76% số hộ tại một huyện Phú Xuyên (Hà Nội) được xác định không phải là hộ cận nghèo để được nhận tiền hỗ trợ, công chức địa phương bỏ sót hoặc cố tình tẩy xóa danh sách, chậm hoặc chi thiếu… là những sai phạm vừa được công khai sau khi việc giải ngân gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng được kiểm tra tại một vài tỉnh, thành.

goi 62000 ty
Một người ở phường Phúc Diễn (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) nhận tiền hỗ trợ. (Ảnh: hanoimoi.com.vn)

Bộ LĐ-TB-XH Việt Nam vừa công bố kết luận thanh tra việc giải ngân gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng cho nhóm người yếu thế bị ảnh hưởng bởi dịch viêm phổi Vũ Hán (COVID-19) tại 4 tỉnh, thành phố gồm Hà Nội, Hưng Yên, Gia Lai, Đồng Nai.

Việc kiểm tra việc chi tiền hỗ trợ kéo dài trong một tháng, từ ngày 20/7 đến 21/8/2020.

Theo công bố, tại huyện Phú Xuyên (TP Hà Nội), 558/657 hộ nghèo và 3.705/4.200 hộ cận nghèo được kiểm tra, xác minh. Trong 558 hộ nghèo, xác định có 125 hộ không đảm bảo đủ điều kiện (chiếm 22,4%) và 49 hộ có mức sống trung bình (8,7%). Đối với 3.705 hộ cận nghèo, có tới 1.894 hộ không đảm bảo đủ điều kiện cận nghèo (51,1%) và 924 hộ có mức sống trung bình (24,9%).

Tại huyện Văn Giang (tỉnh Hưng Yên), kiểm tra 502 hộ nghèo, có 10 hộ không đủ điều kiện công nhận là hộ nghèo (2%). Trong 791 hộ cận nghèo, có 158 hộ không đủ điều kiện công nhận hộ cận nghèo (19,9%). Trong khi đó, 14 hộ gia đình được xác định khó khăn nhưng lại không được công nhận hộ nghèo hoặc cận nghèo.

Tại huyện Chư Prông (tỉnh Gia Lai), bên thanh tra xác định 64 trong tổng 627 hộ nghèo, cận nghèo không đủ điều kiện là hộ nghèo, cận nghèo (10,2%). 30 hộ đủ điều kiện nhận hỗ trợ nhưng chưa được nhận tiền (gần 28 triệu đồng). Trong khi đó, có 10 hộ không đủ điều kiện nhận hỗ trợ nhưng vẫn có trong danh sách hỗ trợ, với số tiền hơn 11 triệu đồng.

Tại huyện Thống Nhất (tỉnh Đồng Nai), trong số 319 hộ nghèo, có 36 hộ không đảm bảo điều kiện thuộc hộ nghèo (11,2%). Đối với 140 hộ cận nghèo, có 72 hộ không đảm bảo điều kiện hộ cận nghèo (51,4%).

Về nguyên nhân, Thanh tra Bộ LĐ-TB-XH xác định có tình trạng rà soát nhầm hoặc chấm sai, sửa chữa, tẩy xóa phiếu chấm điểm, khiến những hộ nghèo, hộ cận nghèo không được công nhận. Còn nguyên nhân khác như hầu hết các địa phương đều chưa xây dựng kế hoạch và tiến hành điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo thường xuyên theo quy định, dẫn đến có những hộ gia đình gặp khó khăn đột xuất, hoặc phát sinh nhân khẩu nhưng không được công nhận.

Ngoài ra, một số địa phương còn triển khai chậm, thậm chí chi trả chưa đầy đủ mức hỗ trợ, gây khó khăn cho người được nhận.

Được thông qua từ cuối tháng 4/2020, chỉ xét về hiệu quả giải ngân, gói an sinh 62.000 tỷ đồng được coi như thất bại khi tính đến đầu tháng 11/2020, sau 6 tháng, chỉ giải ngân được hơn 17.000 tỷ đồng, chỉ đạt 28,2%. Theo công bố, khoảng 16 triệu người đã nhận được tiền hỗ trợ, chỉ đạt 80% so với con số mục tiêu 20 triệu người.

Còn gói 16.000 tỷ đồng (nằm trong gói 62.000 tỷ đồng) cho doanh nghiệp vay lãi suất 0% để trả lương ngừng việc cho người lao động, chỉ 1 doanh nghiệp đủ điều kiện vay nhưng doanh nghiệp đã tự cân đối nguồn tiền để chi trả.

Nguyễn Sơn