TT Zelensky tuyên bố 80.000 lính Ukraine thiệt mạng là dối trá
- Nhật Tân
- •
Dân biểu Cộng hòa nói rằng chính họ cũng không biết con số thương vong của Ukraine trong chiến tranh, và điều đó làm khó cho việc xét duyệt viện trợ. “80.000 ư? Đó là dối trá!” ông Zelensky bình luận hôm 21/9 về con số mà WSJ báo cáo. Ngày 25/9, truyền thông Ukraine đăng bài trấn an dân chúng rằng CIA tuyên bố Ukraine có tỷ lệ tử vong cao nhất thế giới và tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới là “rất sai lầm.” Hồi đầu tháng này, ông Trump nói rằng Ukraine “nói dối về các con số” thương vong.
Báo cáo năm 2024 của CIA: Ukraine là quốc gia có tỷ lệ sinh thấp nhất, 0,6%, và tỷ lệ tử vong cao nhất 1,86%.
Dân biểu Cộng hòa: Chúng tôi bị bịt mắt về tình hình thương vong ở Ukraine
Chiến tranh Ukraine đã diễn ra hơn 2 năm rưỡi, và phe chủ chiến của phương Tây cùng tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky thúc đẩy biện pháp cứng rắn về quân sự để đạt được “hòa bình”, hoặc theo cách nói của Zelensky là “cưỡng chế Nga phải cầu hòa.”
Hôm Thứ Hai, Viện Quincy, một viện nghiên cứu quân sự độc lập của Mỹ, cho đăng báo cáo về phỏng vấn dân biểu Thomas Massie (Đảng Cộng hòa), tiêu đề “Washington cố ý bịt mắt chúng tôi về số liệu thương vong của Ukraine.”
Ông Massie giải thích với phóng viên tại sao ông kêu gọi sửa đổi một luật quốc phòng, rằng “yêu cầu báo cáo thương vong và tổn thất vũ khí cả hai phe tham chiến tại xung đột ở Ukraine.”
Theo ông, yêu cầu này đã được Hạ viện thông qua, và hiện sẽ được xét duyệt tại Thượng viện Mỹ.
“[Washington] chỉ cho chúng tôi xem một nửa của sự thật, nhằm thúc đẩy chúng tôi đưa thêm tiền bạc và vũ khí” — Tom Massie, dân biểu (Cộng hòa) Hạ viện Mỹ
Ông kể về việc các quan chức tình báo Mỹ đã né tránh trả lời các câu hỏi trong một cuộc họp cơ mật hồi đầu năm, và nói “họ thực sự không lấy ra được cái cớ gì, ngoài cái cớ rằng họ không biết rõ, mà đó hiển nhiên là lời nói dối.”
Theo ông, ngay cả Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cũng không được biết các con số thực tế này.
“Tôi cảm thấy quá rõ rằng họ đang đưa chúng tôi các thông tin tuyên truyền ngay trong các cuộc họp cơ mật, và tôi nghĩ rằng ngay cả ông chủ tịch cũng là đối tượng của thông tin tuyên truyền,” ông Massie kể với phóng viên. Theo ông, Washington “chỉ cho chúng tôi xem một nửa của sự thật, nhằm thúc đẩy chúng tôi đưa thêm tiền bạc và vũ khí,” và Bộ Ngoại giao “sợ rằng nếu chúng tôi biết được một chút thông tin bất lợi về cuộc chiến đang diễn ra, thì sẽ tạo thành trở ngại cho việc Quốc hội tiếp tục duyệt quỹ.”
Ông lập luận rằng Quốc hội nhất định phải được biết sự thật, kể cả “thông tin bất lợi”, trước khi ra các quyết định có ủng hộ chính quyền Kiev tiếp nữa hay không.
“Nếu họ lo lắng rằng biết được các con số đó có thể làm giảm đi mong muốn tài trợ cho cuộc chiến, thế thì đó lại càng chính là lý do mà Quốc hội phải biết được các con số chân thực,” ông nói.
