Bạn có hay bị đau đầu, ngứa da, đau khớp và buồn ngủ vào mùa xuân không? Theo Trung y, đây là các triệu chứng xuất hiện của “Kaze” hay “phong tà”. Giữ ấm, điều chỉnh chế độ ăn uống và xoa bóp huyệt vị phù hợp có thể làm giảm các triệu chứng khó chịu này một cách hiệu quả.

dau khop goi 1 image

Nhiều người cảm thấy các khớp bị đau cứng khi giao mùa. (Ảnh: Shutterstock) 

Trong Trung y, có sáu loại tà liên quan đến bệnh tật ở người, bao gồm: phòng (gió), hàn (lạnh), thử (nóng), thấp (ẩm), táo (khô) và hỏa (lửa). Trong số đó, tà là “nguồn gốc của mọi bệnh tật”. Người ta nói rằng tà dẫn đến sự xuất hiện của hầu hết các bệnh khác và có thể xuất hiện quanh năm.

“Phong tà” thường kết hợp với các tà khác để tấn công con người. Ví dụ, khi “phong tà” giao thoa với “hàn tà”, có thể dẫn đến cảm lạnh hoặc khi gió lạnh thổi, gây đau đầu, cứng cổ và cảm giác ớn lạnh.

Khi các yếu tố “phong”, “thấp” và “hàn” kết hợp lại, chúng có thể gây sưng khớp và đau, dẫn đến giảm khả năng vận động.

Nếu “phong” được thêm vào “táo” thì có thể gây khô và ngứa da. Trong những trường hợp nghiêm trọng, có thể gây trầy xước và chảy máu.

Nếu “phong” kết hợp với “thử”, sẽ dẫn đến các triệu chứng như đau đầu, sốt và cáu kỉnh. Trong những trường hợp nghiêm trọng, thậm chí có thể dẫn đến đột quỵ.

Xoa bóp một số huyệt đạo để giảm đau đầu

Mùa xuân nổi tiếng với thời tiết khó lường. Gió lạnh vào mùa xuân là điều kiện lý tưởng cho “phong tà”, gây cảm lạnh và đau đầu. Điều này đặc biệt đúng với những người dành phần lớn thời gian ở ngoài trời. Cách tốt nhất để ngăn ngừa đau đầu là giữ ấm cổ, chẳng hạn như bằng cách đeo khăn quàng cổ, để tránh tiếp xúc trực tiếp với lạnh.

Đau đầu do gió lạnh thường bắt đầu từ sau gáy và sau đầu, thường kèm theo sưng đau ở mắt, khiến bạn khó tập trung. Cơn đau đầu này có thể giảm bớt bằng cách tự điều trị. Dùng ngón tay cái ấn vào hai “Huyệt Phong trì” ở bên trái và bên phải và một “Huyệt Phong phủ” ở giữa chỗ lõm phía sau đầu. Xoa bóp các huyệt này từ một đến ba phút mỗi ngày có thể làm giảm đau đầu hiệu quả.

7bcb62c3889a38c4618b
(Ảnh: The Epoch Times)

de7c1e7cf425447b1d34(Ảnh: The Epoch Times)

Món canh làm dịu ngứa da

“Phong tà” vào mùa xuân thường đi kèm với “thử tà”, khiến da dễ bị phát ban đỏ và ngứa hơn. Lúc này, bạn nên thử “Canh đậu xanh cam thảo” với tác dụng giải độc tuyệt vời.

Theo “Dược Thực Bản Thảo,” đậu xanh có tác dụng bổ dưỡng, giúp điều hòa ngũ tạng, an thần và thông kinh mạch trong cơ thể.

Lưu ý rằng đậu xanh không nên bóc vỏ để giữ nguyên dược tính. Nghiên cứu hiện đại cũng cho thấy đậu xanh giàu protein và flavonoid chống oxy hóa, có tác dụng giải độc.

Cam thảo là một vị thuốc đa năng trong Trung y, có thể phối hợp với các dược liệu khác để tăng cường hiệu quả điều trị.

Canh đậu xanh cam thảo

Nguyên liệu:

  • 300 gram đậu xanh
  • 15 gram cam thảo sống (khoảng 4-5 lát)
  • 1000 ml nước

Cách làm:

  • Rửa sạch đậu xanh, cho vào nồi cùng 1000 ml nước và ngâm trong 1 giờ.
  • Thêm cam thảo sống, đun sôi, sau đó hạ nhỏ lửa và nấu liu riu trong khoảng 15 phút.
  • Tắt bếp và tiếp tục ủ thêm 5 phút.

Nếu thích vị ngọt, có thể thêm đường vừa khẩu vị và khuấy đều trước khi dùng.

Lưu ý: Người có cơ địa hàn (lạnh), khó tiêu hoặc tiêu chảy không nên ăn quá nhiều đậu xanh hoặc canh đậu xanh.

