Trời trở lạnh: Cách tránh sốc nhiệt, chóng mặt và té ngã khi tắm

Thời tiết trở lạnh khiến các sinh hoạt bình thường trở nên bất tiện và tiềm ẩn một số nguy cơ. Một trong những tai nạn thường gặp khi có rét đột ngột là sốc nhiệt, chóng mặt và té ngã khi tắm, đặc biệt là với người cao tuổi. Vì vậy, chúng ta nên chú ý nhiều hơn đến nhiệt độ, thời gian tắm cũng như giữ cho phòng tắm thông thoáng. Nếu xuất hiện các triệu chứng như chóng mặt, nhịp tim nhanh, thì nên nhanh chóng ra khỏi phòng tắm.

Những nguy cơ tiềm ẩn khi tắm

Phòng tắm có thể là nơi nguy hiểm, với các nguy cơ như đuối nước, trượt ngã và té ngã. Vì tắm thường là hoạt động riêng tư, nên mọi người thường ở một mình trong suốt thời gian dài. Ngoài ra, cửa phòng tắm thường bị khóa, khiến những người khác khó có thể can thiệp nhanh chóng trong trường hợp xảy ra tai nạn.

Khi tắm, môi trường ấm áp khiến cơ thể đổ mồ hôi, dẫn đến mất nước, chóng mặt và yếu ớt. Như một phản ứng chịu nhiệt tự nhiên, cơ thể sẽ kích hoạt một số cơ chế trao đổi chất, khiến người ta cảm thấy mệt mỏi, có thể dẫn đến mất kiểm soát trong bồn tắm. Bồn tắm, sàn nhà cũng có thể trơn trượt, làm tăng nguy cơ té ngã khi tắm và chết đuối.

Thời gian dài ở trong môi trường nhiệt độ cao có thể gây sốc nhiệt, khiến người ta cảm thấy bối rối và chậm chạp khi phản ứng với các mối nguy hiểm.

Ngoài ra, tắm sau bữa ăn thịnh soạn hoặc uống rượu có thể gây buồn ngủ, giảm khả năng phản ứng và tăng nguy cơ tai nạn.

Một cuộc điều tra khám nghiệm tử thi về các ca tử vong đột ngột liên quan đến tắm đã phát hiện ra rằng phần lớn tử vong xảy ra vào mùa lạnh và ở những người trên 60 tuổi, với gần 80% số ca tử vong do đuối nước. Trong số các nguyên nhân gây tử vong, hơn một nửa mắc các bệnh về tim mạch, trong đó bệnh tim là phổ biến nhất. Một phần tư số người tử vong có nồng độ cồn trong máu vượt quá 0,5 mg/mL, vốn có thể dẫn đến suy giảm khả năng nhận thức và vận động.

Khi nào nên tránh tắm

Nên thận trọng khi tắm đối với một số người và tình trạng cụ thể.

1. Sau khi uống rượu

Tắm sau khi uống rượu có thể khiến cơ thể quá nóng, mất nước, hạ huyết áp và dẫn đến tình trạng ý thức lơ mơ. Trong tình huống này, khả năng phối hợp và phản ứng của cơ thể sẽ chậm lại, khiến bạn dễ té ngã khi tắm hoặc chết đuối.

2. Huyết áp thấp hoặc bệnh tim mạch

Tắm nước nóng làm giãn mạch máu và giảm huyết áp, khiến mọi người dễ bị chóng mặt hoặc ngã. Ở một số bệnh nhân mắc bệnh tim mạch, mạch máu sẽ đột ngột co lại và giãn ra khi tiếp xúc với môi trường nóng và lạnh xen kẽ, khiến họ dễ bị tai nạn.

3. Những người trên 70 tuổi

Người lớn tuổi không có khả năng điều chỉnh nhiệt độ cơ thể giống như người trẻ tuổi và dễ bị ảnh hưởng hơn trong môi trường ấm áp, vì vậy nên tắm trong thời gian ngắn hoặc giảm tần suất tắm.

Sơ cứu sốc nhiệt

Sốc nhiệt có thể gây chóng mặt, bất tỉnh, hôn mê, nhịp tim nhanh, khó thở, buồn nôn, nôn, tiêu chảy và các phản ứng bất lợi khác. Nó cũng có thể gây viêm và làm hỏng chức năng của hệ thống miễn dịch và các cơ quan như gan và thận, có thể đe dọa tính mạng.

Nếu bạn bị sốc nhiệt hoặc bất kỳ khó chịu nào về thể chất do nhiệt độ cao, ưu tiên hàng đầu là tìm cách hạ nhiệt nhanh chóng. Điều quan trọng nhất là phải đưa người đó ra khỏi môi trường nóng càng nhanh càng tốt và làm mát họ nhanh chóng – cả bên trong và bên ngoài.

Để làm mát bên ngoài, hãy rửa cơ thể bằng nước lạnh hoặc lau bằng khăn lạnh.

Để làm mát bên trong, nếu người đó vẫn còn tỉnh táo, hãy cho họ uống nước lạnh hoặc nước đá. Bác sĩ có thể sử dụng ống thông mũi dạ dày để truyền nước lạnh hoặc nước đá để giúp làm mát đường tiêu hóa.

10 mẹo tắm an toàn vào mùa lạnh

1. Chuẩn bị sẵn quần áo ấm và khô trong phòng tắm để tránh tình trạng sốc nhiệt khi phải ra ngoài mặc quần áo.
2. Làm ấm cơ thể từ từ. Hãy bật nước nóng và để nhiệt độ phòng tắm tăng lên trước khi cởi quần áo. Bạn có thể tắm nhanh bằng nước ấm trước để cơ thể thích nghi trước khi ngâm mình trong bồn nước nóng hơn. Một lựa chọn khác là ngâm tay và chân vào nước nóng trước để cơ thể dần thích nghi với nhiệt độ của nước.
3. Tạo môi trường ấm áp. Nhiệt độ thay đổi lớn hơn 5°C sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ thiếu máu cục bộ cấp tính.
4. Giữ cho phòng thông thoáng. 
5. Giữ mực nước thấp hơn ngực. 
6. Kiểm soát nhiệt độ nước tối đa không được vượt quá 42°C và thời gian ngâm mình không được quá 10 phút. Bạn có thể cài đặt hẹn giờ để chắc chắn.
7. Tắm ngắt quãng. Sau mỗi 10 phút ngâm mình, bạn nên rời khỏi bồn tắm một lúc để cơ thể hạ nhiệt. Luôn giữ ấm khi ra ngoài để tránh sốc nhiệt.
8. Đợi ít nhất một giờ sau bữa ăn. 
9. Tránh tắm sau khi uống rượu. 
10. Nếu gặp vấn đề về khả năng giữ thăng bằng, hãy nhờ người trợ giúp hoặc sử dụng ghế ngồi, thanh bám để tránh té ngã khi tắm.

Cách nhận biết khi nào cần rời khỏi phòng tắm

Nếu các triệu chứng sau xảy ra trong khi tắm, bạn nên rời khỏi bồn tắm ngay lập tức hoặc tìm cách hạ nhiệt khi xuất hiện:

Xem thêm

6 bài tập cải thiện khả năng giữ thăng bằng

Những ngày đầu xuân mưa phùn, khí hậu nồm ẩm, một bài viết về té ngã sẽ rất kịp thời vì đây là khoảng thời gian những người lớn tuổi có nguy cơ té ngã…