Hôm Chủ nhật (14/12), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc gặp tại Berlin, Đức, với Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và Jared Kushner – con rể của Tổng thống Donald Trump.

Hôm Chủ nhật (14/12), Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc gặp tại Berlin, Đức, với Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff và Jared Kushner – con rể của Tổng thống Donald Trump. (Ảnh: Cơ quan Báo chí Tổng thống Ukraine)

Tổng thống Zelensky và phái đoàn Mỹ đã tới Berlin vào Chủ nhật, khởi động một vòng đàm phán mới nhằm chấm dứt cuộc chiến tại Ukraine. Thủ tướng Đức Friedrich Merz cũng tham gia cuộc gặp Mỹ–Ukraine trong ngày. Ông ngồi cạnh Tổng thống Zelensky, trong khi các đại diện Mỹ, bao gồm ông Witkoff và ông Kushner, ngồi đối diện bên kia bàn.

Trước cuộc gặp Mỹ–Ukraine, Tổng thống Zelensky cho biết vào Chủ nhật rằng Ukraine sẵn sàng từ bỏ kế hoạch gia nhập NATO để đổi lấy các bảo đảm an ninh từ phương Tây, song ông từ chối nhượng lại lãnh thổ cho Nga.

Trả lời câu hỏi của truyền thông trong một nhóm trò chuyện trên WhatsApp, ông Zelensky nói rằng do Mỹ và một số quốc gia châu Âu đã từ chối đề xuất Ukraine gia nhập NATO, nên Kiev mong muốn phương Tây cung cấp một cơ chế bảo đảm an ninh tương tự như những gì các quốc gia thành viên NATO đang có.

“Những bảo đảm an ninh này là cơ hội để ngăn chặn một cuộc xâm lược mới của Nga,” ông nói. “Bản thân điều đó đã là một sự nhượng bộ từ phía chúng tôi.”

Ông Zelensky cũng nhấn mạnh rằng bất kỳ bảo đảm an ninh nào cũng phải có tính ràng buộc pháp lý và được Quốc hội Mỹ ủng hộ.

Đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin, việc Ukraine gia nhập NATO là một “lằn ranh đỏ”, bởi điều đó sẽ tạo ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh của Nga. Trước khi chiến tranh Nga–Ukraine bùng nổ, ông Zelensky từng kiên quyết thúc đẩy Ukraine gia nhập NATO, và vào tháng 2/2022, ông Putin đã phát động cuộc tấn công vào Ukraine. Cuộc chiến này đến nay đã kéo dài gần 4 năm. Điện Kremlin đã nêu rõ rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải bao gồm cam kết của Ukraine từ bỏ việc gia nhập NATO.

Thủ tướng Đức Merz dự kiến sẽ chủ trì một hội nghị thượng đỉnh tại Berlin vào thứ Hai, với sự tham dự của Tổng thống Zelensky và các nhà lãnh đạo châu Âu.

Ông Zelensky cho biết Ukraine, châu Âu và Mỹ đang thảo luận một kế hoạch gồm 20 điểm nhằm đạt được lệnh ngừng bắn. Ông nói rằng hiện không có đối thoại trực tiếp giữa Ukraine và Nga.

Trong bài phát biểu toàn quốc hôm thứ Bảy, ông cho biết các quan chức Ukraine, Mỹ và châu Âu sẽ tiến hành một loạt cuộc gặp trong những ngày tới.

“Điều quan trọng nhất là tôi sẽ gặp các đặc phái viên của Tổng thống Trump, đồng thời sẽ có các cuộc gặp với các đối tác châu Âu và nhiều nhà lãnh đạo khác để thảo luận về nền tảng của hòa bình — một thỏa thuận chính trị nhằm chấm dứt chiến tranh,” ông nói.

Giáo sư học giả chính trị người Na Uy Glenn Diesen đã phỏng vấn giáo sư Mearsheimer thuộc khoa Khoa học Chính trị tại Đại học Chicago về hòa đàm Nga-Ukraine sau khi Mỹ đưa ra bản kế hoạch 28 điểm. Cả hai ông đều đồng quan điểm rằng Nga đang thắng thế trên chiến trường, và việc Ukraine có thể thắng Nga chỉ là ảo tưởng của phe Tây Âu. Ông Glenn Diesen nói có một điều kỳ lạ rằng Tây Âu dường như muốn mọi thứ: Mở rộng NATO, đảm bảo an ninh, không nhượng bộ lãnh thổ và Nga phải bồi thường… Đó về cơ bản là bảo Nga phải đầu hàng trong thời điểm mà có sự đồng thuận ngày càng tăng rằng Nga đã thắng trong cuộc chiến.

Ông Mearsheimer cho rằng mong muốn của Tây Âu hoàn toàn mâu thuẫn với bản kế hoạch hòa bình 28 điểm mà ông Trump đưa ra. Trong khi ông Trump muốn đạt được thỏa thuận với người Nga, thì Tây Âu không có lợi ích gì trong chuyện này và có thể khẳng định rằng họ muốn cuộc chiến tiếp tục. Họ đã lún quá sâu vào chuyện này, không có binh sĩ nào của họ bị chết, và họ nghĩ chỉ cần duy trì thì Nga sẽ kiệt quệ. Đây là quan điểm của họ và nó không liên quan đến thực tế. Trong khi họ không hiểu rằng cuộc chiến này mang ý nghĩa sống còn đối với Nga, và người Nga sẽ chiến đấu tới cùng.