Lưới điện toàn quốc Cuba lại sập vào Chủ Nhật (20/10), đây là lần thứ tư trong vòng 48 giờ xảy ra sự cố như vậy.

Cuba mat dien toan quoc 18 10
Một vài tòa nhà có điện trong thành phố được nhìn thấy trong thời gian mất điện toàn quốc do sự cố lưới điện ở Havana, Cuba vào ngày 18 tháng 10 năm 2024. (Ảnh: ADALBERTO ROQUE/AFP via Getty Images)

Vào sáng Chủ Nhật (20/10), giới chức Cuba đã tuyên bố rằng họ đang tiến triển trong việc khôi phục dịch vụ truyền tài điện sau nhiều lần khởi động không thành công, mặc dù hàng triệu người vẫn không có điện trong hơn hai ngày sau khi lưới điện toàn quốc bị sập vào thứ Sáu (18/10).

Bộ Năng lượng và Khai khoáng Cuba loan báo trên mạng xã hội X rằng: “Công việc khôi phục đã bắt đầu ngay lập tức“.

Thách thức càng lớn khi cơn bão Oscar chuẩn bị đổ bộ vào Cuba. Đã có gió mạnh và mưa ở đông bắc Cuba. Điều này đe dọa làm phức tạp thêm nỗ lực khôi phục mạng lưới điện.

Cơ quan Khảo sát khí tượng Cuba đã cảnh báo về “tình hình cực kỳ nguy hiểm” ở miền đông Cuba. Toàn bộ khu vực này phần lớn không có điện hoặc thông tin liên lạc trước cơn bão, với sức gió lên tới 161 km/giờ.

Chính phủ Cuba đã cho đóng cửa các trường học cho đến thứ Tư (23/10) – một động thái gần như chưa từng có ở Cuba – với lý do là cơn bão và cuộc khủng hoảng năng lượng đang diễn ra. Giới chức cho biết chỉ những người lao động thiết yếu mới được đến làm việc vào thứ Hai (21/10).

Theo dữ liệu từ nhóm giám sát internet NetBlocks, lưu lượng truy cập Internet đã giảm mạnh ở Cuba vào cuối tuần qua, vì tình trạng mất điện trên diện rộng khiến hầu hết cư dân trên đảo không thể sạc điện thoại và truy cập trực tuyến.

Dữ liệu mạng cho thấy Cuba vẫn phần lớn ngoại tuyến khi hòn đảo này trải qua tình trạng mất điện toàn quốc lần thứ hai“, Netblocks cho biết vào thứ Bảy (19/10).

Bộ trưởng Năng lượng và Khai khoáng Cuba Vicente de la O Levy đã nói với các phóng viên vào đầu ngày Chủ Nhật (20/10) rằng ông hy vọng lưới điện sẽ hoạt động trở lại hoàn toàn vào thứ Hai (21/10) hoặc thứ Ba (22/10), nhưng ông cũng cảnh báo người dân không nên mong đợi những cải thiện đáng kể.

Phát biểu của ông Levy là trước lần sập điện thứ tư, nên hiện vẫn chưa rõ sự cố mới nhất này sẽ làm chậm trễ bao nhiêu nỗ lực của chính phủ.

Lưới điện quốc gia của Cuba lần đầu tiên bị sập vào khoảng giữa trưa thứ Sáu (18/10) sau khi nhà máy điện lớn nhất của hòn đảo này ngừng hoạt động, gây ra tình trạng hỗn loạn. Truyền thông nhà nước Cuba đưa tin lưới điện đã sập một lần nữa vào sáng thứ Bảy (19/10).

Đến đầu giờ tối thứ Bảy (19/10), chính quyền báo cáo đã có một số tiến triển trong việc khôi phục điện trước khi thông báo về sự cố lưới điện lần thứ ba.

Các phóng viên của Reutersđã chứng kiến hai cuộc biểu tình nhỏ qua đêm sau khi sự cố lưới điện khiến Havana chìm trong bóng tối vào cuối ngày thứ Bảy (19/10), một cuộc ở ngoại ô thủ đô tại Marianao và cuộc còn lại ở Cuatro Caminos trung tâm hơn. Nhiều video về các cuộc biểu tình ở những nơi khác tại thủ đô bắt đầu xuất hiện trên mạng xã hội vào cuối ngày thứ Bảy (19/10), nhưng Reuters tuyên bố hãng tin không thể xác minh tính xác thực của những video này.

Bộ trưởng Levy cho biết tình trạng mất điện gây phiền hà cho người dân, nhưng ông khẳng định hầu hết người Cuba đều hiểu và ủng hộ những nỗ lực của chính phủ nhằm khôi phục nguồn điện.

Hợp tác là văn hóa của Cuba. Những sự cố nhỏ lẻ và riêng lẻ xảy ra, chúng tôi coi là không đúng, là khiếm nhã”, ông Levy nói với các phóng viên vào Chủ Nhật (20/10).

Chính phủ Cuba đổ lỗi cho nhiều tuần mất điện ngày càng trầm trọng – kéo dài tới 10 đến 20 giờ một ngày trên khắp hòn đảo – là do cơ sở hạ tầng xuống cấp, tình trạng thiếu nhiên liệu và nhu cầu tăng cao.

Cuba cũng đổ lỗi lệnh cấm vận thương mại của Hoa Kỳ, cũng như các lệnh trừng phạt do Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump áp đặt, đã gây ra những khó khăn liên tục trong việc mua nhiên liệu và phụ tùng thay thế để vận hành và bảo dưỡng các nhà máy điện chạy dầu.

Hoa Kỳ đã phủ nhận mọi vai trò trong sự cố lưới điện của Cuba.

Cuba phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu nhập khẩu để cung cấp cho các nhà máy điện chạy dầu đã lỗi thời. Lượng nhiên liệu cung cấp cho hòn đảo đã giảm đáng kể trong năm nay vì những nhà cung cấp quan trọng như Venezuela, Nga và Mexico đã cắt giảm lượng xuất khẩu sang Cuba.

Venezuela đã cắt giảm một nửa lượng nhiên liệu được trợ cấp cung cấp cho Cuba trong năm nay vì bản thân họ cũng đang phải vật lộn để cung cấp cho thị trường nội địa. Điều này buộc Cuba phải tìm kiếm nguồn cung dầu đắt hơn trên thị trường giao ngay.

Mexico, một nhà cung cấp thường xuyên khác, dường như cũng đã cắt giảm dòng nhiên liệu đến Cuba trong năm bầu cử tổng thống.

Tổng thống tân cử Mexico Claudia Sheinbaum vẫn chưa nói rõ liệu nguồn cung cấp do nhà nước hỗ trợ cho Cuba có tiếp tục theo các điều khoản tương tự dưới chính quyền của bà hay không.