9/10 lần dự đoán chính xác, nhà “tiên tri bầu cử” nói gì về bầu cử Mỹ 2024?

Lữ Nhân
•
Thứ Hai, 09/09/2024

Giáo sư Allan Lichtman, người được mệnh danh là “nhà tiên tri bầu cử”, lại xuất hiện và dựa vào mô hình “13 Chìa khóa” ban đầu của mình, để đưa ra dự đoán táo bạo về kết quả bầu cử Mỹ 2024. Nhà sử học 77 tuổi này đã dự đoán các cuộc bầu cử tổng thống Mỹ với độ chính xác 90% kể từ năm 1984. Lần duy nhất ông không đoán trúng đó là trong cuộc bầu cử năm 2000, cho rằng ông Gore của Đảng Dân chủ sẽ giành chiến thắng, nhưng kết quả là George W. Bush của Đảng Cộng hòa đã thắng với tỷ số sít sao.

Loading ...

Giáo sư Allan Lichtman giảng bài về “13 Chìa khóa tới Nhà Trắng” tại Đại học American ở Washington hôm 28/10/2008. (Nguồn ảnh: NICHOLAS KAMM-/AFP qua Getty Images)

Hôm 5/9, ông Lichtman công khai dự đoán về cuộc bầu cử Mỹ 2024 sau khi xác nhận Phó Tổng thống Harris Harris đã đáp ứng các điều kiện then chốt để giành chiến thắng.

Hệ thống dự báo của ông Lichtman khác với truyền thống ở chỗ, nó không dựa vào các cuộc thăm dò ý kiến và ý kiến chuyên gia, mà dựa trên mô hình “13 Chìa khóa” mà ông đồng phát triển với nhà địa vật lý Vladimir Keilis-Borok năm 1981. Mô hình này dựa trên dữ liệu bầu cử tổng thống trong 120 năm, thậm chí còn cho phép ông Lichtman dự đoán chiến thắng bất ngờ của ông Trump trước một tháng vào năm 2016.

Sau đó ông đã dự đoán thành công kết quả cuộc bầu cử năm 2020. Ông Lichtman giải thích 13 yếu tố chính với New York Times: “Chúng bao gồm thực lực và biểu hiện tổng thể của chính đảng trong Nhà Trắng, dựa trên môi trường chính trị và xã hội rộng lớn hơn, chứ không phải một sự kiện riêng lẻ nào.”

13 yếu tố then chốt này bao gồm: kết quả bầu cử giữa kỳ, tái tranh cử của tổng thống đương nhiệm, cạnh tranh sơ bộ trong nội bộ đảng, ứng cử viên đảng thứ ba, biểu hiện kinh tế ngắn hạn, xu hướng kinh tế dài hạn, thay đổi chính sách, bất ổn xã hội, bê bối, sức hút của tổng thống hiện tại, và sức thu hút của người thách thức, thất bại trong chính sách đối ngoại và thành công trong chính sách đối ngoại.

Với ứng cử viên đảng Dân chủ Harris, nếu mất 6 yếu tố then chốt, chiến thắng của bà sẽ bị đe dọa. Tính đến tháng trước, bà chỉ mất 3 điều: sự ủng hộ của đảng (tức là thành tích bầu cử giữa kỳ), khả năng tái tranh cử của người đương nhiệm và sức hút của người đương nhiệm.

Cách đây vài tuần, 2 yếu tố chính sách đối ngoại và bất ổn xã hội dường như đang bên bờ vực nguy hiểm, nhưng ông Lichtman lưu ý rằng trong 13 yếu tố, chỉ có 2 yếu tố liên quan trực tiếp đến tố chất cá nhân của ứng viên: sức hút của người đương nhiệm và sức hút của người thách thức.

Ông giải thích thêm rằng mặc dù Đảng Dân chủ đã mất Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, nhưng biểu hiện của họ vượt quá mong đợi, điều đó có nghĩa là yếu tố then chốt của “kết quả bầu cử giữa nhiệm kỳ” không gây ra mối đe dọa lớn cho bà Harris.

Ông Lichtman cũng chỉ ra rằng quyết định không tái tranh cử của Tổng thống đương nhiệm Biden đồng nghĩa với việc Đảng Dân chủ đã đánh mất yếu tố then chốt là “tái tranh cử của tổng thống hiện tại”. Tuy nhiên, ông tin rằng nếu ông Biden tranh cử, Đảng Dân chủ có thể đã duy trì được lợi thế này.

Vì không có bên thứ ba có sự thách thức mạnh mẽ, nên bà Harris không bị đe dọa bởi hai yếu tố “cạnh tranh sơ bộ” và “ứng cử viên đảng thứ ba”. Biểu hiện kinh tế ngắn hạn vẫn vững chắc, tránh được suy thoái, tốc độ tăng trưởng kinh tế dài hạn ngang bằng, thậm chí vượt xa các nhiệm kỳ tổng thống trước đây, ông Lichtman cho biết đây là những điểm cộng cho bà Harris.

Yếu tố thứ 7, những thay đổi về chính sách, cũng có lợi cho bà Harris. Ông Lichtman đề cập rằng việc chính quyền Biden tái gia nhập Thỏa thuận Khí hậu Paris, thông qua Đạo luật CHIPS, Đạo luật Cơ sở hạ tầng và giảm lạm phát đều là những biểu hiện của những thay đổi lớn về chính sách.

Về mặt bất ổn xã hội, mặc dù có một số cuộc biểu tình nhưng vẫn chưa đến mức phá hoại trật tự xã hội, nên yếu tố này cũng có lợi cho bà Harris. Yếu tố bê bối là một trong những yếu tố ưa thích của ông Lichtman, và mặc dù Đảng Cộng hòa đã cố gắng đổ lỗi cho ông Biden về vụ bê bối, nhưng không có tiến triển thực sự nào đạt được, nên yếu tố này không có tác động tiêu cực đến bà Harris.

Mặc dù yếu tố sức hút của người thách thức đã giúp ích phần nào cho ông Trump, nhưng ông Lichtman cho rằng sức hấp dẫn của ông Trump chỉ giới hạn ở một nhóm nhỏ cử tri, nên yếu tố này ít ảnh hưởng đến kết quả bầu cử.

Dựa trên những yếu tố này, ông Lichtman dự đoán Đảng Dân chủ sẽ tiếp tục kiểm soát Nhà Trắng và bà Harris được kỳ vọng sẽ trở thành tổng thống tiếp theo của nước Hoa Kỳ. Tuy nhiên, cùng với những hành động của Chính phủ Biden trong các vấn đề quốc tế, đặc biệt là ảnh hưởng của cuộc chiến ở Gaza, các yếu tố chính sách đối ngoại có thể sẽ có sự thay đổi.

Ngay cả khi chính sách đối ngoại trở nên tồi tệ hơn, theo mô hình này thì bà Harris vẫn sẽ không mất yếu tố then chốt, đủ để cho ông Trump lật ngược tình thế. Mô hình của ông Lichtman dựa trên các yếu tố lịch sử hơn là dựa vào tính cách của ứng cử viên hay tâm trạng thất thường của cử tri.

Khi cuộc bầu cử năm 2024 đến gần, dự đoán của ông Lichtman càng làm tăng thêm sự hồi hộp cho sự kiện chính trị lớn này. Cuối cùng, chìa khóa Nhà Trắng sẽ rơi vào tay ai, chúng hãy chờ đợi!