Cách điều trị loét miệng tại nhà

Tú Liên
•
Thứ Ba, 16/09/2025

Loét miệng hay nhiệt miệng là một trong những vấn đề phổ biến nhất ảnh hưởng đến lớp niêm mạc bên trong khoang miệng. Loét miệng gặp nhiều ở phụ nữ hơn nam giới, thường gây đau, khiến việc ăn uống hay nói chuyện trở nên khó khăn. Mặc dù hầu hết thường tự khỏi trong vài ngày, nhiều người vẫn tìm đến các phương pháp dân gian để giảm khó chịu.

r shutterstock 2476258281 — *(Ảnh: Shutterstock)*

Theo bác sĩ nha khoa Sandip Sachar với hơn 20 năm kinh nghiệm tại New York: “Các cách dân gian không chữa được nguyên nhân gốc rễ, nhưng có thể làm dịu triệu chứng bằng cách giảm viêm và tạo môi trường thuận lợi hơn cho quá trình lành thương”.

Nguyên nhân gây loét miệng

Loét miệng có nhiều nguyên nhân và thường mang tính gia đình.

“Những trường hợp tái phát hoặc loét nặng không lành trong vòng hai tuần có thể liên quan đến thiếu hụt dinh dưỡng, bệnh lý toàn thân hoặc rối loạn miễn dịch”, bác sĩ Sachar cho biết.

Các nguyên nhân khác có thể bao gồm:

– Căng thẳng: “Nguyên nhân phổ biến nhất mà tôi gặp ở phòng khám chính là căng thẳng”, bác sĩ Sachar nói. Phần lớn bệnh nhân bị loét miệng tái phát và đau đớn đều có yếu tố căng thẳng.

Thiền định giúp giảm trầm cảm như thế nào?

– Rối loạn giấc ngủ: Chất lượng giấc ngủ kém cũng là nguyên nhân. Một nghiên cứu trên hơn 460.000 người cho thấy: ngủ lâu hơn giúp giảm 33% nguy cơ loét miệng, trong khi mất ngủ làm tăng nguy cơ khoảng 40%.

– Chấn thương nhỏ: Ví dụ cắn vào má, hoặc kích ứng từ niềng răng, hàm giả. “Điều này rất thường gặp trong tuần đầu tiên sau khi gắn niềng hoặc dùng niềng trong suốt”, bác sĩ chỉnh nha Thomas Dobie cho biết.

– Thiếu chất dinh dưỡng: Thiếu vitamin B12, sắt, folate có thể làm suy yếu miễn dịch và chậm liền niêm mạc. Thiếu vitamin D cũng làm tăng nguy cơ loét tái phát.

– Bệnh lý nền: Loét miệng thường xuyên có thể là dấu hiệu của lupus, bệnh Behçet, viêm ruột (Crohn, viêm loét đại tràng), hay bệnh celiac. Người tiểu đường cũng dễ bị loét miệng do lành thương chậm và thay đổi nước bọt (nước bọt ít hơn, đặc hơn, chứa nhiều đường hơn và giảm tính kháng khuẩn). Hội chứng ngưng thở khi ngủ gây khô miệng cũng là một nguyên nhân.

– Yếu tố khác: Thay đổi nội tiết (kinh nguyệt, thai kỳ, mãn kinh) có thể làm thay đổi miễn dịch và nước bọt. Một số phương pháp điều trị như hóa trị, xạ trị, thuốc tuyến giáp, thuốc tim cũng liên quan đến loét miệng.

Hóa trị gây tổn hại DNA và lão hóa sớm ở tế bào khỏe mạnh – Cách khắc phục

Phương pháp tự nhiên giảm loét miệng

Một tổng quan năm 2024 đã phân tích 53 thử nghiệm lâm sàng (hơn 3.000 người), trong đó 35 nghiên cứu về phương pháp tự nhiên, 16 về điều trị y khoa. Cả hai nhóm đều giúp giảm đau, thu nhỏ kích thước và số lượng vết loét, đồng thời thúc đẩy lành tổn thương nhanh hơn.

Một số cách được khuyến nghị:

– Súc nước muối: Pha nửa thìa cà phê muối với một ly nước ấm, súc nhiều lần/ngày. Nước muối có thể hơi xót nhưng giúp sát khuẩn và hỗ trợ liền thương.

– Mật ong: Có tác dụng kháng khuẩn và lành vết thương. Thử nghiệm trên động vật cho thấy mật ong giúp vết loét miệng lành nhanh và giảm viêm.

– Gel lô hội: Lô hội giúp rút ngắn thời gian lành vết loét, ít tác dụng phụ, dù không giảm đau nhiều so với các cách khác.

– Trà hoa cúc: Súc miệng bằng trà hoa cúc giảm đau rát và ít loét hơn chỉ sau vài ngày, không ghi nhận tác dụng phụ.

Tra hoa cuc — *Trà hoa cúc. (Ảnh: Shutterstock)*

– Cam thảo: Cam thảo (dùng dưới dạng gel, miếng dán, súc miệng) giúp giảm đau, thu nhỏ vết loét và lành nhanh trong 4–8 ngày.

– Đá lạnh/nước lạnh: Liệu pháp “áp lạnh trong miệng” giúp phòng loét miệng do hóa trị, giảm đau và nhu cầu dùng thuốc giảm đau.

Khi nào cần đi khám nha sĩ

Nếu vết loét không lành sau 2 tuần, gây đau nặng, tái phát thường xuyên, hoặc đi kèm sốt, hạch sưng thì cần khám nha sĩ. Bất kỳ thay đổi bất thường về kích thước, màu sắc, bề mặt cũng cần lưu ý vì đó có thể là tổn thương tiền ung thư hoặc bệnh tự miễn.

Một số phương pháp dân gian có thể gây hại, chẳng hạn như chanh, oxy già nguyên chất, hoặc bột baking soda bôi trực tiếp vào vết loét (gây kích ứng, chậm lành). Nước súc miệng chứa cồn dùng quá nhiều cũng làm khô miệng và loét nặng hơn.

Thói quen hằng ngày giúp phòng ngừa

Bác sĩ Sachar khuyến nghị:

– Ăn thức ăn mềm như sữa chua, sinh tố; tránh đồ cay, giòn cứng.

– Uống đủ nước.

– Đánh răng 2 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm.

– Dùng chỉ nha khoa 1 lần/ngày.

– Ăn uống cân đối, đủ dinh dưỡng.

– Quản lý căng thẳng (thiền, thở sâu) và ngủ đủ giấc.

“Vì stress là một trong những nguyên nhân thường gặp nhất, việc kiểm soát căng thẳng cũng quan trọng như chế độ ăn và vệ sinh răng miệng”, bác sĩ nhấn mạnh.

Từ khóa loét miệng

Tin chọn lọc