đội ông vẫn mặc áo nhẹ nhàng tiện lợi, đeo đai lưng rộng rãi, cho nên mọi người gọi ông là vị chủ tướng nho nhã.
Dương Hỗ (Dương Thúc Tử) xuất thân Nho gia, được giáo dục trong danh môn. Dù có hướng đi cuộc đời theo con đường võ bị, nhưng Dương Hỗ vẫn mang tính đại biểu cho hình tượng của người có học thời xưa, mang phong thái nho nhã, tài đức vẹn toàn.
Dương Hỗ xuất thân trong danh môn sĩ tộc thời Hán Ngụy, tổ tiên đều làm quan qua các triều đại, mẫu thân họ Sái là con gái của Sái Ung đại danh nho nhà Hán. Dòng họ của ông gia phong liêm khiết lại nổi tiếng khắp nơi về đức độ, đến đời Dương Hỗ, đức hạnh của ông so với tổ tiên lại càng tốt đẹp hơn.
Người thời bấy giờ đã ca ngợi Dương Hỗ là “Nhan Hồi thời nay”. Ví ông với Nhan Hồi, một đệ tử của Khổng Tử, sống đạm bạc nhưng lại vẫn vui với sự học. Có thể thấy nhân đức của Dương Hỗ đã nổi tiếng khắp thiên hạ.
Lục Kháng là danh tướng của Đông Ngô, với Dương Hỗ có thể nói là tướng của hai nước đối địch. Lục Kháng và Dương Hỗ đều tận trung với chủ của mình, đều là chủ tướng tại Kinh Châu. Có lần Lục Kháng bị bệnh đã xin Dương Hỗ thuốc uống. Dương Hỗ sẵn sàng gửi thuốc. Lục Kháng bỏ qua lời khuyên của thuộc hạ sợ đối phương đầu độc, vẫn uống thang thuốc đó. Sự khoan dung nhân nghĩa của Dương Hỗ đã cảm hóa được nhiều tướng sĩ đầu hàng. Lục Kháng không những không ghen tức đố kỵ mà còn cảm phục kính trọng Dương Hỗ hơn.
Dương Hỗ đối xử nhân đức với mọi người, không vì bản thân, không tính toán đến được mất. Năm thứ 10 niên hiệu Chính Thủy, Tư Mã Ý nắm đại quyền, lật đổ Tào Sảng, rất nhiều người có liên quan đến Tào Sảng đều bị liên lụy. Bố vợ của Dương Hỗ cũng nằm trong số đó, vì trốn tránh bị sát hại nên đã đầu hàng nhà Thục Hán. Họ hàng thân thuộc vì sợ liên lụy, phần lớn cắt đứt quan hệ với những người ở lại. Chỉ có Dương Hỗ là không sợ hãi, vẫn an ủi mọi người, thông cảm với người thân, còn gần gũi đối đãi tốt hơn lúc trước.
Dương Hỗ là người nho nhã lễ phép, khiêm cung nhường nhịn, không cậy có công mà tự mãn, công bằng chính trực với người khác, nội tâm trong sáng vô tư, không tính toán so bì đến danh lợi được mất, cũng không bao giờ mua sắm sản nghiệp cho con cháu. Vì vậy cả vua và tướng địch đều rất kính trọng và tin tưởng ông.
Dương Hỗ là người có học thức uyên bác, cử chỉ nho nhã, nói năng hùng biện, văn võ toàn tài, những tài năng và trí tuệ bên ngoài mà con người thế gian xem trọng nhất đều tập trung một cách hoàn hảo ở ông, cho nên người đời vô cùng ngưỡng mộ phong độ nho nhã của ông, kỳ thực những khí chất này của ông là kết quả của việc chính khí chủ đạo tài năng và trí tuệ. Điều đáng học nhất ở ông là lòng nhân ái hiếu thuận, là đức liêm khiết công chính, là tinh thần thực hành đạo nghĩa.
Theo “Ấu Học Quỳnh Lâm bút đàm: Dương Hỗ phong thái ung dung nho nhã“
Đăng trên ChanhKien.org
Tác giả: Lưu Như
Xem thêm:
Mời xem video:
Từ khóa Nho gia phong thái