Canh Tứ thần hỗ trợ giảm đau khớp 

Nhiều người cảm thấy cứng và đau khớp khi trời mưa vào mùa xuân. Người ta thường đùa rằng họ có thể dự báo thời tiết còn nhanh hơn cả kênh khí tượng. Đây là tác động của “phong tà”. Khi “phong tà” xâm nhập và gây tắc nghẽn kinh mạch, những người mắc viêm khớp dạng thấp sẽ cảm thấy đau đớn hơn, thậm chí có thể dẫn đến biến dạng khớp trong trường hợp nghiêm trọng.  

Theo Trung y, phong, hàn và thấp là những nguyên nhân gây đau nhức xương khớp, cơ bắp, được gọi chung là “chứng tý”. Một phương pháp điều trị để trừ phong thấp là thông qua liệu pháp ẩm thực. Món “Canh Tứ thần” là lựa chọn tốt cho việc hỗ trợ giảm đau khớp.  

Canh Tứ thần  

Nguyên liệu: 

  • 60 gram khiếm thực (hạt củ súng)  
  • 30 gram hoài sơn (củ mài)  
  • 60 gram hạt sen  
  • 25 gram phục linh  
  • 30 gram ý dĩ (hạt bo bo)  
  • 1,5 lít nước  

Cách làm:  

  • Rửa sạch tất cả nguyên liệu và cho vào nồi cùng 1,5 lít nước.  
  • Đun sôi ở lửa lớn, sau đó hạ nhỏ lửa và ninh trong 40 phút.  

Để tăng thêm hương vị cho Canh Tứ thần, bạn có thể thêm lòng heo, sườn heo, dạ dày bò, hoặc thịt gà. Nếu ăn chay, bạn có thể thay thế bằng nấm để tạo vị ngọt tự nhiên.

Bài thuốc “Thang Tứ Thần” rất hiệu quả trong việc trừ thấp và cải thiện các vấn đề tiêu hóa. Những người dễ bị tiêu chảy hoặc đầy hơi dùng món canh này sẽ rất tốt.

Người mắc viêm khớp dạng thấp nên tránh các thực phẩm như: da cá, nội tạng động vật, nấm rơm, măng tây, nước dùng đậm đặc. Những thực phẩm này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm.

Lưu ý:  Phụ nữ mang thai không nên dùng Canh Tứ thần vì ý dĩ (hạt bo bo) có thể gây sảy thai.

3 thực phẩm tốt cho sức khỏe vào mùa xuân

Văn học cổ có câu “Xuân bị phong tà, hạ sẽ sinh tiết tả”, nghĩa là nếu cơ thể bị phong tà xâm nhập vào mùa xuân, hệ tiêu hóa sẽ dễ gặp vấn đề vào mùa hè. Để bảo vệ sức khỏe vào mùa xuân, nên tăng cường ăn ba loại thực phẩm sau:

  • Rau chân vịt (cải bó xôi): Theo Trung y, mùa xuân là thời điểm cần dưỡng gan. Rau chân vịt giúp bổ gan, thúc đẩy tuần hoàn máu, giảm khô khát, bảo vệ mắt và làm chậm quá trình lão hóa.
  • Giá đỗ: Giá đỗ được gọi là “thần dược giải độc mùa xuân”. Chúng có thể thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, hút ẩm và giúp cải thiện tình trạng dị ứng mùa xuân và ngứa da. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ăn đậu nành trong thời gian nảy mầm có thể thúc đẩy giải phóng các hợp chất hoạt tính sinh học trong ruột. Đậu nành nảy mầm trong bốn ngày có lượng peptide hoạt tính và các thành phần khác cao gấp sáu lần so với đậu nành chưa nảy mầm và có tác dụng chống viêm tốt hơn.
  • Câu kỷ tử: Được coi là một trong những loại thuốc tốt nhất để nuôi dưỡng gan và thận, câu kỷ tử có thể dùng để pha trà hoặc thưởng thức như một món ăn nhẹ. Ăn một nắm câu kỷ tử mỗi ngày cũng có thể giúp bảo vệ mắt và cải thiện làn da. Ngoài ra, một thành phần trong câu kỷ, Zeaxanthin dipalmitate, là một carotenoid có lợi cho gan, giúp bảo vệ gan, chống xơ hóa, chống oxy hóa và chống viêm.

Mùa xuân là mùa mà phong tà nổi tiếng hoạt động mạnh. Giữ ấm cơ thể, điều chỉnh chế độ ăn uống và xoa bóp huyệt đạo thích hợp có thể làm giảm hiệu quả tác động của phong tà lên cơ thể và giúp cơ thể khỏe mạnh.

Theo Bác sĩ Hồ Nãi Văn, The Epoch Times

Tú Liên biên dịch