Nga cần “tỉnh ra” và chấp nhận thực tế – Phó Tổng thống Vance

Bảo Minh
•
Thứ Hai, 29/09/2025

Khi đề cập đến cuộc chiến Nga – Ukraine trong cuộc phỏng vấn với Fox News hôm Chủ nhật (28/9), Phó Tổng thống Mỹ J.D. Vance kêu gọi Nga hãy “tỉnh ra” và chấp nhận thực tế về sự đình trệ trên chiến trường, đồng nhất cách nói mới với Tổng thống Trump gần đây. Ngoài ra, ông còn cho biết Mỹ đang xem xét cung cấp tên lửa Tomahawk cho Kiev.

Ông Trump thay đổi lập trường về Nga?

Tại phút thứ [04:08] của video trên, khi người dẫn chương trình Martha của Fox News hỏi ông Vance có bất ngờ trước sự thay đổi lập trường của Tổng thống Trump về cuộc chiến Nga – Ukraine không, khi trong tuần trước, bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, ông Trump nói rằng Nga lẽ ra nên ngừng cuộc chiến lại, vì đối thủ cũng có thể chiến đấu và họ đã chứng minh điều đó, có lẽ Nga chỉ là một con “hổ giấy”. Cô Martha hỏi liệu ông Vance có tin điều ông Trump nói rằng Ukraine sẽ giành lại toàn bộ lãnh thổ — điều mà trước đây người ta nghĩ là không thể, và điều gì đã thay đổi.

Ông Vance đáp: “Không, tôi không ngạc nhiên, Martha. Một điều tôi rất ngưỡng mộ ở cách tiếp cận của tổng thống là ông luôn căn cứ vào thực tế trên chiến trường.

Nếu quay lại những ngày cuối cùng của chính quyền Biden, hoặc vài tháng trước, người Nga đang chinh phục một lượng lớn lãnh thổ. Mỗi tháng họ lại giành được thêm vài trăm km vuông, có lẽ nhiều hơn thế. Và những gì đang xảy ra ngay bây giờ, như Tổng thống đã nói rõ, là Nga thực sự đã bị đình trệ. Họ đang giết rất nhiều người, và cũng mất rất nhiều binh sĩ, mà không thu được nhiều lợi ích chiến trường.

Và vì vậy, Tổng thống đang nhìn vào tình hình. Ông ấy nói: ‘Xem này, nền kinh tế Nga đang kiệt quệ, người Nga không có nhiều thành quả lãnh thổ đáng kể’. Rõ ràng đã đến lúc họ phải lắng nghe lời kêu gọi đầy nhiệt huyết của ông ấy để họ đến bàn đàm phán và thực sự nói chuyện nghiêm túc về hòa bình.

Vì vậy, cô hỏi điều gì đã thay đổi. Tôi nghĩ điều đã thay đổi là thực tế trên thực địa, nơi người Nga đang giết rất nhiều người. Họ đang mất rất nhiều người. Họ không giành được nhiều lợi ích trên thực địa. Chúng tôi vẫn cam kết vì hòa bình, nhưng cần có sự hợp tác của cả hai bên. Và thật không may, những gì chúng tôi đã thấy trong vài tuần qua là người Nga đã từ chối ngồi xuống với bất kỳ cuộc họp song phương nào với người Ukraine. Họ đã từ chối ngồi xuống với bất kỳ cuộc họp 3 bên nào nơi Tổng thống hoặc một thành viên khác của chính quyền [Trump] có thể ngồi xuống với người Nga và người Ukraine. Vì vậy, quan điểm của chúng tôi là chúng tôi muốn hòa bình ở đây. Chúng tôi đã tích cực theo đuổi hòa bình ngay từ đầu chính quyền, nhưng người Nga phải tỉnh ra và chấp nhận thực tế ở đây…”

Đáp lại những tuyên bố gần đây của ông Trump và ông Vance, Bộ Quốc phòng Nga hôm thứ Năm (25/9) cho biết lực lượng Nga đã kiểm soát 4.700 km² và 205 khu định cư chỉ riêng trong năm nay.

Nền kinh tế Nga cũng cho thấy đà tăng trưởng ổn định trong vài năm qua, bất chấp sức ép từ các lệnh trừng phạt chưa từng có của phương Tây. GDP của nước này tăng 4,1% vào năm 2023 và 4,3% vào năm 2024. Mặc dù dự kiến sẽ chậm lại trong năm nay, tăng trưởng vẫn được ước tính đạt 2,5%.

Điện Kremlin trước đó đã phản hồi phát biểu ban đầu của ông Trump bằng cách nói rằng Nga từ lâu gắn liền với hình ảnh con gấu, không phải con hổ, và rằng “không có con gấu giấy nào cả”. Ông Trump trong cuộc gặp với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tại Nhà Trắng hôm thứ Năm lại thay đổi và nói “tôi sẽ không bao giờ gọi bất kỳ ai là hổ giấy nữa”.

Chiến lược nào của ông Trump khi nói Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ?

Theo Moskva, Tổng thống Nga Vladimir Putin sẵn sàng gặp Tổng thống Trump nếu lãnh đạo Mỹ chấp nhận lời mời và đến thăm Moskva. Lời mời được đưa ra ngay sau hội nghị thượng đỉnh của họ ở Alaska vào tháng 8.