Ukraine tuyên bố con số 80.000 quân Ukraine thiệt mạng mà WSJ báo cáo là “dối trá”
Như Pravda Ukraine đưa tin, tổng thống Ukraine Zelensky đã thẳng thừng bác bỏ con số mà Tạp chí Phố Wall (WSJ) Mỹ đưa ra, và ông gọi đó là “dối trá!”
“80.000 ư? Đó là dối trá!” ông Zelensky tuyên bố trong bài báo đăng 21/9.
Về câu chuyện này, ấy là ngày 17/9, WSJ tuyên bố rằng sau 2 năm rưỡi chiến tranh, tổng số thương vong cả hai phe Nga và Ukraine đã vượt quá 1 triệu, trong đó quân Ukraine chết 80.000 và bị thương 400.000. WSJ tuyên bố đó là thông tin có được từ nguồn “bí mật, ước tính từ Ukraine.”
Nếu so với con số mà ông Zelensky đưa ra hôm 25/1, cũng theo Pravda, là 31.000 thiệt mạng, thì có thể thấy chênh lệnh quá lớn.
Vậy hiển nhiên có ít nhất một trong hai con số ấy đã sai sự thật rất nhiều.
“80.000 ư? Đó là dối trá!” ông Zelensky thẳng thừng phủ định WSJ. “Con số thực tế nhỏ hơn rất nhiều những gì [tờ báo] công bố. [Nhỏ hơn] rất là đáng kể.”
CIA báo cáo 2024 Ukraine có tỷ lệ sinh thấp nhất và tỷ lệ chết cao nhất
Trong báo cáo năm 2024 của CIA (Mỹ) về tình hình toàn cầu, Ukraine tỷ lệ chết cao nhất thế giới (18,6 người chết trên 1.000 người, 1.86%), và tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới (6 người sinh trong năm trong 1.000 dân số, 0.6%).
Tờ Pravda Ukraine hôm 25/9, đã đăng bài phỏng vấn một chuyên gia nhân khẩu học của nước này, bà Ella Libanova.
Người Ukraine lại một lần nữa phủ định kết luận mà người Mỹ đưa ra.
“Tỷ lệ tử vong của chúng ta chắc chắn không thể nào cao nhất thế giới,” chuyên gia phản bác. “Tình hình của chúng ta chắc chắn phải tốt hơn Châu Phi, và hầu hết các nước Châu Á.”
Khi được hỏi tại sao CIA lại báo cáo sai lầm như vậy, chuyên gia nhân khẩu học giải thích rằng báo cáo con số các nước trên toàn cầu của CIA đã được bóp méo vì mục đích chính trị, mặc dù bà không đưa ra bằng chứng nào cho lời giải thích ấy:
“Bởi vì các chính trị gia rất hay động vào các con số […] và rất có thể, báo cáo này là được làm ra cho các chính trị gia chứ không phải cho các chuyên gia.”
Khi được hỏi về tỷ lệ sinh, bà chuyên gia nhân khẩu học nói rằng theo bà, năm 2024 cũng giống 2023, khoảng 180.000–190.000 trẻ em được sinh ra. Bà không đưa ra con số phần trăm. Tuy nhiên, bà khẳng định là cao hơn con số của CIA.
