Nguy cơ mắc bệnh tim mạch khi thanh thiếu niên bước vào tuổi trưởng thành
- Nguyên Khang
- •
Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA) cảnh báo về xu hướng gia tăng bệnh tim mạch đáng lo ngại ở nhóm thanh niên từ 18 đến 25 tuổi.
Một thế hệ từng được xem là ở đỉnh cao của sức khỏe thể chất giờ đây đang phải đối mặt với khủng hoảng tim mạch.
Nghiên cứu mới từ AHA cho thấy, những người trẻ trong độ tuổi từ 18 đến 25 đang phải đối mặt với các yếu tố nguy cơ tim mạch ở mức độ chưa từng thấy, chủ yếu do tình trạng béo phì gia tăng, sử dụng thuốc lá nhiều hơn và lối sống ít vận động.
Bệnh tim mạch vẫn là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới và điều đáng báo động là ngày càng có nhiều người trẻ tuổi gặp phải biến cố tim mạch nghiêm trọng, chẳng hạn như tai biến mạch máu não hoặc nhồi máu cơ tim, do các yếu tố nguy cơ khởi phát sớm như tăng huyết áp và tiền tiểu đường.
Tỷ lệ béo phì và sử dụng thuốc lá gia tăng
Báo cáo khoa học của AHA, được công bố trên Journal of the American Heart Association (Tập san của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ), đã làm sáng tỏ một giai đoạn dễ bị tổn thương về tim mạch nhưng thường bị bỏ qua: giai đoạn trưởng thành. Nhiều thanh niên bước vào tuổi trưởng thành với các yếu tố nguy cơ tim mạch như béo phì, huyết áp cao hoặc cholesterol cao.
Tỷ lệ bắt đầu sử dụng thuốc lá ở nhóm tuổi từ 18 đến 23 đã tăng gấp đôi, từ 21% vào năm 2002 lên 42,6% vào năm 2018 – phản ánh sự gia tăng đáng kể tỷ lệ hút thuốc trong nhóm tuổi này.
Tác giả nghiên cứu cho biết: “Thuốc lá điện tử hiện đã trở thành sản phẩm thuốc lá được sử dụng phổ biến nhất và các nghiên cứu mới cho thấy tác động của chúng đối với hệ mạch máu tương tự như thuốc lá truyền thống. Với những rủi ro tim mạch do hút thuốc lá đã được ghi nhận rõ ràng, xu hướng này đặt ra mối lo ngại nghiêm trọng về sức khỏe tim mạch lâu dài của nhóm dân số này, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết cấp bách của các chiến lược phòng ngừa và can thiệp”.
Hơn nữa, tình trạng béo phì đang ảnh hưởng đến một tỷ lệ đáng kể thanh niên với hơn một trong năm người hiện được phân loại là béo phì. Vấn đề này còn mở rộng đến nhóm dân số nhỏ tuổi hơn, khi các dự báo cho thấy hơn một nửa số trẻ em hiện trong độ tuổi từ 2 đến 19 có khả năng sẽ bị béo phì khi bước sang tuổi 35. Đây là một thách thức sức khỏe cộng đồng tiềm ẩn trong tương lai.
Cuối cùng, báo cáo cũng cho thấy có khoảng 55% thanh niên ít vận động. Giai đoạn trưởng thành sớm thường đi kèm với việc gia tăng trách nhiệm và nhu cầu độc lập ngày càng lớn – đó là những yếu tố có thể ảnh hưởng đáng kể đến các hành vi liên quan đến sức khỏe.
Các tác giả của báo cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tích hợp giáo dục về sức khỏe tim mạch vào trải nghiệm sống của thanh niên, đặc biệt là thông qua thói quen sinh hoạt và vai trò của các mối quan hệ xã hội.
Số lần khám sức khỏe giảm khi bước vào tuổi trưởng thành
Một phát hiện quan trọng được nêu trong bản tuyên bố của AHA là tần suất kiểm tra sức khỏe định kỳ giảm đáng kể ở nhóm thanh niên trưởng thành. Trong giai đoạn thơ ấu, trẻ em thường được theo dõi thường xuyên các chỉ số như cân nặng, huyết áp và mức cholesterol. Tuy nhiên, các lần kiểm tra này có xu hướng giảm hẳn sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, khiến nhiều thanh niên bỏ lỡ cơ hội đánh giá nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Ngoài ra, thanh niên là đối tượng đặc biệt dễ hình thành các thói quen không lành mạnh, chẳng hạn như khẩu phần ăn uống thiếu dinh dưỡng và lối sống ít vận động. Nhiều người trở nên kém năng động hơn khi họ rời khỏi môi trường có cấu trúc như các đội thể thao ở trường trung học để chuyển sang cuộc sống tự lập.
Các biện pháp phòng ngừa bệnh tim mạch
Theo chuyên gia, đối với thanh niên đang trong giai đoạn chuyển tiếp sang tuổi trưởng thành, điều tốt nhất mà họ có thể làm để phòng ngừa bệnh tim mạch, là thiết lập mối quan hệ chăm sóc y tế lâu dài với một bác sĩ chăm sóc ban đầu và duy trì tái khám ít nhất 1 năm/lần.
Các yếu tố nguy cơ dẫn đến biến cố tim mạch – như tăng cholesterol, béo phì, tiểu đường và tăng huyết áp – hoàn toàn có thể được phát hiện sớm thông qua thăm khám bác sĩ.
Tránh sử dụng thuốc lá và duy trì hoạt động thể chất chính là chìa khoá. Việc vận động hàng ngày là rất quan trọng – cho dù là thông qua việc đi bộ, tham gia các các giải thể thao phong trào hay tiếp cận các không gian xanh như công viên. Thói quen này có thể giúp chống lại xu hướng sống ít vận động đang ngày càng phổ biến.
Tác giả nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của sức khỏe tâm lý: “Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy sự cô đơn liên quan đến các nguy cơ sức khỏe lâu dài. Mặc dù gần như toàn bộ thanh niên trong độ tuổi trưởng thành sớm đều tích cực sử dụng mạng xã hội, tôi cũng khuyến khích họ ưu tiên các kết nối trực tiếp ngoài đời thực – lý tưởng nhất là thông qua các hoạt động thể chất cùng nhau – vì điều này mang lại lợi ích cho cả sức khỏe tinh thần và tim mạch”.
Tuyên bố của AHA kêu gọi triển khai các phương pháp toàn diện, được thiết kế riêng cho nhóm tuổi này, bao gồm việc tích hợp giáo dục về sức khỏe tim mạch vào chương trình học tại các trường học trung học phổ thông và cao đẳng cộng đồng nhằm nâng cao nhận thức và khuyến khích những lựa chọn lối sống lành mạnh hơn.
Nguyên Khang
Xem thêm
Từ khóa bệnh tim mạch sức khỏe tim mạch nguy cơ tim mạch
