Bộ Chính trị giao Ủy ban Kiểm tra Trung ương sửa hướng dẫn năm 2022 theo hướng không kỷ luật trường hợp sinh con thứ ba trở lên.

bo chinh tri dong y khong ky luat nhung truong hop sinh con thu ba
Bác sĩ tại Bệnh viện Bạch Mai chăm sóc cho một em bé sơ sinh. (Ảnh: bachmai.gov.vn)

Theo báo chí nhà nước, Bộ Chính trị vừa giao Ủy ban Kiểm tra Trung ương tham mưu, sửa đổi quy định của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư liên quan đến việc xử lý vi phạm chính sách dân số.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương sửa hướng dẫn năm 2022 theo hướng không kỷ luật trường hợp sinh con thứ ba trở lên. Việc này nhằm đồng bộ với các quy định pháp luật sửa đổi. Những trường hợp sinh con thứ ba đã bị kỷ luật sẽ không được hồi tố.

Bộ Chính trị giao Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy Công an Trung ương chỉ đạo hoàn thành việc xây dựng, kết nối đồng bộ dữ liệu về con người (trên cơ sở dữ liệu gốc là cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư), để đánh giá chính xác sự biến động về dân số (cả về số lượng, chất lượng).

Trước đó, tháng 10/2024, thảo luận tổ tại Quốc hội, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan đề xuất bỏ quy định kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba nhằm thay đổi quan điểm về chính sách dân số, nâng cao tỷ suất sinh.

Theo bà Lan, Việt Nam đang nỗ lực nâng cao tỷ suất sinh, nhưng đảng viên sinh con thứ ba vẫn bị kỷ luật. Việc kỷ luật đảng viên sinh con thứ ba có thể đúng ở giai đoạn trước, còn hiện nay tỷ suất sinh của Việt Nam xuống thấp thì cần thay đổi.

Theo GS Nguyễn Thiện Nhân (nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Bí thư Thành ủy TP.HCM), năm 2023, mức sinh của Việt Nam là 1,96, trong khi mức sinh thay thế lý tưởng là 2,1 con trên mỗi phụ nữ.

Ông Nhân đề nghị cấp có thẩm quyền cần sớm sửa quy định, để tháo gỡ rào cản, xóa bỏ tâm lý cho cán bộ, đảng viên không dám sinh con thứ ba.

Ông Nhân cũng đề nghị Chính phủ bổ sung chỉ số tổng tỷ suất sinh thay thế vào báo cáo kinh tế xã hội để có biện pháp nâng mức sinh, bởi đây là chỉ tiêu hệ trọng quốc gia, liên quan đến phát triển con người, bền vững của đất nước.

Hồi tháng 1/2025, Bộ Y tế trình cấp có thẩm quyền thông qua chủ trương bãi bỏ các quy định về xử lý vi phạm chính sách dân số không còn phù hợp, trước mắt bãi bỏ xử lý vi phạm với quy định về số con.

Trong dự thảo Luật Dân số, Bộ Y tế đề xuất có chính sách về duy trì mức sinh thay thế, đặc biệt trong bối cảnh mức sinh ở Việt Nam đang có xu hướng giảm liên tục.

Các nhóm chính sách cơ bản được xây dựng trong dự thảo Luật Dân số bao gồm: duy trì mức sinh thay thế; giảm mất cân bằng giới tính khi sinh và đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; thích ứng với già hóa dân số, dân số già; phân bố dân số hợp lý; nâng cao sức khỏe dân số; và lồng ghép các yếu tố dân số trong kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội.

Minh Long