- Dân số Ukraine sẽ sụt xuống chỉ còn 15 triệu cho đến cuối thế kỷ này, theo báo cáo hàng năm của năm 2024 của Liên hợp Quốc (LHQ) về dân số toàn thế giới. Hãy so sánh với số dân lên đỉnh điểm là 55 triệu vào năm 1991 (nếu kể cả 2,5 triệu ở Crimea), khi Ukraine tách khỏi Liên Xô. LHQ dự kiến cuối thế kỷ này, dân số toàn cầu là 10 tỷ. Như có thể thấy trong biểu đồ dân số Ukraine, LHQ đã tính đến khả năng di cư, một nhân tố có biến động rất lớn trong các phỏng đoán về dân số. Oleksandr Galdun, Phó Giám đốc Khoa học của Viện Nghiên cứu Xã hội và Nhân khẩu học M.V.Ptukha của Ukraine cho rằng với lượng di cư lớn, ‘dân gốc’ Ukraine sẽ trở thành thiểu số, và do có lượng lớn dân di cư bổ sung cho nên thực tế sẽ không quá bi quan như dự đoán của LHQ. Trong phân tích của LHQ, con số 15,3 triệu là điểm trung bình của khoảng ước đoán từ 7 đến 25 triệu. Năm ngoái ông Galdun đưa ra ước tính của Viện Nghiên cứu Xã hội Nhân khẩu học Ukraine, và cho biết bấy giờ (con số tính đến ngày 1/1/2023) thì Ukraine có khoảng 28–34 triệu dân, và đến năm 2030 dự kiến sẽ còn khoảng 24–32 triệu dân.:
Trump: Zelensky che giấu số thương vong thực tế
Trong cuộc phỏng vấn với Lex Fridman, như có thể thấy ở phút 8:07 của video đăng trên mạng xã hội hôm đầu tháng này, ngày 3/9 (5 triệu view), ông Trump nói “số thương vong cao hơn mọi người nghĩ rất nhiều.”
Đầu năm, Zelensky đưa ra con số 31.000 người tử vong.
“[Họ] đã nói dối về những con số, họ đang cố gắng giữ con số ở mức thấp,” ông Trump nói với Fridman, con số thương vong vượt quá 700.000.
Số thương vong, hiển nhiên, là một trong những nhân tố quan trọng để Mỹ quyết định có nên thúc đẩy người Ukraine tiếp tục theo đuổi hình thức chiến tranh cứng rắn, hay là nên chuyển sang hình thức ngoại giao ôn hòa hơn, để giải quyết vấn đề xung đột đang diễn ra ở quốc gia này.
Ông Trump nhiều lần nói về phương án đàm phán ngoại giao, và thường nói rằng chấm dứt chiến tranh là vì để chấm dứt việc tiếp tục mất đi những sinh mạng của cả hai phe tham chiến.
Người Nga, kỳ thực cũng không thật sự cho rằng chiến tranh nên kéo dài mãi. “Mọi cuộc chiến tranh đều kết thúc bằng hòa bình, bằng cách này hay cách khác,” người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói. Đương nhiên, ông ta nói vậy với tiền đề là an ninh của Nga cần được bảo đảm.
Tuy nhiên, ông Zelensky và phe chủ chiến của phương Tây kiên trì biện pháp cứng rắn đối với Nga.
Theo Politico đưa tin, hôm Thứ Tư, 25/9, ông Trump phàn nàn rằng cách làm cứng rắn như vậy sẽ đưa đến hậu quả chắc chắn là không thể đạt được thỏa thuận đàm phán nào cả. Theo ông, đó là tai họa.
“Ukraine đã mất đi rồi, nó đã không còn là Ukraine trước đây nữa,” ông Trump cảm khái nói.
“Sẽ không bao giờ khôi phục được các thành phố và các thôn làng, sẽ không bao giờ khiến người chết sống lại! Số người chết đã quá nhiều rồi.”
Cơ hội hòa đàm là có, và ông có thể tận dụng được cơ hội này, nhưng mà, theo ông Trump, cách làm leo thang cứng ngắc của Zelensky và phe hiếu chiến, miệng thì nói là vì hòa bình, nhưng mà, thực tế sẽ dẫn tới là không sao đạt được thỏa thuận đàm phán.
“Nếu chúng ta có thể đạt được thỏa thuận đàm phán dù tồi tệ, thì vẫn còn tốt hơn” là không đạt được gì cả.
“Vậy mà [người Mỹ] chúng ta đang gửi hàng tỷ đô-la cho người từ chối đàm phán, Zelensky,” ông Trump chỉ trích.
Tham khảo một số con số từ các nguồn khác
Cả Ukraine và Nga đều được coi là báo cáo không đầy đủ về con số thương vong của chính mình.
Số liệu mới nhất về số dân thường bị chết được chính quyền Kiev công bố vào tháng 6 năm ngoái là khoảng 10.000. Tuy nhiên, Oleg Gavilch, trợ lý hàng đầu của chánh văn phòng Andrey Ermak của Zelensky, cho biết vào thời điểm đó rằng con số thực sự có thể cao hơn gấp 5 lần.
Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc ước tính số dân thường hoặc người không có vũ khí thiệt mạng tối thiểu là 11.520, tính đến 31/7/2024.
Các quan chức Mỹ giấu tên nói với tờ New York Times vào tháng 8 rằng số quân Ukraine thiệt mạng là khoảng 70.000 người, số quân Nga thiệt mạng là khoảng 120.000 người.
Douglas Macgregor
Douglas Macgregor, trong cuộc phỏng vấn với “De Nieuwe Wereld” của Hà Lan ngày 29/6/2024, đã nói: “Quân Ukraine chết trận 600.000, tổng thương vong đã vượt con số 1 triệu. Điều đáng chú ý là Ukraine không có hệ thống sơ tán và điều trị y tế hiệu quả như Nga.”
Ông Macgregor từng là đại tá dẫn đội xe tăng tham gia giao chiến thời Chiến tranh Vùng vịnh, và từng tham gia lên kế hoạch NATO đánh bom Nam Tư. Dưới thời ông Trump làm tổng thống, ông Macgregor từng làm cố vấn cho cho Bộ trưởng Quốc phòng. Ông cũng là một học giả và đã cho xuất bản vài cuốn sách về chiến tranh.
Về quân đội Nga, ông nói: “Số người thiệt mạng có thể vào khoảng 50.000. Tuy có một số người cho rằng con số này ít hơn và một số người cho rằng nó nhiều hơn, tôi vẫn là nói khoảng 50.000 người, tổng số thương vong đã lên tới 600.000 người.”
Chiến tranh hiện nay ở Ukraine, là tiếp nối chiến tranh Donbass, một cuộc nội chiến của Ukraine lẽ ra đã được hòa giải qua Hòa ước Minsk 1 (2014) và Minsk 2 (2015). Chính quyền Kiev thời Tổng thống Petro Poroshenko đã phá vỡ hòa ước này, dẫn tới tái diễn nội chiến. Nga lấy lý do hòa ước này bị phá, nên đưa quân vào vào cuối tháng 2/2022, thời tổng thống Zelensky. Do đó, cái gọi là lực lượng phe Nga, kỳ thực gồm có quân Nga và các lực lượng khác, trong đó có các nhánh quân xuất xứ từ quân địa phương tại miền Tây Ukraine, gồm cả Cộng hòa Donetsk và Luhansk.
Ông Macgregor nói rằng thương vong toàn phe Nga “Nếu tính thêm lực quân của Donetsk và Luhansk, cũng như quân Chechen của [Ramzan] Kadyrov, thì con số [tử vong] có thể tăng lên 60.000 đến 63.000,” và kết luận rằng “khoảng cách chênh lệch [con số thương vong] giữa hai phe [Nga và Ukraine] là đáng kể.”
- “Hãy chiến đấu cho đến người Ukraine cuối cùng,” là câu nói đôi khi được diễn giải là lời yêu cầu người Ukraine hy sinh cho một sự nghiệp nào đó. Theo một giải độc thông tin chỉ ra, kỳ thực đó là do Boris Johnson, thủ tướng Anh lúc bấy giờ, bày tỏ sự ủng hộ của phương Tây đối với tinh thần “chiến đấu tới giọt máu cuối cùng” của chính quyền Kiev. Ông Johnson là người đã tới Kiev và sau đó Ukraine xé bỏ hòa ước Istanbul 2022, mặc dù họ đã ký nháy vào đó và hòa ước gần như sắp trở thành hiện thực. Thời điểm đó, phương Tây tin rằng bằng vào viện trợ của mình cho Kiev, cộng với các trừng phạt Nga về kinh tế, cô lập Nga về ngoại giao, thế áp đảo về truyền thông, phương Tây sẽ có thể khiến Nga bị đánh bật khỏi vị trí cường quốc.
Nhật Tân (t/h)
Xem thêm
Từ khóa Dòng sự kiện Chiến tranh Nga - Ukraine Volodymyr Zelensky Ukraine Donald Trump