“Lời mời này vẫn còn đó,” phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với TASS vào Chủ nhật. “Tổng thống Putin sẵn sàng và rất vui được gặp Tổng thống Trump. Mọi chuyện sẽ phụ thuộc vào quyết định của ông Trump.”

Tuy nhiên, Moskva cho rằng một cuộc gặp với lãnh đạo Ukraine Vladimir Zelensky sẽ chỉ diễn ra khi các cuộc đàm phán hòa bình đạt được tiến triển nhất định.

Một cuộc gặp “chưa chuẩn bị” với ông Zelensky sẽ chỉ là “một chiêu PR thất bại,” ông Peskov nói vào thứ Tư.

Moskva vẫn khẳng định rằng họ sẵn sàng và mong muốn giải quyết cuộc xung đột Ukraine bằng các biện pháp ngoại giao. Người phát ngôn Điện Kremlin cũng khẳng định rằng ông Putin “rất trân trọng” nỗ lực làm trung gian của ông Trump, đồng thời mô tả mối quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo là “ấm áp”.

Tomahawk – quân bài mới trên bàn cờ Ukraine

Cũng trong cuộc phỏng vấn trên, cô Martha hỏi giờ ông Zelensky yêu cầu Mỹ bán tên lửa Tomahawk — có tầm bắn 1.000 dặm, có thể vươn tới Moscow. Yêu cầu này từng bị từ chối trong quá khứ, nhưng giờ Tổng thống Trump nói sẽ “xem xét”, và hỏi ông Vance có ủng hộ điều này không.

Phó Tổng thống Mỹ cho biết, như Tổng thống Trump đã nói là việc này đang được xem xét. “Chúng tôi chắc chắn đang xem xét một số yêu cầu từ người châu Âu. Và một trong những điều mà tôi nghĩ thực sự có hiệu quả về chính sách của Tổng thống [Trump] ở [cuộc chiến] Nga – Ukraine là nó đã buộc người châu Âu phải đóng vai trò mạnh mẽ hơn, lớn hơn. Vì vậy, như cô biết, Martha, chúng ta không còn chỉ cung cấp hàng tấn tiền và vũ khí nữa. Những gì chúng tôi đang làm là yêu cầu người châu Âu mua vũ khí đó. Điều đó cho thấy người châu Âu cũng phải tham gia vào cuộc chơi. Tôi nghĩ điều đó khiến họ thực sự quan tâm đến không chỉ những gì đang xảy ra ở sân sau của họ mà còn cả quá trình hòa bình mà Tổng thống đã thúc đẩy trong 8 tháng qua”.

Nói về vụ tên lửa Tomahawk — ông Vance cho biết Tổng thống Trump sẽ là người đưa ra quyết định cuối cùng. Điều ông Trump sẽ cân nhắc là lợi ích của nước Mỹ. Đó luôn là kim chỉ nam trong chính sách đối ngoại và quốc phòng của ông.

Trước đó, một số hãng truyền thông phương Tây, bao gồm Wall Street Journal và The Telegraph, đưa tin rằng ông Zelensky đã đặc biệt yêu cầu Mỹ cung cấp loại tên lửa này trong cuộc gặp với ông Trump bên lề kỳ họp Đại hội đồng Liên Hợp Quốc ở New York hồi tuần trước.

Theo Wall Street Journal, ông Trump đã không phản đối ý tưởng này và cũng sẵn sàng xem xét việc dỡ bỏ các hạn chế đối với việc Kiev sử dụng vũ khí do Mỹ sản xuất để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, nhưng không đưa ra cam kết cụ thể nào trong cuộc gặp. Trước đây, theo Axios, Tổng thống Trump từng phản đối việc cung cấp Tomahawk cho Ukraine.

Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, ông Keith Kellogg, cũng phát biểu với Fox News vào Chủ nhật rằng “quyết định vẫn chưa được đưa ra”, đồng thời xác nhận rằng chính ông Zelensky đã đề nghị ông Trump cung cấp Tomahawk. Các tên lửa này có tầm bắn lên tới 2.500 km và có thể được trang bị đầu đạn hạt nhân.

Moskva trước đó đã nhiều lần cảnh báo rằng việc phương Tây cung cấp vũ khí cho Kiev sẽ không thay đổi cục diện mặt trận mà chỉ làm tăng nguy cơ leo thang, có thể dẫn đến xung đột trực tiếp giữa Nga và NATO.

Vào tháng 11/2024, Tổng thống Vladimir Putin cảnh báo rằng “cuộc xung đột khu vực tại Ukraine do phương Tây kích động đã mang yếu tố toàn cầu”, và cảnh báo sẽ có phản ứng nếu căng thẳng tiếp tục leo thang.

Lời cảnh báo của ông được đưa ra sau khi Kiev tiến hành một loạt cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga bằng các hệ thống ATACMS và HIMARS do Mỹ sản xuất, cũng như tên lửa Storm Shadow do Anh cung cấp, sau khi nhận được sự cho phép từ các nước phương Tây. Điện Kremlin khi đó cũng cảnh báo rằng những “quyết định liều lĩnh” của các quốc gia phương Tây trong việc cung cấp tên lửa tầm xa cho Ukraine sẽ không thể bị bỏ qua.