Theo AP, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cho biết hôm thứ Hai (28/7) rằng Thái Lan và Campuchia đã đồng ý ngừng bắn “ngay lập tức và vô điều kiện” từ nửa đêm (24:00) để giải quyết các cuộc giao tranh chết người tại biên giới.

Thai Lan Campuchia
Từ trái qua: Thủ tướng Campuchia Hun Manet, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai. (Ảnh chụp màn hình video)

Ông Anwar, người chủ trì các cuộc hòa đàm với tư cách là người đứng đầu khối khu vực ASEAN, cho biết cả hai bên đã đạt được sự hiểu biết chung để thực hiện các bước nhằm trở lại bình thường.

Thủ tướng Campuchia Hun Manet và quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai đã nhất trí “một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện có hiệu lực từ… nửa đêm ngày 28/7”, ông Anwar cho biết khi đọc tuyên bố chung.

Ông Hun Manet và ông Phuntam hoan nghênh kết quả của cuộc họp và bắt tay nhau khi kết thúc cuộc họp báo ngắn.

Theo The Nation, Thủ tướng Campuchia Hun Manet mô tả cuộc gặp với quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai tại Putrajaya là rất hiệu quả.

Ông cho biết: “Chúng tôi hy vọng rằng các giải pháp mà Thủ tướng Anwar vừa công bố sẽ đặt ra điều kiện để tiến tới thảo luận song phương nhằm đưa mối quan hệ trở lại bình thường và làm nền tảng cho việc giảm leo thang quân sự trong tương lai”.

Ông Hun Manet cho biết thêm rằng năm ngày xung đột đã khiến khoảng 300.000 người ở cả 2 nước phải sơ tán. 

Ông cũng cảm ơn ông Anwar vì đã chủ trì các cuộc đàm phán, cũng như cảm ơn Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và các nhà lãnh đạo Trung Quốc vì sự ủng hộ của họ.

Theo Khmer Times, cuộc họp được tổ chức tại Putrajaya, Malaysia với sự hỗ trợ và tham gia của các bên quốc tế liên quan quan trọng, bao gồm Hoa Kỳ và Trung Quốc.

Hoa Kỳ, do Tổng thống Donald J. Trump đại diện, đóng vai trò trung gian. Ông Trump được cho là đã liên lạc trực tiếp với cả hai nhà lãnh đạo, kêu gọi kiềm chế và khuyến khích giải pháp ngoại giao. Trong khi đó, Trung Quốc vẫn duy trì liên lạc chặt chẽ với tất cả các bên liên quan, bao gồm cả Malaysia, nhằm thúc đẩy đối thoại hòa bình và đưa tình hình trở lại bình thường.

Tuyên bố có đoạn: “Nỗ lực chung này nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác khu vực và ngoại giao đa phương trong việc giải quyết xung đột”.

Ngoài lệnh ngừng bắn, cả Campuchia và Thái Lan đều đồng ý thực hiện một loạt các hành động tiếp theo, bao gồm cuộc họp không chính thức của các chỉ huy quân sự khu vực – Khu vực 1 và 2 của Thái Lan và Khu vực 4 và 5 của Campuchia – sẽ diễn ra lúc 7:00 sáng ngày 29/7/2025.

Tiếp theo đó sẽ là cuộc họp tiềm năng với sự tham gia của Tùy viên Quốc phòng ASEAN, tùy thuộc vào sự đồng ý từ cả hai bên.

Cuộc họp chính thức của Ủy ban Biên giới chung (GBC) dự kiến diễn ra vào ngày 4/8/2025, do Campuchia đăng cai tổ chức.

Với tư cách là Chủ tịch ASEAN hiện tại, Malaysia đã cam kết điều phối một nhóm quan sát viên để xác minh việc thực hiện lệnh ngừng bắn và tham vấn các thành viên ASEAN khác để đóng góp vào nhiệm vụ này—nhấn mạnh trách nhiệm chung của tổ chức khu vực trong việc duy trì hòa bình và ổn định.

Ngoài ra, cả hai nước Thái Lan và Campuchia đã đồng ý nối lại các kênh liên lạc trực tiếp giữa thủ tướng, bộ trưởng ngoại giao và bộ trưởng quốc phòng để đảm bảo tính minh bạch và ngăn chặn leo thang trong tương lai.

Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Quốc phòng của 3 nước tham gia – Malaysia, Campuchia và Thái Lan – cũng được giao nhiệm vụ xây dựng một cơ chế chi tiết để thực hiện, xác minh và báo cáo lệnh ngừng bắn. Khuôn khổ này được kỳ vọng sẽ là nền tảng cho hòa bình lâu dài và trách nhiệm giải trình lẫn nhau.

Bảo Minh (t/h)