4 nguyên nhân chính khiến dịch bệnh ở Ấn Độ tăng nhanh đột biến

Tình hình dịch bệnh ở Ấn Độ vẫn tiếp tục leo thang. Chỉ trong một ngày số ca nhiễm mới và số ca tử vong đã lên một mức cao mới. Bộ Y tế Ấn Độ cho biết vào sáng thứ Năm (ngày 29/4) rằng trong 24 giờ qua, 379.000 ca mới được chẩn đoán nhiễm bệnh và 3.645 ca tử vong đã được báo cáo. Trung bình cứ mỗi phút lại có 2,5 người chết vì dịch. Tại sao dịch viêm phổi Vũ Hán ở Ấn Độ lại đột ngột bùng phát? Liệu nó có ảnh hưởng đến các nước khác?

Từ cuối tháng Ba đến nay đã hơn một tháng, số ca nhiễm mới ở Ấn Độ tăng cực nhanh, gần như từ một “đường cong” đã chuyển thành “đường thẳng đứng” gây sốc. Hiện dịch bệnh vẫn đang trong giai đoạn tăng. Cuối cùng dịch Covid-19 sẽ đạt đến mốc cao nào mới? Nhiều nhà nghiên cứu về bệnh truyền nhiễm và các chuyên gia y tế cộng đồng đều dự đoán rằng tình hình trong tương lai không mấy lạc quan. Người ta ước tính rằng sẽ rất khó để làm phẳng đường cong đi lên vào tháng Năm.

Hiện tại, hệ thống y tế của Ấn Độ đã quá tải. Giờ chỉ có thể chờ xem liệu Ấn Độ có thể sống sót qua làn sóng dịch bệnh này với sự hỗ trợ y tế quốc tế hay không.

Trên thực tế, vào tháng 11 năm ngoái, Ấn Độ đã trải qua một đợt dịch bệnh cao điểm. Lúc đó hệ thống y tế Ấn Độ đã quá tải. Nhưng may mắn thay, làn sóng này không kéo dài được bao lâu thì đã hạ nhiệt. Tuy nhiên, vào đầu tháng Tư năm nay, dịch bệnh tại Ấn Độ đã gần đạt đỉnh của tháng 11, nhưng lại không được coi trọng. Rõ ràng, giới chức Ấn Độ quá lạc quan về dịch bệnh. Đến cuối tháng Tư, truyền thông quốc tế mới bắt đầu chú ý đến việc Ấn Độ đốt xác ngoài trời, gây chấn động thế giới.

Đỉnh dịch vào tháng 11 năm ngoái không kéo dài. Hầu hết những người mắc bệnh đều tập trung ở những cộng đồng có thu nhập thấp, dân cư đông đúc và cơ sở vật chất y tế tồi tàn. Nhưng tình hình năm nay lại khác, số ca nhiễm ở các cộng đồng giàu có cũng tăng vọt, và tình hình chung đã trở nên rất đỗi nghiêm trọng.

Ấn Độ đã vượt xa Hoa Kỳ về số người được chẩn đoán nhiễm virus Vũ Hán chỉ trong một khoảng thời gian rất ngắn, và vượt xa các quốc gia khác vào thời kỳ đỉnh dịch.

Hiện giờ vấn đề mà các quốc gia khác phải đối mặt là làm thế nào có thể ổn định tình hình dịch bệnh hiện tại. Còn vấn đề mà Ấn Độ phải đối mặt là khi nào đợt bùng phát hiện tại mới kết thúc.

Hơn nữa, tình hình dịch bệnh ở Ấn Độ không phải là mô hình “bùng phát tại một nơi → lây lan đến nhiều nơi”, mà dịch bệnh ở nhiều nơi trên đất nước Ấn Độ đều tăng vọt cùng lúc, và nhiều nơi đều có nguồn bệnh. Vậy nên việc triển khai các nguồn lực y tế và ngăn chặn dịch là một thách thức rất lớn.

Tại sao lại là Ấn Độ?

Nhiều yếu tố đã dẫn đến sự bùng phát dịch ở Ấn Độ. Điều quan trọng nhất trong số này là sự lây lan nhanh chóng của virus biến thể Ấn Độ B.1.617.

1. Mối đe dọa của virus biến thể của Ấn Độ

Virus biến thể Ấn Độ B.1.617 mạnh hơn các chủng virus trước đó. Biến thể Ấn Độ được gọi là “biến thể đột biến kép” vì nó bao gồm hai vị trí đột biến quan trọng trong protein đột biến: E484Q và L452R.

