Hồi quang phản chiếu là gì? 7 dấu hiệu báo trước lúc con người sắp tử vong

Cái chết là điều không thể tránh khỏi trong cuộc đời mỗi người, song nó vẫn khiến chúng ta lúng túng khi đối diện. Vào những ngày cuối cùng, cơ thể sẽ biểu hiện những tín hiệu riêng biệt – những dấu hiệu âm thầm cho thấy sự sống đang dần tàn lụi. Nhận biết được các dấu hiệu này không chỉ giúp chúng ta chuẩn bị tinh thần mà còn cho phép hiện diện bên người thân một cách đầy đủ và ý nghĩa hơn trong giây phút vĩnh biệt.

Tại sao lại xảy ra hiện tượng “hồi quang phản chiếu” trước khi chết?

Mặc dù các nghiên cứu khoa học về hiện tượng này vẫn còn hạn chế, một số giả thuyết đã được đưa ra. Giống như ngọn lửa bùng lên lần cuối trước khi cây nến tắt, não bộ có thể hoạt động mạnh mẽ vào giai đoạn cuối đời, kích thích tuyến thượng thận tiết hormone, làm tăng nhịp tim, huyết áp và hô hấp. Những thay đổi này tạm thời cải thiện tình trạng thiếu oxy và thúc đẩy quá trình trao đổi chất nhằm đáp ứng nhu cầu năng lượng cuối cùng của cơ thể, khiến bệnh nhân có vẻ như hồi phục một cách ngắn ngủi.

Ngoài ra, khi tế bào bắt đầu chết, phân tử adenosine triphosphate (ATP) sẽ nhanh chóng chuyển hóa thành adenosine diphosphate (ADP), giải phóng năng lượng. Điều này có thể khiến người hấp hối đột ngột tỉnh táo, tay chân linh hoạt hơn và thậm chí xuất hiện cảm giác thèm ăn. Tuy nhiên, sức sống này chỉ tồn tại trong thời gian rất ngắn rồi nhanh chóng cạn kiệt, và sau đó là cái chết.

7 dấu hiệu có thể là tín hiệu cận kề cái chết

Quá trình tử vong bao gồm 3 giai đoạn: hấp hối, tử vong lâm sàng và tử vong sinh học. Giai đoạn hấp hối là lúc các cơ quan quan trọng bắt đầu suy giảm chức năng; tử vong lâm sàng xảy ra khi tim ngừng đập và người bệnh ngừng thở; còn tử vong sinh học là khi toàn bộ não bộ hoặc thân não mất chức năng không thể phục hồi. Dưới đây là 7 dấu hiệu thường xuất hiện trước khi tử vong. Nếu người thân phát hiện những biểu hiện này, nên dành nhiều thời gian hơn để ở bên người sắp qua đời.

1. Mất nước

Khi sự sống dần tắt, cơ thể bắt đầu từ chối những nhu cầu sinh tồn cơ bản. Người bệnh thường không còn khả năng nuốt hoặc cảm thấy khát, dẫn đến tình trạng mất nước nghiêm trọng. Lúc này, môi và lưỡi khô nẻ, da mất độ đàn hồi, mắt hóp sâu. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi chuyển sang trạng thái ngưng hoạt động. Việc truyền dịch trong giai đoạn này đôi khi không mang lại lợi ích mà còn có thể khiến người bệnh cảm thấy khó chịu hơn.

2. Mất cảm giác thèm ăn

Cơ thể suy yếu khiến hệ tiêu hóa không còn hoạt động hiệu quả, dẫn đến chứng khó nuốt và mất cảm giác ngon miệng. Người bệnh có thể ăn rất ít hoặc hoàn toàn từ chối thức ăn kể cả những món họ từng yêu thích. Việc ép ăn trong giai đoạn này không chỉ không cần thiết mà còn có thể khiến họ cảm thấy đau đớn, nghẹn hoặc buồn nôn. Thay vào đó, người thân nên tập trung vào việc giữ cho họ thoải mái thay vì lo lắng về việc ăn uống.

