Đại diện Thương mại Mỹ: Thuế quan 2025 làm hồi sinh ngành sản xuất Mỹ

Hôm thứ Hai (22/12), Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer đã có bài viết đăng trên Financial Times, trong đó cho rằng năm 2025 sẽ được ghi nhớ là “năm của thuế quan”, góp phần hỗ trợ quá trình phục hồi đầy khó khăn của ngành sản xuất trong nước.

Mở đầu bài viết, ông Greer nhấn mạnh: “Bất kể bạn theo trường phái kinh tế nào, bạn cũng sẽ đồng ý rằng năm 2025 sẽ được ghi nhớ là năm của thuế quan. Bản thân thương mại quốc tế không tốt cũng không xấu, nó chỉ là một thực tế khách quan. Vấn đề thực sự nằm ở chỗ mô hình thương mại đó có phù hợp với lợi ích quốc gia hay không”.

Theo ông, Tổng thống Donald Trump đã yêu cầu xây dựng một chính sách thương mại có khả năng đẩy nhanh tiến trình tái công nghiệp hóa. Chính quyền cho rằng tình trạng thâm hụt thương mại ngày càng lớn và kéo dài trong các lĩnh vực hàng chế tạo và nông sản đã gây tổn hại nghiêm trọng cho nước Mỹ.

Ông Greer cho biết, các tập đoàn đa quốc gia có thể không quan tâm lợi nhuận hay sản phẩm của họ được tạo ra ở đâu, nhưng điều này lại có ý nghĩa sống còn đối với công nhân ngành ô tô tại bang Michigan hay nông dân trồng bông ở Texas – những người đang chật vật duy trì sinh kế cho cộng đồng địa phương. Việc giữ gìn tri thức, kỹ năng và kinh nghiệm sản xuất trong các nhà xưởng, cũng như bảo đảm Mỹ có đủ năng lực và khả năng chống chịu của nền tảng công nghiệp để phục vụ quốc phòng, đều mang tính then chốt.

“Để đảo ngược tình thế này, cần có một chiến lược kết hợp giữa thuế quan và các hiệp định thương mại, vừa khuyến khích sản xuất trong nước, vừa cải thiện khả năng tiếp cận thị trường cho hàng xuất khẩu của Mỹ”, ông viết.

Sau khi bước vào nhiệm kỳ hai, Tổng thống Trump đã triển khai hàng loạt biện pháp thương mại nhằm thực hiện các cam kết tranh cử. Sau nhiều tháng đàm phán, ngày 31/7, Mỹ đã thiết lập một khuôn khổ cân bằng thương mại mới: áp thuế cơ bản 10% đối với các quốc gia có thặng dư thương mại với Mỹ; thuế 15% đối với các nước có mức thâm hụt nhỏ; và mức thuế cao hơn đối với những quốc gia có thâm hụt lớn.

Cho đến nay, Tổng thống Trump đã đạt được các thỏa thuận và khuôn khổ hợp tác thương mại với Liên minh châu Âu, Malaysia, Campuchia, Thái Lan, Việt Nam và Hàn Quốc. Ngoài ra, Mỹ cũng hoàn tất một thỏa thuận đầu tư với Nhật Bản, đồng thời gần đây công bố các khuôn khổ hợp tác mới với Guatemala, El Salvador, Argentina và Ecuador.

Theo các thỏa thuận này, các đối tác thương mại đồng ý dỡ bỏ hoặc cắt giảm mạnh thuế quan đối với hàng hóa Mỹ; loại bỏ hoặc đơn giản hóa các rào cản phi thuế quan như giấy phép nhập khẩu, kiểm tra trùng lặp, hay các tiêu chuẩn và quy định thiếu cơ sở khoa học; tăng cường bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ; cấm nhập khẩu hàng hóa được sản xuất bằng lao động cưỡng bức; bảo đảm đối xử công bằng với các công ty dịch vụ số và tránh áp thuế dịch vụ số; đồng thời mở rộng khả năng tiếp cận thị trường dịch vụ.

Các đối tác cũng cam kết tham vấn và hợp tác với Mỹ trong việc thực thi kiểm soát xuất khẩu, rà soát đầu tư, cũng như chống lại các hành vi phi thị trường làm méo mó thương mại toàn cầu. Nhiều quốc gia còn hứa hẹn đầu tư quy mô lớn vào Mỹ và tăng mua hàng hóa của Mỹ.

Đổi lại, Washington đã thực hiện các đợt giảm thuế quan đáng kể cho những quốc gia đạt được thỏa thuận, đồng thời đồng ý thúc đẩy hợp tác đầu tư xuyên biên giới, cho phép họ tham gia vào hệ sinh thái công nghệ của Mỹ và tiếp cận thị trường tiêu dùng Mỹ.

Ông Greer khẳng định chính sách thương mại mới đã mang lại kết quả tích cực: không chỉ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế tổng thể, mà còn giúp thu hẹp thâm hụt thương mại, nâng lương cho người lao động Mỹ và tăng tỷ trọng của ngành sản xuất trong nền kinh tế. Ông đặc biệt nhấn mạnh rằng ngành sản xuất Mỹ đang phục hồi, dù đây là mục tiêu khó đạt được nhất.

“Trong nhiều thập kỷ, chúng ta đã đánh mất vị thế cường quốc công nghiệp; và việc tái thiết chắc chắn không thể diễn ra trong một sớm một chiều. Tuy nhiên, mùa thu năm nay, những nam châm đất hiếm đầu tiên được sản xuất tại Bắc Mỹ sau 25 năm đã chính thức xuất xưởng tại bang South Carolina. Xưởng đóng tàu Philadelphia đã nhận được đơn đặt hàng hàng chục tàu thương mại, trong đó có hai tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng – lần đầu tiên sau gần 50 năm tàu biển được đóng tại Bắc Mỹ. Các xưởng đúc và rèn đang hoạt động trở lại, nền móng của các nhà máy dược phẩm mới đã được hoàn tất, và các dây chuyền sản xuất ô tô đang quay trở về Mỹ”.

“Nếu có người cho rằng đây mới chỉ là một khởi đầu gian nan, tôi sẵn sàng chấp nhận. Nhưng họ cũng nên tự hỏi ngược lại: nếu không có thuế quan, liệu những hoạt động sản xuất mới này có diễn ra hay không?”

“Tái công nghiệp hóa nước Mỹ cần nhiều hơn là một chính sách thương mại đúng đắn. Chúng ta còn cần các chính sách tốt hơn về công nghệ, lao động, quản lý, thuế và năng lượng – tất cả đều là ưu tiên của chính quyền Trump. Xét từ góc độ chính sách thương mại, tôi rất vui khi thấy chiến lược này đang phát huy hiệu quả”.

Xem thêm

Đại diện Thương mại Mỹ: Thuế quan 55% đối với hàng Trung Quốc là “tình trạng tốt”

Ngày 30/9/2025, Đại diện Thương mại Mỹ Greer cho biết, mức thuế 55% mà Mỹ áp đặt đối với hàng hóa Trung Quốc là một “tình trạng tốt”.