Hôm 7/10, Canada thông báo sẽ cấm các lãnh đạo cao nhất của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) nhập cảnh vào nước này và cam kết sẽ có nhiều biện pháp trừng phạt nhắm mục tiêu hơn trong vấn đề phụ nữ bị đối xử ở Iran và vụ bắn rơi một máy bay dân dụng vào năm 2020.

Iran đã phải đối mặt với sự lên án ngày càng tăng của quốc tế và các cuộc biểu tình trên toàn quốc sau cái chết của  cô Mahsa Amini, 22 tuổi. Hôm 7/10, một báo cáo của nhân viên điều tra Iran đã phủ nhận việc cô Amini chết do bị đánh vào đầu và tay chân trong khi bị cảnh sát giam giữ với lý do cáo buộc cô vi phạm đạo luật hà khắc của Iran yêu cầu phụ nữ phải trùm khăn che đầu bao phủ toàn bộ tóc.

Canada cũng đang gây sức ép với Iran về vụ máy bay của Hãng hàng không quốc tế Ukraine bị bắn rơi vào tháng 1/2020. Có đến 138 trong số 176 người thiệt mạng trên chuyến bay này có quan hệ với Canada.

Thủ tướng Justin Trudeau và Phó Thủ tướng Chrystia Freeland tuyên bố tại một cuộc họp báo hôm 7/10, Canada sẽ lên kế hoạch mở rộng các biện pháp trừng phạt có mục tiêu và thành lập một cơ quan chuyên về các vấn đề trừng phạt.

IRGC, một bè phái chính trị quyền lực đang kiểm soát đế chế kinh doanh cũng như các lực lượng vũ trang và tình báo tinh nhuệ ở Iran, đã bị các quốc gia phương Tây cáo buộc thực hiện một chiến dịch khủng bố toàn cầu. Iran bác bỏ điều này.

Phó Thủ tướng Freeland nhận định: “IRGC là một tổ chức khủng bố”, mặc dù chính phủ Canada đã ngừng liệt kê tổ chức này vào danh sách chính thức.

Thành viên IRGC sẽ được phân loại theo Đạo luật Bảo vệ Người tị nạn và Nhập cư, một biện pháp được Canada sử dụng để chống lại các chế độ bị cáo buộc về tội ác chiến tranh nghiêm trọng nhất.

Động thái này bao gồm việc cấm 50% lãnh đạo cao nhất, hơn 10.000 sĩ quan và thành viên cấp cao của IRGC nhập cảnh vào Canada.

Theo Reuters, một nguồn tin chính phủ cho rằng việc liệt kê IRGC là tổ chức khủng bố được xem như một hành động của bộ luật hình sự trong nước, có nguy cơ gây ra những hậu quả không mong muốn và không thực tế.

Chính quyền của ông Trudeau đã bị phe Bảo thủ đối lập công kích vì không làm như vậy.

“1.000 ngày trước, những kẻ khủng bố IRGC đã bắn rơi một chuyến bay thương mại giết chết hơn 50 người Canada”. Lãnh đạo Đảng Bảo thủ mới Pierre Poilievre phát biểu hôm 4/10: “Những người theo chủ nghĩa Tự do của ông Trudeau vẫn sẽ không chính thức liệt kê IRGC là một nhóm khủng bố.”

Vy An (Theo Reuters)