3. Sự nhầm lẫn

Chức năng não suy giảm khiến bệnh nhân rơi vào trạng thái lơ mơ, không nhận biết được thời gian, không gian hay người thân xung quanh. Họ có thể nói những câu vô nghĩa, nhìn chằm chằm vào khoảng không, hoặc trở nên kích động không rõ lý do. Khi tiến gần đến cái chết, họ thường ngủ nhiều hơn, rồi dần chìm vào hôn mê. Đây là giai đoạn não bộ giảm hoạt động và các phản xạ tự nhiên gần như biến mất.

4. “Tiếng chuông tử thần” (Death Rattle)

Khi người bệnh không còn khả năng nuốt hoặc ho để tống đờm, dịch nhầy sẽ tích tụ ở vùng cổ họng và khí quản gây ra âm thanh khò khè khi thở – được gọi là “Tiếng chuông tử thần”. Mặc dù âm thanh này có thể khiến người nhà lo lắng, nhưng thường bệnh nhân không cảm thấy đau đớn. Việc hút đờm chỉ giúp làm giảm tiếng khò khè tạm thời, nhưng không làm thay đổi tiến trình tự nhiên của sự ra đi.

5. Cảm giác bất thường

Khi sự sống tàn lụi, các giác quan dần suy yếu. Bệnh nhân có thể bị mờ mắt, không nhắm được mắt hoàn toàn khi ngủ, hoặc ánh nhìn trở nên vô định. Miệng thường khô, môi nứt nẻ, khó nuốt, và biểu cảm gương mặt dường như vô cảm. Tuy nhiên, thính giác – theo nhiều nghiên cứu – là giác quan cuối cùng còn hoạt động. Dù không phản ứng, bệnh nhân có thể vẫn nghe được những lời thì thầm yêu thương từ người thân.

6. Tiểu không tự chủ

Do chức năng thận suy giảm và hệ bài tiết không còn kiểm soát tốt, người bệnh có thể tiểu rất ít, nước tiểu sẫm màu, hoặc mất hoàn toàn khả năng kiểm soát việc tiểu tiện. Nhu động ruột cũng yếu đi dẫn đến tình trạng bụng chướng, đầy hơi hoặc nôn ói. Cơ vòng hậu môn và bàng quang giãn ra khiến bệnh nhân dễ rơi vào trạng thái đại tiểu tiện không tự chủ.

7. Da nhợt nhạt, ẩm ướt và lạnh

Khi tuần hoàn máu yếu dần, cơ thể sẽ ưu tiên nuôi dưỡng các cơ quan trọng yếu, khiến máu rút khỏi các chi. Da trở nên nhợt nhạt, ẩm lạnh và có cảm giác lạnh toát khi chạm vào. Môi, móng tay có thể chuyển sang màu tím hoặc xám, và xuất hiện các mảng da bầm tím – dấu hiệu máu đang ngưng chảy ở một số vùng cơ thể. Những biến đổi này là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang bước vào những thời khắc cuối cùng.

Cái chết là một chủ đề nặng nề mà nhiều người không muốn đối mặt, nhưng mọi người đều cần phải đối mặt. Cái chết là kết thúc không thể tránh khỏi, vì vậy tốt hơn là đối mặt với nó thay vì trốn tránh nó. Trong những giây phút cuối cùng của những người thân yêu, hãy dành cho họ nhiều sự đồng hành và ấm áp hơn, thể hiện sự quan tâm và tình yêu của bạn một cách dũng cảm, và đừng để lại bất kỳ sự hối tiếc nào.

Trúc Nhi biên dịch
Theo Secretchina

Xem thêm

Trương Văn Dân: Người tìm lại một nửa linh hồn

Nếu không có gần nửa thế kỷ sống xa quê, xa Tổ Quốc, thì có lẽ, chưa chắc Trương Văn Dân đã dính vào cái nghiệp văn chương, viết lách.