Trong số đó, L452R cải thiện khả năng vi rút xâm nhập tế bào và khả năng thoát miễn dịch. Đột biến này cũng được tìm thấy ở biến thể California. Còn E484Q giúp tăng cường khả năng thoát miễn dịch của virus, rất giống với đột biến ở E484K ở các biến thể Nam Phi và Brazil.

Do vậy, những người đã mắc bệnh năm ngoái, mặc dù đã có kháng thể trong người nhưng không thể đóng vai trò chính trong việc bảo vệ họ. Họ vẫn có thể bị lây nhiễm trở lại trong đợt dịch này.

Ngoài ra, còn một hiện tượng khác đáng cảnh giác là: Lần này, nhiều thanh niên ở Ấn Độ đã bị nhiễm bệnh, thậm chí tử vong, kể cả những người ở độ tuổi thiếu niên và đôi mươi.

Sự gia tăng tỷ lệ lây nhiễm trong giới trẻ là một xu hướng khủng khiếp. Điều này cho thấy độc lực của virus ngày càng cao. Hệ thống miễn dịch mạnh mẽ của những người trẻ tuổi cũng không thể ngăn chặn sự xâm nhập của các biến thể mới.

2. vắc-xin có thể có tác dụng hạn chế đối với các loại virus biến thể

Các loại vắc-xin chính được tiêm ở Ấn Độ là vắc-xin AstraZeneca và vắc-xin bản địa Covaxin của Ấn Độ. Tỷ lệ bảo vệ của hai loại vắc-xin này khoảng 70%, 80%. Tỷ lệ bảo vệ của nó có thể giảm trước các chủng virus có chứa các biến thể có khả năng thoát miễn dịch của Ấn Độ.

3. Hệ thống y tế mong manh

Khi dịch bùng phát đến một mức độ nhất định và hệ thống y tế không theo kịp, nhiều người không được điều trị kịp thời, khiến bệnh tình nặng lên, dẫn đến số ca bệnh nặng và tử vong tăng mạnh. Đây là tình hình thảm khốc mà Ấn Độ đang phải đối mặt lúc này.

Embed from Getty Images

Hệ thống y tế của Ấn Độ đang trên đà sụp đổ, kéo theo số ca bệnh nặng và tử vong tăng mạnh. Cảnh hỏa táng ở New Delhi. (Ảnh: Jewel Samad / AFP qua Getty Images)

4. Nền dân số đông và mật độ cao của Ấn Độ cũng tạo điều kiện cho virus lây lan nhanh chóng

Biến thể B.1.617 của Ấn Độ đã lan rộng. Liệu nó có ảnh hưởng đến các nước khác hay không?

Virus biến thể Ấn Độ B.1.617 đã cho thấy khả năng thích ứng cực kỳ mạnh mẽ. Trong một thời gian ngắn chúng đã phát triển thành dòng virus chính ở Ấn Độ. Biến thể này đã được phát hiện ở nhiều vùng của Ấn Độ.

Ấn Độ có nền tảng dân số lớn, quan hệ chặt chẽ với các nước láng giềng và thường xuyên tiếp xúc với các nước lớn như Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Canada. Vì vậy, dịch bệnh ở Ấn Độ không chỉ ảnh hưởng đến một số quốc gia lân cận như Bangladesh, Pakistan. Thậm chí cả Bhutan, Nepal, Đông Nam Á, và một số quốc gia ở Trung Đông ở phía bắc Ấn độ cũng sẽ gặp phải thách thức trong công tác phòng chống dịch toàn cầu.

Hiện nay, các biến thể Ấn Độ đã được phát hiện tại khoảng 20 quốc gia và khu vực, như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Singapore, Hàn Quốc, v.v.

Mặc dù biến thể Ấn Độ chưa hình thành việc lây lan nhanh chóng trong các cộng đồng tại các quốc gia khác, nhưng nó là một mối nguy hiểm tiềm ẩn lớn. Biến thể này đã cho thấy khả năng thích ứng và phổ biến rộng rãi ở Ấn Độ. Nếu lây lan sang các nước khác, nó có thể trở thành đột biến chính chỉ sau 2 đến 3 tháng giống như biến thể của Anh.

Tuy nhiên, hiện tại dịch đã bùng phát hơn một năm, tình hình hiện nay rất khác so với khi dịch bùng phát ở Vũ Hán. Nếu các quan chức y tế cộng đồng có thể cảnh giác sớm hơn và kịp thời theo dõi trình tự gen của biến thể, thì về cơ bản họ có thể hiểu được tình hình hiện tại có mức độ rủi ro lớn như thế nào và đưa ra cách ứng phó phù hợp.

Theo Lâm Hiểu Húc, Lý Giai, Lý Thanh Phong / Epoch Times

Xem thêm: